Το περπάτημα αναγνωρίζεται ευρέως ως ωφέλιμη δραστηριότητα για τη μακροζωία και τη συνολική υγεία. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι παράγοντες όπως η συχνότητα, η ταχύτητα και ο αριθμός βημάτων συνδέονται με μειωμένη θνησιμότητα.
Σε πρόσφατο άρθρο που δημοσιεύτηκε στο American Journal of Preventive Medicine, ερευνητές εξετάζουν πώς η διάρκεια και ο ρυθμός του καθημερινού περπατήματος σχετίζονται με τη θνησιμότητα από συγκεκριμένα αίτια και τη συνολική θνησιμότητα σε Αμερικανούς ενήλικες.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι το γρήγορο περπάτημα για μόλις 15 λεπτά την ημέρα θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο θανάτου κατά 20%, σε σύγκριση με μια μη στατιστικά σημαντική μείωση 4% για όσους περπατούν αργά για πάνω από τρεις ώρες.
Η μελέτη διαπίστωσε πάντως ότι οι το αργό περπάτημα (για πάνω από μία ώρα ημερησίως) συνδέθηκε με μειωμένη θνησιμότητα από ισχαιμική καρδιοπάθεια, υποδεικνύοντας κάποιο όφελος ακόμη για όσους δεν μπορούν να περπατήσουν γρήγορα.
Την ίδια ώρα, άτομα που περπατούσαν αργά και προσέθεσαν ακόμη και μικρές ποσότητες γρήγορου περπατήματος παρουσίασαν καλύτερα ποσοστά επιβίωσης σε σύγκριση με εκείνα που περπατούσαν μόνο αργά.
Σημειώνεται πως το ερωτηματολόγιο της μελέτης όρισε το «γρήγορο περπάτημα» – με τέτοιο τρόπο ώστε να περιλαμβάνει δραστηριότητες όπως γρήγορο βάδισμα, άσκηση και ανάβαση σκάλας, οι οποίες ενδέχεται να αλληλεπικαλύπτονται με άλλες μορφές σωματικής δραστηριότητας.
Σχετικά με τη μελέτη
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από τη SCCS, η οποία κατέγραψε σχεδόν 85.000 άτομα ηλικίας 40 έως 79 ετών μεταξύ 2002 και 2009. Οι περισσότεροι συμμετέχοντες είχαν χαμηλό εισόδημα και προήλθαν από κέντρα κοινοτικής υγείας σε 12 νοτιοανατολικές πολιτείες των ΗΠΑ.
Συλλέχθηκαν αρχικά δεδομένα για δημογραφικά στοιχεία, ιατρικό ιστορικό, τρόπο ζωής και συνήθειες περπατήματος μέσω δομημένων ερωτηματολογίων. Για την παρούσα ανάλυση αποκλείστηκαν άτομα που πέθαναν εντός δύο ετών ή παρείχαν ελλιπή δεδομένα για το περπάτημα, με τελικό δείγμα σχεδόν 80.000 συμμετεχόντων.
Οι συμμετέχοντες ανέφεραν πόσο χρόνο περπατούσαν αργά και γρήγορα κάθε μέρα:
- καθόλου,
- λιγότερο από 30 λεπτά, 3
- 0 – 60 λεπτά και
- πάνω από 60 λεπτά.
Οι ερευνητές συνυπολόγισαν επίσης παράγοντες όπως η ποιότητα διατροφής, η καθιστική συμπεριφορά, η φυσική δραστηριότητα, η κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα, για να δημιουργήσουν έναν σύνθετο δείκτη τρόπου ζωής, ενώ άντλησαν και δεδομένα θνησιμότητας από το National Death Index έως και το τέλος του 2022.
Χρησιμοποιήθηκαν μοντέλα αναλογικών κινδύνων Cox για την αξιολόγηση του τρόπου με τον οποίο ο ρυθμός και η διάρκεια περπατήματος σχετίζονταν με τον κίνδυνο θανάτου, με προσαρμογή για διάφορους δημογραφικούς, συμπεριφορικούς και υγειονομικούς παράγοντες.
Κατά τη διάρκεια μιας μέσης παρακολούθησης σχεδόν 17 ετών, σημειώθηκαν πάνω από 26.800 θάνατοι μεταξύ των 79.856 συμμετεχόντων.
Περίπου οι μισοί δεν ανέφεραν καθόλου γρήγορο περπάτημα, και περίπου το ένα τρίτο ανέφερε πάνω από τρεις ώρες αργού περπατήματος ημερησίως.
Το βασικό συμπέρασμα της έρευνας
Το γρήγορο περπάτημα έδειξε σαφή σύνδεση με μειωμένη συνολική θνησιμότητα. Μόλις 15 λεπτά την ημέρα γρήγορου περπατήματος συσχετίστηκαν με 19% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου σε σύγκριση με καθόλου γρήγορο περπάτημα.
Η ισχυρότερη συσχέτιση που αποκαλύφθηκε ήταν εκείνη του γρήγορου περπατήματος με την πρόληψη θανάτων από καρδιακή ανεπάρκεια. Αντίθετα, το αργό περπάτημα έδειξε μόνο μικρή, μη στατιστικά σημαντική μείωση 4% στη θνησιμότητα ακόμη.
Το γρήγορο περπάτημα συσχετίστηκε με χαμηλότερους κινδύνους θανάτου από καρδιαγγειακές παθήσεις, καρκίνο και άλλες αιτίες, με τα μεγαλύτερα οφέλη να παρατηρούνται στις καρδιαγγειακές παθήσεις, ειδικά στην καρδιακή ανεπάρκεια και την ισχαιμική καρδιοπάθεια. Μεγάλη διάρκεια αργού περπατήματος (πάνω από μία ώρα την ημέρα) συνδέθηκε με μειωμένη θνησιμότητα από ισχαιμική καρδιοπάθεια, προσφέροντας κάποιο όφελος για όσους δεν μπορούν να περπατούν γρήγορα.
Οι αναλύσεις κατά υποομάδες υπέδειξαν ισχυρότερα αποτελέσματα μεταξύ ατόμων με υψηλότερο εισόδημα και μη καπνιστών, αν και παρατηρήθηκαν οφέλη σε όλες τις υποομάδες. Ωστόσο, το μέγεθος της μείωσης της θνησιμότητας ήταν γενικά συγκρίσιμο. Πρόσθετο γρήγορο περπάτημα μείωσε περαιτέρω τη θνησιμότητα μεταξύ όσων ήδη περπατούσαν αργά.
Τα οφέλη ήταν ανεξάρτητα από άλλα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας στον ελεύθερο χρόνο, υποδεικνύοντας ότι ακόμη και σύντομα διαστήματα γρήγορου περπατήματος μπορούν να παρέχουν οφέλη για την υγεία, ανεξάρτητα από γενικότερες ρουτίνες άσκησης. Η μείωση κινδύνου από το γρήγορο περπάτημα ήταν ιδιαίτερα αξιοσημείωτη μεταξύ όσων είχαν ήδη χρόνιες παθήσεις, αν και τα οφέλη παρατηρήθηκαν σε όλους τους συμμετέχοντες.
