Τρίτη 03 Δεκεμβρίου 2024 -

Νίκος Αναστασιάδης: Είμαι πάντα πρόθυμος για διάλογο με την Τουρκία


Διάλογο με Μουσταφά Ακιντζί αλλά και με την Τουρκία επιθυμεί ο Πρόεδρος Αναστασιάδης προκειμένου να επανέλθει το Κυπριακό σε τροχιά διαπραγμάτευσης. Σε μια άκρως ενδιαφέρουσα και αποκαλυπτική συνέντευξη στον «Φ», ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τοποθετείται επί των εξελίξεων στο Κυπριακό και απαντά σε όλες τις επικρίσεις που έχει δεχθεί, ιδιαίτερα στη διαχείριση του εθνικού προβλήματος.
 
Από την προεδρική κατοικία στο Τρόοδος, ο Πρόεδρος στέλνει μήνυμα προς την Άγκυρα και το κατοχικό καθεστώς ότι είναι έτοιμος για διάλογο με οποιονδήποτε αξιωματούχο της Τουρκίας, υπογραμμίζοντας την ίδια ώρα πως αυτό δεν σημαίνει παραγνώριση του Τουρκοκύπριου ηγέτη. Ετοιμότητα εκφράζει για διάλογο με τον Μουσταφά Ακιντζί προκειμένου να συζητήσουν τις εσωτερικές πτυχές του Κυπριακού. Την ίδια ώρα ξεκαθαρίζει πως πρέπει «να είμαστε εντός των όρων αναφοράς του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών προκειμένου να έχουμε αποτελέσματα». 
 
 
Ο Ν. Αναστασιάδης απαντά στο μήνυμα Τσαβούσογλου ότι πρέπει να ξυπνήσει από το όνειρο για «μηδέν εγγυήσεις, μηδέν στρατό και τονίζει πως θα έπρεπε να αφυπνίσει όσους πιστώνουν την Τουρκία με καλή θέληση και ότι τάχα στο Κραν Μοντάνα ήταν έτοιμη να εγκαταλείψει αυτά που έλεγε και πριν τη Διάσκεψη για την Κύπρο. 
 
 
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εκφράζει λύπη γιατί «η Αριστερά έχει υιοθετήσει ένα αφήγημα το οποίο πουθενά και από κανένα δεν επιβεβαιώνεται». Και υποδεικνύει προς όσους του αποδίδουν ευθύνες «να ακούν τι ο κ. Τσαβούσογλου λέγει και πώς τοποθετείται σε σχέση με το μέγα θέμα της ασφάλειας, των εγγυητικών και επεμβατικών δικαιωμάτων ή της παρουσίας τουρκικού στρατού». 
 
Για τις σχέσεις του με την Πινδάρου, σημειώνει πως διαφορετικές απόψεις δεν σημαίνει και διάσταση θέσεων και θυμίζει πως ο Γλαύκος Κληρίδης ήταν ηγέτης που τολμούσε και έπαιρνε αντιδημοφιλείς αποφάσεις για το εθνικό καλό. 
 
 
Μιλά για τις σχέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις χώρες της περιοχής, για τη συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες και ξεκαθαρίζει πως δεν λειτουργούν σε βάρος της Ρωσίας. 
 
 
Ο Μουσταφά Ακιντζί ανέφερε πρόσφατα ότι συμπεριφέρεστε στους Τουρκοκύπριους ως μειονότητα και έτσι θέλετε να παραμείνουν εις το διηνεκές… Έτσι τους θέλετε;
 
Αυτό πού επιδιώκουμε είναι η λύση να είναι λειτουργική, για να είναι και βιώσιμη. Αυτό που ζητούμε, μέσα από τη μεταφορά εξουσιών στις πολιτείες, είναι να ελαχιστοποιήσουμε τις περιπτώσεις, όπου ναι μεν θα ασκείται η θετική ψήφος των Τουρκοκυπρίων, αλλά για όσα θέματα μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Δεν αρνούμαστε τη θετική ψήφο. Την παραχωρούμε ακριβώς ως ένα όπλο, ως ένα ανάχωμα, στην περίπτωση που η ελληνοκυπριακή συνιστώσα πολιτεία, καταχρώμενη του δικαιώματος που επικαλείται ο κ. Ακιντζί, επιβάλει τη βούλησή της επί ζημία της τουρκοκυπριακής συνιστώσας πολιτείας ή της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Συνεπώς δεν ευσταθούν τα όσα ο κ. Ακιντζί αναφέρει. Εκείνο που αποτελεί δεδομένο είναι ότι έχει αναγνωριστεί η πολιτική ισότητα. Στην ουσία, η μία κοινότητα να επιβάλλει τις αποφάσεις της επί της άλλης. Η θετική ψήφος, εν τη ουσία, θα λειτουργεί ως ένα εμπόδιο στη λήψη των όποιων αποφάσεων, με τις οποίες δεν συμφωνεί η τουρκοκυπριακή κοινότητα –ή για να είμαι ακόμα πιο σωστός– η Τουρκία. 
 
Το ότι το επαναλαμβάνει μήπως θέλει να διασφαλίσει ότι θα σας πείσει ή ότι θα δημιουργήσει τις συνθήκες έτσι ώστε στο τέλος να αποδεχτείτε αυτή τη θέση;
 
Εγώ θα καλούσα τον κ. Ακιντζί να μου δώσει μόνο ένα παράδειγμα ανά τον κόσμο, απ’ όλα τα κράτη μέση του ΟΗΕ, στο οποίο για τη λήψη αποφάσεων, στην κεντρική κυβέρνηση –ομοσπονδιακών συστημάτων, εννοώ– απαιτείται η θετική ψήφος της άλλης πολιτείας.
 
Ο κ. Τσαβούσογλου σάς κάλεσε πρόσφατα να ξυπνήσετε από το όνειρο «μηδέν εγγυήσεις, μηδέν στρατός». Θα ξυπνήσετε;
 
Δεν είναι εμένα που κάλεσε να αφυπνιστώ, αλλά το σύνολο της ελληνοκυπριακής κοινότητας. Και έχω την εντύπωση ότι αυτό το κάλεσμα θα έπρεπε να αποτελεί αφύπνιση και για όσους πιστώνουν την Τουρκία με καλή θέληση, ή πώς τάχα η Τουρκία στο Κραν Μοντανά ήταν έτοιμη να εγκαταλείψει αυτά που ακόμα και προ του Κραν Μοντανά έλεγε. Ελάχιστες ημέρες προ της 6ης Ιουλίου και ενώ βρισκόταν στον Κραν Μοντανά ο κ. Τσαβούσογλου επανέλαβε την ίδια φράση. Συνεπώς, κάποιοι που μου αποδίδουν ευθύνες, καλό είναι να ακούν τι ο κ. Τσαβούσογλου, ως εκφραστής της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας, λέγει και πώς τοποθετείται σε σχέση με το μέγα θέμα της ασφάλειας, των εγγυητικών και επεμβατικών δικαιωμάτων ή της παρουσίας του τουρκικού στρατού.
 
Σας κατηγορούν ότι δεν δώσατε το περιθώριο να φανούν μέχρι τέλους οι προθέσεις της Τουρκίας επί του συγκεκριμένου θέματος στο Κραν Μοντανά…
 
Με λυπεί ειλικρινά διότι ιδιαίτερα η Αριστερά έχει υιοθετήσει ένα αφήγημα το οποίο πουθενά και από κανένα δεν επιβεβαιώνεται. Ούτε και από την ίδια την Τουρκία. Πώς είναι δυνατόν να λένε ότι δεν εξάντλησα όλα τα περιθώρια, όταν ο ίδιος ο ΓΓ του ΟΗΕ, ύστερα από μία εξάωρη, ίσως και περισσότερο, συζήτηση του θέματος των Εγγυήσεων, Επεμβατικών Δικαιωμάτων, παρουσία τουρκικού στρατού, εισηγήθηκε την έκδοση ανακοινωθέντος, στο οποίο θα έλεγε τα εξής: «Συμφωνήθηκε η κατάργηση, ή αντικατάσταση των εγγυήσεων με ένα αποτελεσματικό σύστημα ασφαλείας, με κατάργηση των εγγυητικών και επεμβατικών δικαιωμάτων της Τουρκίας»... Εκεί αντέδρασε ο κ. Τσαβούσογλου και είπε: «Με συγχωρείτε, αλλά έχετε παρερμηνεύσει τις θέσεις της τουρκικής πλευράς». Εμμένουμε, όπως είπε, στη διατήρηση εγγυητικών και επεμβατικών δικαιωμάτων για δέκα πέντε χρόνια. Εάν συμπεριφερθούν όπως πρέπει οι Ελληνοκύπριοι μπορούν να μειωθούν στα δέκα με δικαίωμα ανανέωσης. Αλλά η επιλογή ανανέωσης, δοθέντος ότι πρόκειται περί συμφωνίας μεταξύ μερών, εάν δεν συμφωνούν όλοι, δεν καταργείται από τη μία των πλευρών. Συνεπώς, ο κίνδυνος ήταν να συνεχίσει. Αλλά η ουσία ποια ήταν; Μετά την αντίδραση αυτή του κ. Τσαβούσογλου, ο ΓΓ του ΟΗΕ είπε επί λέξει: «Αναλαμβάνω το βάρος της ευθύνης. Φαίνεται ότι δεν αντιλήφθηκα όπως θα έπρεπε τις θέσεις της Τουρκίας και ως εκ τούτου τερματίζω τη Σύνοδο και σας εύχομαι καλή τύχη».
 
Δεδομένης αυτής της επιμονής της τουρκικής πλευράς, υπάρχει συνταγή για άρση του αδιεξόδου;
 
Βεβαίως υπάρχει. Έχουμε καταθέσει γραπτώς, ολοκληρωμένο στρατηγικό σχέδιο ασφάλειας. Και όσον αφορά την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων και όσον αφορά την υλοποίηση από όλα τα μέρη επακριβώς των όσων θα συμφωνηθούν με εμπλοκή του Συμβουλίου Ασφαλείας, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με εμπλοκή πολυεθνικής αστυνομικής δύναμης, η οποία θα επιτηρεί την τάξη εσωτερικά εάν και εκεί και όπου οι δυνάμεις ασφαλείας των κρατιδίων δεν θα μπορούσαν να ελέγξουν ενδεχόμενες δικοινοτικές συγκρούσεις. Όπου η ομοσπονδιακή αστυνομία δεν θα τα κατάφερνε, σε μια τέτοια περίπτωση θα παρενέβαινε η πολυεθνική αστυνομική δύναμη, ενώ την ίδια ώρα ο Πρόεδρος ή ο Αντιπρόεδρος θα μπορούσαν να απευθυνθούν απευθείας προς το Συμβούλιο Ασφαλείας για να ζητήσουν περαιτέρω ενισχύσεις προς επιβολή της τάξεως, εάν όλες οι προαναφερθείσες ενέργειες δεν επέφεραν την τάξη και την ειρήνη.
 
Το οποίο δεν γίνεται αποδεκτό από την άλλη πλευρά…
 
Ναι, έχει απορριφθεί, διότι θεωρούν ότι μόνο η Τουρκία μπορεί να παρέχει αυτή την ασφάλεια προς τους Τουρκοκύπριους. Είναι κάτι το οποίο θεωρώ πώς είναι προσβλητικό για την ελληνοκυπριακή κοινότητα, η οποία εκπροσωπώντας αυτήν την ώρα το κράτος στην ΕΕ απέδειξε ότι και σέβεται και τιμά όλες τις υποχρεώσεις που προκύπτουν μέσα από την ιδιότητά της ως κράτους μέλους. Εξάλλου, να πω κάτι. Τα λάθη του παρελθόντος μάς έχουν κάνει σοφότερους και εμάς και ελπίζω και την άλλη πλευρά, ώστε να μην επαναλάβουμε ενέργειες, οι οποίες μας οδήγησαν στα όσα απαράδεχτα συνέβησαν το 1974.
 
Συζητήθηκε έντονα και βρεθήκατε στο στόχαστρο της κριτικής σε σχέση με το θέμα των ΝΑΤΟϊκών εγγυήσεων. Πόσες πιθανότητες υπάρχουν να γίνει αποδεχτή από την Τουρκία μια τέτοια διευθέτηση;
 
Θα επαναλάβω ότι: Πρώτον, θα πρέπει να καταρτιστούν οι όροι αναφοράς. Δεύτερον, να εξεύρουμε λύση και, αν εξεύρουμε λύση, υπάρχει ο τρόπος εγγύησης και της υλοποίησης και της αντικατάστασης των εγγυήσεων. Είναι το Συμβούλιο Ασφαλείας και είναι και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε συνέντευξη μού υπεβλήθη το ερώτημα: «Δηλαδή αποκλείετε το ΝΑΤΟ;» και απάντησα: «Τίποτε δεν αποκλείω». Δεν έκανα καμία άλλη αναφορά ή πρόταση. Το ΝΑΤΟ προέκυψε από συζήτηση μεταξύ Τσαβούσογλου – Κοτζιά, προκειμένου να καταργηθούν οι εγγυήσεις. Και δεν ήταν πρόταση της Τουρκίας.
 
Είχατε μία συνάντηση με τον κ. Τσαβούσογλου. Να αναμένουμε ότι θα υπάρξει και συνέχεια, δηλαδή απευθείας επαφές με την Τουρκία;
 
Χωρίς να παραγνωρίζω τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, τον οποίο θεωρώ τον επίσημο συνομιλητή μου, δεν θα απέκλεια ποτέ τον διάλογο με οποιονδήποτε αξιωματούχο της τουρκικής Κυβέρνησης. Εξάλλου, πολλές φορές έχουμε πει ότι το Κυπριακό είναι πρόβλημα εισβολής και κατοχής, και εκείνοι που εισέβαλαν και κατέχουν δεν είναι οι Τουρκοκύπριοι αλλά η Τουρκία. Συνεπώς, γιατί να αρνηθώ;
 
Δεν βοηθά η τήρηση ίσων αποστάσεων
 
Έχουμε την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ τέλος Ιανουαρίου. Να αναμένουμε κάποια δυσάρεστη έκπληξη;
 
Θέλω να πιστεύω ότι δεν υπάρχει ενδεχόμενο δυσάρεστων εξελίξεων. Από τη στιγμή που η κ. Λουτ θα έρθει τέλος Ιανουαρίου για να συζητήσει περαιτέρω τη διαμόρφωση των όρων αναφοράς, θα ήτο αντιφατικό το Συμβούλιο Ασφαλείας να προχωρήσει σε τέτοιες αλλαγές που να δημιουργούν ένα αρνητικότατο κλίμα για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Οι πρόσφατες ενέργειες στη Δένεια, έχω την εντύπωση ότι καταδεικνύουν πόσο εύθραυστη είναι η κατάσταση και πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος που η ΟΥΝΦΙΚΥΠ διαδραματίζει στη διατήρηση της ειρήνης.
 
Θα καταγραφεί η πραγματικότητα όσον αφορά τα γεγονότα στη Δένεια ή θα ακολουθηθεί η τακτική ότι φταίνε και οι δύο;
 
Θέλω να ελπίζω ότι θα καταγραφούν τα πραγματικά δεδομένα. Οι σκοπιμότητες που υπηρετούνται μέσα από την τήρηση ίσων αποστάσεων δεν βοηθούν. Αντίθετα ενθαρρύνουν τον παραβιάζοντα των όσων έχουν συμφωνηθεί να συνεχίσει τις έκνομες ενέργειές του.
 
Αυτή την ώρα η προσοχή μας επικεντρώνεται…
 
Ποια η πιθανότητα να προχωρήσει η συζήτηση στη διαπραγμάτευση πέραν από το θέμα της ΔΔΟ, η οποία, όπως υποστηρίζουν πολλοί, μετά από 44 χρόνια διαπραγματεύσεων, δεν οδηγεί πουθενά;
 
Αυτή την ώρα η επικέντρωση της προσοχής μας περιορίζεται στους όρους αναφοράς της κ. Λουτ με στόχο την εξεύρεση λύσης που βασίζεται στις αποφάσεις και ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, στις ομόφωνες αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου, προκειμένου να εξευρεθεί μία διζωνική δικοινοτική ομοσπονδιακή λύση, η οποία όμως να είναι λειτουργική, να διασφαλίζει τη βιωσιμότητα και ιδιαίτερα την ανεξαρτησία και κυριαρχία του κράτους. Να μην υπάρχει δηλαδή έλεγχος, ούτε εξαρτήσεις από τρίτους και να μην είναι υπηρέτης συμφερόντων τρίτων. Αυτά που ζητούμε δεν νομίζω να μην εμπεριέχονται σε αυτό που και ο ίδιος ο ΓΓ του ΟΗΕ έχει πει, σε ένα ομαλό, φυσιολογικό κράτος. 
 
«Είμαι έτοιμος για διάλογο, εντός των όρων αναφοράς του ΓΓ»
 
Ο κ. Οζερσάι σε δηλώσεις του πρόσφατα προχώρησε σε μία ανάλυση των δεδομένων αυτή τη στιγμή με τις εκλογές στην Τουρκία, τις ευρωεκλογές, το Brexit και προχώρησε στην εκτίμηση ότι δεν θα υπάρξει οποιαδήποτε εξέλιξη ή συμφωνία στους όρους αναφοράς στο παρόν στάδιο. Συμμερίζεστε αυτή την εκτίμηση;
 
Θεωρώ ότι θα μπορούσε να ξεκινήσει ο διάλογος. Υπάρχει σωρεία άλυτων προβλημάτων που αφορούν στις εσωτερικές πτυχές. Η αναφορά του κ. Οζερσάι επικεντρώνεται στις εξωτερικές πτυχές. Υπάρχουν όμως ακόμα σοβαρά εσωτερικά ζητήματα που παραμένουν άλυτα. Όπως για παράδειγμα, θέματα οικονομικής βιωσιμότητας των τουρκικών τραπεζών, θέματα που άπτονται του περιουσιακού. Είναι θέματα για τα οποία έρχονταν στην Κύπρο εκπρόσωποι του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας για δύο χρόνια προκειμένου να διακριβωθεί εάν είναι σε θέση από την πρώτη μέρα της λύσης να εισαχθεί ως κοινό νόμισμα το ευρώ. Για να γίνει αυτό απαιτείτο και έπρεπε να γίνουν τα τεστ αντοχής των τουρκοκυπριακών τραπεζών, κάτι που δεν έγινε αποδεχτό από την τουρκική πλευρά. Από την άλλη, οι εκπρόσωποι της Παγκόσμιας Τράπεζας ζήτησαν πληροφορίες όσον αφορά στα περιουσιακά στοιχεία, τις αδιάθετες πληροφορίες, το κόστος κ.ο.κ. Αλλά και πάλι η τουρκική πλευρά αρνήθηκε. Αυτά είναι προβλήματα υπαρκτά και δεν είναι τα μόνα.
 
Μόνο ο κ. Άιντε κατέγραψε 103 δράσεις που απαιτούνται πριν την 1η μέρα εφαρμογής της λύσης. Οι οποίες δεν είναι εύκολο να ετοιμαστούν εν μια νυκτί. Όπως, για παράδειγμα, το Σύνταγμα του κεντρικού κράτους και των πολιτειών. Διαφορές που υπάρχουν ακόμα ως προς τις δομές ή ως προς τη λειτουργία του κράτους. Μηχανισμοί επίλυσης διαφορών. Υπαναχωρήσεις από συγκλίσεις από πλευράς Τουρκοκυπρίων, ακόμα και όσον αφορά στην εφαρμογή των τεσσάρων ελευθεριών. Π.χ. του δικαιώματος αγοράς περιουσίας, που τον Γενάρη στη Γενεύη ζήτησαν να τεθεί πλαφόν στο δικαίωμα όσων κατ’ έτος αγοράζουν. Ενώ η αρχική σύγκλιση ήταν η πλήρης εφαρμογή του ευρωπαϊκού κανονισμού και των αρχών της ελεύθερης διακίνησης, εγκατάστασης, άσκησης επαγγέλματος, απόκτησης περιουσίας. Στη Γενεύη τον Ιανουάριο του 2019 υπαναχώρησαν λέγοντας ότι πρέπει να υπάρχει ένας περιορισμός στον αριθμό, τον οποίο καθόριζαν μεταξύ 80-100 Ελληνοκύπριων που θα δικαιούνταν να αγοράσουν. Και δεν είναι η μόνη υπαναχώρηση. Μέχρι σήμερα αποφεύγω να αποδίδω δημόσια ευθύνες στην άλλη πλευρά, γιατί θέλω να κρατηθούμε σε ένα κλίμα ήπιων τόνων που να επιτρέπει τη συνεννόηση. Κατ’ αντίθεση με ό,τι πράττει ο κ. Ακιντζί και συνεργάτες του.
 
Άρα εσείς είστε έτοιμος να επανέλθετε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ανεξαρτήτως των ενεργειών και των επαφών της κ. Λουτ και ανεξαρτήτως του πότε θα είναι έτοιμες οι εγγυήτριες δυνάμεις να μπουν στη διαδικασία;
 
Από την ώρα που ο ΓΓ του ΟΗΕ έχει αναθέσει στην κ. Λουτ, διότι θέλει να είναι ένας δομημένος διάλογος για να έχει και αποτελέσματα, το έχω επαναλάβει πάρα πολλές φορές και γραπτώς και διά ζώσης και προς τον ίδιο τον ΓΓ του ΟΗΕ και προς τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και προς τους ηγέτες της ΕΕ, ότι είμαι έτοιμος ανά πάσα στιγμή για επάνοδο στις διαπραγματεύσεις. Το θέμα όμως είναι να είμαστε εντός των όρων αναφοράς του ΓΓ του ΟΗΕ για να μπορέσουμε να έχουμε αποτελέσματα.
 
Τι μπορεί να μας χωρίζει με την Πινδάρου;
 
Μεταξύ Προεδρικού και Πινδάρου δεν είναι μυστικό ότι κατά καιρούς προκύπτουν διαφορές. Ούτε και ο Νίκος Αναστασιάδης απέκρυψε το γεγονός αυτό όταν τον ρωτήσαμε για τις σχέσεις Προεδρικού και Πινδάρου. Παραδέχεται ότι κάποιες στιγμές προκύπτει διάσταση απόψεων, ξεκαθαρίζοντας την ίδια ώρα ότι σε καμιά περίπτωση δεν προέκυψε ή προκύπτει διάσταση σχέσεων. Σπεύδει, παράλληλα, να υπογραμμίσει ότι στον δικό τους πολιτικό χώρο είναι λίγο ή πολύ φυσιολογικές αυτές οι διαφορές. Υπενθυμίζοντας ότι ανάλογες καταστάσεις υπήρχαν και επί Προεδρίας Γλαύκου Κληρίδη. 
 
Την ίδια ώρα ο Νίκος Αναστασιάδης απαντά με έναν ιδιαίτερα σαφή τρόπο σ’ όσους –έμμεσα ή άμεσα– αναφέρονται στην κληριδική σχολή σκέψης: «Ο Κληρίδης ήταν ένας ρεαλιστής πολιτικός, ο οποίος τολμούσε στις δύσκολες ώρες να παίρνει τις πλέον αντιδημοφιλείς αποφάσεις, αρκεί οι αποφάσεις αυτές να ήταν κατά την άποψή του προς το εθνικό καλό».
 
Οι σχέσεις σας με την Πινδάρου, ποιες είναι;
 
Είναι, όπως ήταν πάντα, άριστες. Υπάρχουν και περίοδοι όπου μπορεί να υπάρχουν και διαφορετικές απόψεις. Όμως αυτό μάθαμε και έτσι λειτουργούσαμε μέσα στον ΔΗΣΥ και επί εποχής που ήταν Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο αείμνηστος Γλαύκος Κληρίδης και επί των ημερών μου. Έχουμε την πλήρη στήριξη του κόμματος στη Βουλή. Υπάρχουν και θέματα για τα οποία μπορούμε να έχουμε διαφορετικές απόψεις. Αυτό δεν σημαίνει ότι βρισκόμαστε σε διάσταση σχέσεων. Μπορεί σε διάσταση απόψεων να βρισκόμαστε κάποιες στιγμές, όμως μέσα από τον διάλογο ξεπερνιούνται. Αν ξεπερνιούνται οι διαφορές με κόμματα της αντιπολίτευσης, είναι ποτέ δυνατόν να μην έχουμε άριστες σχέσεις με το κόμμα του οποίου ήμουν συνιδρυτής ή το οποίο υπηρέτησα για τόσες δεκαετίες και για δεκαεπτά χρόνια ήμουν πρόεδρός του; Εξάλλου, τι μπορεί να μας χωρίζει;
 
Το Κυπριακό, για παράδειγμα, για το οποίο σας είχαν καλέσει να επιστρέψετε στην κληριδική σχολή σκέψης…
 
Δεν άκουσα κανέναν να με καλεί στην κληριδική σχολή. Δεν εγκατέλειψα. Ο Κληρίδης ήταν ένας ρεαλιστής πολιτικός, ο οποίος τολμούσε στις δύσκολες ώρες να παίρνει τις πλέον αντιδημοφιλείς αποφάσεις, αρκεί οι αποφάσεις αυτές να ήταν κατά την άποψή του προς το εθνικό καλό. Αυτή ήταν η σχολή Κληρίδη.
 
Αυτό στο οποίο γίνεται αναφορά από το ΑΚΕΛ είναι η διοργάνωση από πλευράς ΔΗΣΥ μίας εκδήλωσης για τη ΔΔΟ στην οποία ήταν ομιλητής ο κ. Αλέκος Μαρκίδης και σε παρέμβασή του ο πρώην υπουργός Εσωτερικών Σωκράτης Χάσικος είχε πει ότι εδώ είναι οι εκφραστές της κληριδικής σχολής και η αναφορά του έγινε retweet από τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου. Κάτι το οποίο ερμηνεύεται από το ΑΚΕΛ ως αποδοχή αυτής της θέσης… 
 
Δεν είπαν όμως ότι ο κ. Αναστασιάδης δεν είναι εκφραστής της κληριδικής σχολής.
 
Μα δεν ήσασταν εκεί...
 
Δεν ήμουν διότι δεν συμμετέχω στα συλλογικά όργανα του Δημοκρατικού Συναγερμού. Από την ημέρα της εκλογής μου είπα ότι διαχωρίζω την ιδιότητα του Προέδρου της Δημοκρατίας από το κόμμα. Είμαι Πρόεδρος όλων των Κυπρίων. Αγαπώ και σέβομαι το κόμμα μου, αλλά δεν συμμετέχω και δεν συμμετείχα στα συλλογικά όργανα. Έγινε μία εκδήλωση για ανάλυση τι είναι διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Στρεφόταν εναντίον της Κυβέρνησης;
 
Χρονικά ήταν σε μία συγκυρία που σας κατηγορούσαν ότι συζητείτε άλλες λύσεις…
 
Έτσι το ερμηνεύετε εσείς…

Περιφερειακές συνεργασίες

Να περάσουμε σε άλλο θέμα. Πέραν από τις εξαγγελίες και τις ανακοινώσεις, πρακτικά τι άλλο μπορούμε να αναμένουμε από τις περιφερειακές συνεργασίες;

Κάθε συνεργασία και συμμαχία έχει τη σημασία της, στους τομείς που είτε διμερώς είτε πολυμερώς συνομολογούνται, είτε λαμβάνοντας υπόψη τη γεωγραφική θέση της Κύπρου, την ιδιότητά της ως κράτους μέλους και τη δυνατότητα να διευρύνει ένα δίχτυ προστασίας ενόψει και των υπαρκτών κινδύνων που αντιμετωπίζουμε. Αλλά, το πιο σημαντικό, να αποτελέσει τη γέφυρα συνεργασίας μεταξύ των χωρών της περιοχής και όχι μόνο με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και αυτό ήδη αναγνωρίζεται από όλους, διότι ενεργά εμπλεκόμεθα σε κάθε συζήτηση που αφορά τις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης – αραβικών χωρών, είτε της περιοχής, ούτε του Κόλπου, είτε της Αφρικής, είτε άλλων περιοχών και συνεπώς αυτός ο ρόλος αναγνωρίζεται από την ΕΕ. Την ίδια ώρα λειτουργούμε ως πυλώνας σταθερότητας και παροχέας ασφάλειας, όχι διότι διαθέτουμε τις αμυντικές εκείνες δυνατότητες, αλλά διότι προσφέρουμε το έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας για κάθε ειρηνευτική και ανθρωπιστική αποστολή και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό για τους Ευρωπαίους εταίρους και για όσους εμπλέκονται ή θέλουν διευκολύνσεις για ανθρωπιστικούς λόγους, μηδεμίας χώρας εξαιρουμένης. Είτε πρόκειται για χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είτε πρόκειται για τις ΗΠΑ, είτε πρόκειται για τη Ρωσία. Οι πλείστες μάλιστα των διευκολύνσεων δίδονται και προς τη ρωσική πλευρά, αλλά και τη γερμανική και τη γαλλική πλευρά. Αλλά και προς τις ΗΠΑ. Δεν αποκλείουμε κανένα. Θέλουμε να είμαστε ενεργοί και χρήσιμοι στην ειρήνη της περιοχής.

Γιατί υπήρξε κατά την άποψή σας αντίδραση από τη Ρωσία πρόσφατα;

Δεν θα ήθελα να σχολιάσω μια ατυχή δήλωση η οποία θα μπορούσε να διαταράξει τις άριστες σχέσεις που διατηρούμε με τη Ρωσία.

Το Ισραήλ οδεύει σε εκλογές. Η συνεργασία θα συνεχιστεί ανεξαρτήτως κυβέρνησης και πέραν από τη φιλία σας με τον κ. Νετανιάχου;

Είμαι βέβαιος ότι η οποιαδήποτε νέα κυβέρνηση, αυτό που θα προσμετρήσει είναι το συμφέρον του Ισραήλ και συνεπώς δεν βλέπω γιατί να επιδιώξουν αλλαγή της πολιτικής. Βεβαίως ζούμε σε μία διεθνή κοινωνία, στην οποία είναι πολύ καλά γνωστό το δόγμα ότι υπεράνω όλων υπερέχει το συμφέρον της χώρας και όχι οι φιλίες. Όμως, τα στρατηγικά συμφέροντα του Ισραήλ και οι καταστάσεις, όπως έχουν διαμορφωθεί, πιστεύω ότι δεν θα διαταράξουν ποσώς αυτή τη σχέση.

Τι απαντάτε στις κατηγορίες ότι σας παρασύρει ο κ. Νετανιάχου σε επικίνδυνα πολιτικά μονοπάτια…

Ως ανέκδοτο μπορεί να το δεχτώ, αλλά όχι ως σοβαρό ισχυρισμό. Με τον κ. Νετανιάχου διατηρώ φιλικές σχέσεις που μας οδηγούν στην εμβάθυνση των σχέσεων των δύο χωρών, επικεντρώνοντας εις εκείνα που εξυπηρετούν τα αμοιβαία συμφέρονται και όχι μόνο. Δεν επεμβαίνει στα εσωτερικά, ούτε και ποτε έκανε την οποιαδήποτε αναφορά. Όπως εγώ δεν επεμβαίνω στο υπαρκτό πρόβλημα μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων. Τηρούμε θέσεις αρχών, τηρούν θέσεις αρχών και αυτό είναι που υπερέχει.

Οι σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες δεν λειτουργούν σε βάρος της Ρωσίας
 
Αντικείμενο συζήτησης είναι οι σχέσεις μας με τις ΗΠΑ…
 
Η επιδίωξή μας είναι να έχουμε άριστες σχέσεις με όλα τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και όχι μόνο. Έχουμε αποδείξει ότι έχουμε κατορθώσει να είμαστε σεβαστοί παρά το μέγεθός μας, όχι μόνο από τους Ευρωπαίους εταίρους μας, αλλά και μιας σειράς χωρών, μεγάλων ή μικρών, είτε της περιοχής, είτε υπερατλαντικά. Πρόσφατο παράδειγμα, η διαπίστευση Ιάπωνα πρέσβη στην Κύπρο και ανταποδοτικά η διαπίστευση πρέσβη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ιαπωνία. Επίσης, για πρώτη φορά από το 1964, έχουμε τη λειτουργία πρεσβείας στη Σαουδική Αραβία. 
 
Εντούτοις με την περίπτωση των ΗΠΑ έχει μία ιδιαίτερη σημασία και αυτό που ενδιαφέρει είναι εάν αυτή η προσέγγιση θα έχει στρατηγικό ορίζοντα;
 
Αυτή είναι η προσπάθειά μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα γίνει σε βάρος άλλων φίλων χωρών. Έχω πει για παράδειγμα στον Πρόεδρο Πούτιν, όταν συναντηθήκαμε την τελευταία φορά τον Οκτώβρη του 2017 στη Μόσχα, ότι δεν με ενοχλεί η ανάπτυξη των σχέσεων της Ρωσίας με την Τουρκία. Αντίθετα, το βλέπω από τη θετική πλευρά. Δηλαδή ότι μπορώ να έχω έναν φίλο που μπορεί να παρέμβει σε μία χώρα η οποία δεν σέβεται τη διεθνή νομιμότητα. Συνεπώς, η εμβάθυνση των σχέσεων με τις ΗΠΑ δεν θα γίνει εις βάρος των σχέσεών μας με τη Ρωσία. Όπως οι σχέσεις μας με το Ισραήλ δεν γίνονται εις βάρος των συμφερόντων της Αιγύπτου, της Ιορδανίας, της Παλαιστίνης, του Λιβάνου ή άλλης χώρας. Έτσι πρέπει να χειρίζεται κάποιος τις διεθνείς σχέσεις και να μη θεωρεί ότι επειδή μία χώρα συνάπτει φιλικές σχέσεις με τον εχθρό του μετατρέπεται σε εχθρό του.
 
Πηγή: philenews.com