Είναι γνωστός τόσο στην Κορέα όσο και διεθνώς ως «πρίγκιπας της Samsung». Ο λόγος για τον Λι Τζάε-Γιονγκ (ή Τζέι Λι επί το... δυτικότερον), τον πρωτότοκο γιο του προέδρου του ομίλου γνωστού κορεατικού ομίλου, Λι Κουν-Χι.
Με δεδομένο ότι ο πατέρας του έχει ουσιαστικά αποσυρθεί από την ενεργό δράση από το 2014 οπότε και υπέστη καρδιακή προσβολή, ήταν θέμα χρόνου ο 48χρονος «δελφίνος» που έχει τον τίτλο του αντιπροέδρου να πάρει το δαχτυλίδι της διαδοχής, τουλάχιστον de facto.
Ο ίδιος ίσως θα επέλεγε μια πιο ήρεμη συγκυρία, πλην όμως ο Τζέι Λι διορίστηκε στο Δ.Σ. του ομίλου, με βαρύνοντα ρόλο σε στρατηγικές αποφάσεις σε μια ιδιαίτερα δύσκολη στιγμή, με τη Samsung να αντιμετωπίζει μια από τις μεγαλύτερες κρίσεις στην ιστορία της, μετά την ανάκληση 2,5 εκατ. μοντέλων του smartphone Galaxy 7 Note διεθνώς, καθώς διαπιστώθηκε ότι η μπαταρία τους ήταν ελαττωματική και υπήρχε κίνδυνος έκρηξης.
Σαν να μην έφτανε αυτό, ακολούθησε η παρέμβαση του γνωστού για τον ακτιβισμό του Πολ Σίνγκερ, επικεφαλής του hedge fund Elliott Management. Ο κ. Σίνγκερ, ως μικρομέτοχος της Samsung, ζήτησε δημοσίως δραστικές αλλαγές στο οργανωτικό μοντέλο της, προτείνοντας μεταξύ άλλων την διάσπαση της Samsung Electronics σε δυο ομίλους, την καταβολή ειδικού μερίσματος 30 τρισ. γουόν (27 δισ. δολ.) στους μετόχους και την εισαγωγή της εταιρείας στη αγορά Nasdaq της Νέας Υόρκης. Συστάσεις που προκάλεσαν σοκ στη συντηρητική διοίκηση της Samsung καθώς ισοδυναμούν με «επίθεση» στη δομή των chaebol, δηλαδή των οικογενειοκρατούμενων πολυσχιδών ομίλων που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της κορεατικής οικονομίας. Σημειώνεται ότι ο όμιλος Samsung περιλαμβάνει από 59 εταιρείες με μετοχικά μερίδια η μια στην άλλη, με ευρεία γκάμα δραστηριοτήτων που εκτείνεται από τα ηλεκτρονικά είδη και τις κατασκευές, έως την μόδα, τη βιοτεχνολογία και τις ασφάλειες και με χρηματιστηριακή αξία που υπερβαίνει τα 200 δισ. δολάρια.
Πρώτα δείγματα γραφής
Το ερώτημα που εγείρεται είναι εάν θα αρθεί στο ύψος των περιστάσεων ο Τζέι Λι, ο οποίος βέβαια προετοιμάζεται για να καθίσει στον «θρόνο» της Samsung όλη του τη ζωή, αφού εργάζεται στην οικογενειακή επιχείρηση από το 1991, πάντα περιστοιχισμένος από μια στρατιά συμβούλων να τον κατευθύνουν σε κάθε του βήμα. «Είναι καλή στιγμή γι’ αυτόν να βγει από την αφάνεια σε μια περίοδο αναταράξεων», αναφέρει ο Ντάνιελ Κιμ, αναλυτής της Macquarie. «Ο Λι ο νεώτερος αντιμετωπίζει μια τεράστια πρόκληση: Πώς να διατηρήσει σε τροχιά ανάπτυξης και βιώσιμης κερδοφορίας έναν γίγαντα σαν την Samsung». Τα πρώτα δείγματα γραφής του είναι αρκετά ενθαρρυντικά. Οπως αναφέρουν οι Financial Times, ο Λι αντέδρασε αποφασιστικά στο πρόβλημα με τις ελαττωματικές μπαταρίες του Galaxy 7 Note, που απειλούσε να υπονομεύσει την φήμη της Samsung ως κατασκευαστή ποιοτικών προϊόντων υψηλής τεχνολογίας και οικιακών συσκευών, διατάσσοντας την άμεση ανάκληση των 2,5 εκατ. συσκευών.
Παρότι η Credit Suisse εκτιμά ότι η επιχείρηση ανάκλησης θα μπορούσε να «ψαλιδίσει» την κερδοφορία της Samsung έως και κατά 1,4 δισ. δολ. στο β’ εξάμηνο του έτους, εντούτοις οι επενδυτές δείχνουν εμπιστοσύνη ότι το πρόβλημα είναι διαχειρίσιμο, κρίνοντας από την ανοδική πορεία της μετοχής. Αλλοι αναλυτές παρατηρούν ότι η ανάκληση μπορεί να συνιστά πισωγύρισμα, αλλά δεν θα εκτροχιάσει τις προσπάθειες του νέου ηγέτη της Samsung να δώσει νέα κατεύθυνση στον όμιλο, πολλώ δε μάλλον που έχει ήδη δρομολογήσει πρωτοβουλίες εξορθολογισμού.Τούτων λεχθέντων, δεν είναι λίγοι αυτοί που εκτιμούν ότι οι πιέσεις του Σίνγκερ ίσως αποδειχθούν «κρυφή ευλογία» για τον Τζέι Λι, δεδομένου ότι σε μεγάλο βαθμο συνάδουν με το δικό του όραμα για την Samsung.
Απλοποίηση δομής
Πραγματικά, η απλοποίηση της εξαιρετικά πολύπλοκης εταιρικής δομής της Samsung αποτελούσε εξαρχής προτεραιότητά του. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η πώληση μετοχικών μεριδίων στον αμυντικό βραχίονα και τον κλάδο χημικών της Samsung. Επιπροσθέτως, η Samsung Electronics πούλησε τον κλάδο κατασκευής εκτυπωτών στην HP έναντι 1 δισ. δολαρίων και απαλλάχτηκε από τις συμμετοχές της σε διάφορες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένης και της ASML. Τα βήματα αυτά συνιστούν στροφή 180 μοιρών σε σχέση με την προηγούμενη στρατηγική επιθετικής επέκτασης των chaebol, που θεωρείται εν μέρει υπεύθυνη και για τα δεινά της ναυτιλιακής Hanjin (μέρος του ομίλου Huyndai). H ίδια η Samsung έχει κατηγορηθεί ότι έχει μετατρέψει την Νότιο Κορέα σε? «Βασίλειο της Samsung» καθώς υπάρχουν ελάχιστες πτυχές της επιχειρηματικής σκηνής της χώρας όπου δεν έχει εισχωρήσει κάποιο «πλοκάμι» της. «Η εποχή της αλόγιστης διεύρυνσης έχει τελειώσει, καθώς δεν υπάρχει εταιρεία που να μπορεί να κάνει εξίσου καλά δεκάδες διαφορετικά πράγματα», λέει ο κ. Κιμ.
Στοχευμένες εξαγορές
Ενώ η εταιρεία υπό τον Τζέι Λι «ξεφορτώθηκε» συμμετοχές μη στρατηγικής σημασίας, την ίδια στιγμή αξιοποίησε την μεγάλη «δεξαμενή» ρευστών διαθεσίμων της (που αγγίζει τα 60 δισ. δολ.) για στοχευμένες εξαγορές εταιρειών ανάπτυξης λογισμικού από το εξωτερικό, από την SmartThings που δραστηριοποιείται στο Internet of Things έως την start-up ηλεκτρονικών πληρωμών LoopPay και τον πάροχο υπηρεσιών cloud Joyent. «Στο παρελθόν, η Samsung προσπαθούσε να τα φτιάξει όλα εκ των ενόντων. Τώρα είναι πιο ανοιχτή στην απόκτηση έξωθεν τεχνογνωσίας και γνωρίζει ακριβώς τι να αγοράσει και πότε», λέει ο Πέτερ Γου της BNP Paribas. Οι εξαγορές αντανακλούν την προσπάθεια του Λι να μειώσει την εξάρτηση της Samsung από τις συσκευές (hardware) καθώς αναζητά νέες εστίες ανάπτυξης πέρα από τα smartphones και τα τσιπ μνήμης, καθώς ο κλάδος υψηλής τεχνολογίας στρέφεται ολοένα και περισσότερο προς το λογισμικό και τις υπηρεσίες. Ο κ. Λι έχεις επίσης δειξει μεγάλο ενδιαφέρον για την ανάπτυξη βιολογικών φαρμάκων, με τον?αρμόδιο κλάδο SamsungBioLogics να οδεύει προς την εισαγωγή του στο Χρηματιστήριο της Σεούλ.
Τέλος, σημαντική πρόκληση για τον Λι τον νεώτερο που θεωρείται πιο κοσμοπολίτης από τον πατέρα του είναι να αλλάξει την άκαμπτη, σχεδόν μιλιταριστική εταιρική κουλτούρα της Samsung, όπου η ιεραρχία τηρείται απαρέγκλιτα, με αποτέλεσμα να μην ευνοείται η δημιουργικότητα και η καινοτομία. Θα τα καταφέρει ο «πρίγκιπας» να κυβερνήσει «το βασίλειο της Samsung;». Ο χρόνος θα δείξει?
Who is who
Μισεί τη δημοσιότητα, αγαπά το γκολφ και την ιππασία
O Λι Τζάε-Γιονγκ γεννήθηκε στην Ουάσιγκτον το 1968. Ελαβε πρώτα πτυχίο στην ιστορία της Ανατολικής Ασίας από το Πανεπιστήμιο της Σεούλ και στη συνέχεια σπούδασε διοίκηση επιχειρήσεων στο ιαπωνικό πανεπιστήμιο Κέιο, ακολουθώντας το παράδειγμα όχι μόνο του πατέρα του, αλλά και του παππού του, επίσης προέδρου της Samsung. Ξεκίνησε διδακτορικό στο ηλεκτρονικό εμπόριο στο Harvard Business School, αλλά δεν το ολοκλήρωσε. Ξεκίνησε να δουλεύει στη Samsung το 1991, ως αντιπρόεδρος στρατηγικού σχεδιασμού και στη συνέχεια ως γενικός διευθυντής υπεύθυνος για τις πελατειακές σχέσεις, μια διοικητική θέση που δημιουργήθηκε ειδικά γι’αυτόν. Στην αρχή της δεκαετίας του 2000 τέθηκε επικεφαλής της ιντερνετικής μονάδας e-Samsung, που παρασύρθηκε από την κατάρρευση της «φούσκας» των dotcoms. Το 2009 προήχθη σε γενικό εκτελεστικό διευθυντή της Samsung Electronics και από το 2012 έχει τη θέση του αντιπροέδρου. Η προσωπική του περιουσία εκτιμάται στα 8 δισ. δολάρια. Παρότι εκτιμάται ότι δεν διαθέτει τη χαρισματική προσωπικότητα του πατέρα του, διακρίνεται για την ψυχρή αποφασιστικότητά του. Αποφεύγει τη δημοσιότητα και δεν έχει δώσει ούτε μία συνέντευξη. Είναι διαζευγμένος με δύο παιδιά και τα αγαπημένα του χόμπι είναι το γκολφ και η ιππασία.
Το «Βασίλειο της Samsung»
H Samsung έχει κατηγορηθεί ότι έχει μετατρέψει τη Νότιο Κορέα σε? .«Βασίλειο της Samsung», καθώς υπάρχουν ελάχιστες πτυχές της επιχειρηματικής σκηνής της χώρας, όπου δεν έχει εισχωρήσει κάποιο «πλοκάμι» του πολυσχιδούς ομίλου.
Προς μια νέα εταιρική κουλτούρα;
Σημαντική πρόκληση για τον Λι τον νεότερο, που θεωρείται πιο κοσμοπολίτης από τον πατέρα του, είναι να αλλάξει την άκαμπτη, σχεδόν μιλιταριστική εταιρική κουλτούρα της Samsung, όπου η ιεραρχία τηρείται απαρέγκλιτα, με αποτέλεσμα να μην ευνοείται η δημιουργικότητα και η καινοτομία.
