Με προσδοκίες για άνοδο τζίρου από τον εμπορικό κόσμο και ενισχυμένη την αγοραστική διάθεση του καταναλωτικού κοινού άρχισε το μεγαλύτερο εκπτωτικό γεγονός της χρονιάς. Ήδη από την Παρασκευή 28 Νοεμβρίου (Black Friday) τα εμπορικά καταστήματα βρίσκονται σε θέση μάχης με τις εκπτωτικές προσφορές να φτάνουν ακόμα και το 70%, ενώ οι καταναλωτές αναζητούν οικονομικά συμφέρουσες, έξυπνες και ασφαλείς αγορές για την αγορά χριστουγεννιάτικων δώρων.
Την Κυριακή 30 Νοεμβρίου τα εμπορικά καταστήματα θα είναι ανοιχτά σε όλη την επικράτεια, ενώ η κορύφωση των προσφορών αναμένεται τη Δευτέρα 1 Δεκεμβρίου (Cyber Monday), οπότε και η εμπορική κίνηση μεταφέρεται σχεδόν αποκλειστικά στα ψηφιακά καταστήματα. Την ίδια ώρα, εντατικοποιούνται οι έλεγχοι στην αγορά από το υπουργείο Ανάπτυξης προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι προσφορές για τους καταναλωτές θα είναι πραγματικές και, εάν χρειαστεί, όπως προβλέπεται θα επιβληθούν πρόστιμα.
«Η αγοραστική κίνηση στην ελληνική αγορά αναμένεται εφέτος να κυμανθεί στα περυσινά επίπεδα με περίπου 3 εκατ. πωλήσεις, με μέση αξία απόδειξης κοντά στα 100 ευρώ και συνολικό τζίρο στα επίπεδα των 300 εκατ. ευρώ» σύμφωνα με δήλωση του Βασίλη Κορκίδη, προέδρου ΕΒΕΠ στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. «Παγκοσμίως, ο τζίρος της Black Friday εκτιμάται στα 74 δισ. δολάρια και στις ΗΠΑ στα 11 δισ. δολάρια, ενώ στην Ελλάδα τα τελευταία τρία χρόνια ο τζίρος της Black Friday από τα 100 εκατ. ευρώ τριπλασιάστηκε. Παράλληλα βλέπουμε στην ελληνική αγορά μια σημαντική μεταβολή με διπλασιασμό των διαδικτυακών αγορών έναντι της επισκεψιμότητας στα φυσικά καταστήματα» τόνισε.
Η Black Friday, σύμφωνα με τον κ. Κορκίδη, θεωρείται, ίσως, σήμερα το μεγαλύτερο εκπτωτικό γεγονός της χρονιάς και αποτελεί μια καλή ευκαιρία έξυπνων αγορών για πάνω από 8 στους 10 Έλληνες. Αρκετές εβδομάδες πριν την τελευταία Παρασκευή του Νοεμβρίου, οι καταναλωτές μπορούν να βρουν προσφορές και να κάνουν προαγορές, αλλά η κορύφωση των εκπτωτικών αγορών πραγματοποιείται κυρίως την τελευταία εβδομάδα του μήνα, σε επέκταση του εκπτωτικού τριημέρου της Black Friday και Cyber Monday.
Σύμφωνα με τα περυσινά στοιχεία το κίνητρο για 4 στους 10 καταναλωτές είναι η αγορά προϊόντων που συνήθως αγοράζουν για τις οικογενειακές τους τρέχουσες ανάγκες, κατά τη διάρκεια του έτους, αλλά σε χαμηλότερες τιμές. Ακολουθεί το κίνητρο για 3 στους 10 που τους οδηγεί στα επώνυμα προϊόντα, που συνήθως δυσκολεύονται να αγοράσουν επειδή είναι πολύ ακριβά. Οι 2 στους 10 εκμεταλλεύονται την Black Friday για να αγοράσουν χριστουγεννιάτικα δώρα και 1 στους 10 για να κάνει ένα δώρο στον εαυτό του, ως μια μικρή ανταμοιβή.
«Η Black Friday και η Cyber Monday, είναι ένα διπλό επιτυχημένο εκπτωτικό γεγονός που ήρθε, έμεινε και πέτυχε να καθιερωθεί σε θεσμό και στην ελληνική αγορά. Μικρές και μεγαλύτερες εμπορικές επιχειρήσεις προσπαθούν να πάρουν καλύτερη θέση στην εκκίνηση με “early start” των “black prices”, ώστε να έχουν μεγαλύτερη διάρκεια της προβολής των προσφορών τους και αυξάνοντας τις πωλήσεις τους. Οι καταναλωτές δεν έχουν λοιπόν παρά να εκμεταλλευτούν την συγκεκριμένη περίοδο πριν τις γιορτές ως ευκαιρία για τις διαδικτυακές και φυσικές αγορές τους» δήλωσε ο κ. Κορκίδης.
Ενισχυμένη η αγοραστική διάθεση του καταναλωτικού κοινού
«Φέτος είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που στην EY Ελλάδος διερευνούμε τις προθέσεις των Ελλήνων καταναλωτών απέναντι στα μεγάλα εκπτωτικά γεγονότα των Black Friday και Cyber Monday, στο πλαίσιο της μεγάλης ετήσιας έρευνας, EY Future Consumer Index Ελλάδα. Και, είναι ενθαρρυντικό για το εμπόριο ότι η εικόνα που προκύπτει είναι αισθητά πιο θετική, σε σχέση με το 2024. Ενώ πέρυσι μόνο ένας στους δύο καταναλωτές δήλωνε ότι σκοπεύει να κάνει αγορές τις ημέρες αυτές, φέτος το ποσοστό έχει αυξηθεί στο 63%. Αυτή η ενισχυμένη πρόθεση για αγορές, φαίνεται πως είναι κοινή για όλο το δείγμα, ανεξαρτήτως ηλικίας ή οικονομικής κατάστασης» επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Θάνος Μαύρος, Εταίρος EY Ελλάδος και Επικεφαλής Τομέα Λιανεμπορίου της EY στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Όπως εξηγεί ο ίδιος «υπάρχουν, εδώ, δύο αναγνώσεις: από τη μία πλευρά, είναι σαφές ότι σε ένα περιβάλλον παρατεταμένου πληθωρισμού και οικονομικής αβεβαιότητας, οι καταναλωτές αναζητούν ευκαιρίες φθηνών αγορών – πράγμα που επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι οκτώ στους δέκα, μάς λένε ότι αναβάλλουν κάποιες αγορές μέχρι τις ημέρες των Black Friday και Cyber Monday. Συγχρόνως, όμως, η αυξημένη πρόθεση για αγορές – και, μάλιστα, όχι σε είδη πρώτης ανάγκης – αποτελεί, ενδεχομένως και μια πρώτη ένδειξη «αποσυμπίεσης» του καταναλωτή, μετά από αρκετά χρόνια περιορισμού της καταναλωτικής δαπάνης».
Σύμφωνα με τον κ. Μαύρο, στο «στόχαστρο» των καταναλωτών βρίσκονται, κυρίως, είδη τεχνολογίας και ηλεκτρονικές συσκευές για τους άνδρες, ενώ για τις γυναίκες, κυρίως, ρούχα και αξεσουάρ, και, δευτερευόντως, προϊόντα προσωπικής φροντίδας και ομορφιάς, και είδη σπιτιού και κουζίνας. «Την ίδια ώρα, ωστόσο, βλέπουμε και μια έντονη επιφυλακτικότητα απέναντι σε αυτά τα εκπτωτικά γεγονότα, από μερίδα των καταναλωτών, ιδιαίτερα στις μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες και όσους έχουν μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη. Συγκεκριμένα, το 45% των ερωτώμενων φαίνεται να αμφιβάλουν κατά πόσο οι προσφορές αντιστοιχούν σε πραγματικές μειώσεις τιμών, ενώ 30% μας είπαν ότι τα προϊόντα που τους ενδιαφέρουν σπάνια περιλαμβάνονται σε αυτές τις εκπτώσεις ή προσφορές. Πρόκειται για μία παράμετρο που πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη οι επιχειρήσεις του κλάδου» τονίζει ο κ. Μαύρος και συμπληρώνει: «Χρειάζεται, σίγουρα, μεγαλύτερη διαφάνεια – και, ίσως, πιο ‘‘γενναίες” κινήσεις ή επέκταση της γκάμας κωδικών – όσον αφορά τις προσφορές, προκειμένου να ενισχυθεί η αξιοπιστία και η ελκυστικότητα του θεσμού. Εδώ, οι επιχειρήσεις θα μπορούσαν να επωφεληθούν από σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, για να «συνομιλήσουν» με τους καταναλωτές αμεσότερα, συλλέγοντας και επεξεργαζόμενες πολύτιμα καταναλωτικά δεδομένα, ώστε να διαγνώσουν τη ζήτηση (demand sensing) και να μπορέσουν να διαμορφώσουν προσωποποιημένες προσφορές, με βάση τις επιμέρους εξειδικευμένες προτιμήσεις τους».
Τι περιλαμβάνει η λίστα αγορών
Τι θα αγοράσουν όμως φέτος οι Έλληνες καταναλωτές και πόσα χρήματα είναι διατεθειμένοι να ξοδέψουν; Σύμφωνα με έρευνα της Klarna που διεξήχθη τον Νοέμβριο 2025 σε δείγμα 1.000 καταναλωτών ηλικίας 18-77 ετών, το 87,9% των ερωτηθέντων θα κάνει αγορές στην περίοδο της Black Friday και αναμένεται να αγοράσουν κυρίως προϊόντα μόδας και τεχνολογίας. Συγκεκριμένα, το 37,7% θα αγοράσει είδη ένδυσης. Το 35,3% σκοπεύει να επενδύσει σε προϊόντα τεχνολογίας, γεγονός που είναι αναμενόμενο καθώς και πέρυσι οι δύο κατηγορίες μόδας και τεχνολογίας κατείχαν τις πρώτες θέσεις στις απαντήσεις των συμμετεχόντων, παρ’ όλο που η κατηγορία τεχνολογία πέρυσι είχε το υψηλότερο ποσοστό (38,2%). Μία μεγάλη μερίδα ερωτηθέντων θα αξιοποιήσει τις προσφορές και εκπτώσεις της Black Friday για να αγοράσει χριστουγεννιάτικα δώρα (22,7%), ενώ το 20,3% θα αγοράσει είδη σπιτιού. Το 25,5% έχει σκοπό να κάνει αγορές, αλλά δεν έχει ακόμη αποφασίσει τι θα αγοράσει (η έρευνα ολοκληρώθηκε μία εβδομάδα πριν την Black Friday). Σχεδόν 6 στους 10 καταναλωτές δήλωσαν ότι θα κάνουν αναζήτηση και θα αγοράσουν προϊόντα online (58%), με την επιλογή αυτή να παίρνει τις περισσότερες απαντήσεις σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Μόνο το 16,8% θα αναζητήσει προϊόντα και θα τα αγοράσει στο κατάστημα.
Σχετικά με το πόσα χρήματα είναι διατεθειμένοι να ξοδέψουν, το 31,1% σκοπεύει να ξοδέψει 101-250 ευρώ, το 26,3% 51-100 ευρώ και μόλις το 19% θα δαπανήσει 251-500 ευρώ. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το 41,2% δήλωσε ότι θα ελέγξει τις τιμές πριν από τις εκπτώσεις της Black Friday για να βεβαιωθεί ότι θα ωφεληθεί πραγματικά από τις προσφορές, και το 34,3% θα αγοράσει μόνο ό,τι μπορεί να αντέξει οικονομικά, γεγονός που δείχνει ότι οι Έλληνες καταναλωτές είναι πολύ προσεκτικοί στον προϋπολογισμό των αγορών τους σε αυτή την περίοδο προσφορών και εκπτώσεων. Επιπλέον, το 25,3% εξακολουθεί να αμφισβητεί τη γνησιότητα των εκπτώσεων της Black Friday, ποσοστό που εμφανίζει μια ήπια υποχώρηση σε σχέση με πέρσι (32%), υποδεικνύοντας ότι οι καταναλωτές παραμένουν προσεκτικοί αλλά λιγότερο επιφυλακτικοί απέναντι στις προσφορές.
Για τις αγορές τους οι καταναλωτές θα επιλέξουν να πληρώσουν με χρεωστική κάρτα (54,9%), πιστωτική κάρτα (19,9%), και μετρητά (18,9%). Σημειώνεται ότι η δυναμική των ευέλικτων, άτοκων επιλογών πληρωμής (συμπεριλαμβανομένου BuyNow, PayLater) έχει σημειώσει άνοδο, καθώς το ποσοστό των καταναλωτών που επιλέγουν ευέλικτους τρόπους πληρωμών αυξήθηκε κατά 28,89% σε σχέση με πέρυσι.
Συμβουλές για ασφαλείς αγορές
Καθώς η αγορά μπαίνει σε έντονους ρυθμούς, οι καταναλωτές καλούνται να παραμείνουν προσεκτικοί απέναντι σε ενδεχόμενες προσπάθειες εξαπάτησης.
Η περίοδος αυτή, που χαρακτηρίζεται από πλήθος συναλλαγών και αγορών τόσο online όσο και στα φυσικά καταστήματα, μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για επιτήδειους να εκμεταλλευτούν την αυξημένη κινητικότητα και την καλή διάθεση των ημερών. Η ενημέρωση και η πρόληψη παραμένουν οι πιο αποτελεσματικές άμυνες απέναντι σε τέτοια φαινόμενα. Για τον λόγο αυτό, ακολουθούν πέντε απλές αλλά ουσιαστικές συμβουλές από τη Visa και την Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας που μπορούν να βοηθήσουν τους καταναλωτές να πραγματοποιήσουν τις αγορές του με ασφάλεια και σιγουριά.
- 1. Ελέγξτε την πηγή: Οι απατεώνες γνωρίζουν πώς να κάνουν κάτι να φαίνεται αξιόπιστο: δημιουργούν ιστοσελίδες επιχειρήσεων που μοιάζουν αληθινές, προβάλλουν εντυπωσιακές διαφημίσεις, αξιοποιούν την Τεχνητή Νοημοσύνη για να δημιουργήσουν μηνύματα που φαίνονται να προέρχονται από διάσημα πρόσωπα ή στέλνουν αληθοφανή προσωπικά μηνύματα. Όλα αυτά μπορεί να φαίνονται απόλυτα αληθινά. Πριν κάνετε κλικ, δώστε στον εαυτό σας λίγο χρόνο και σκεφτείτε: «Μπορώ να το εμπιστευτώ αυτό που βλέπω;» Ένα λεπτό κριτικής σκέψης μπορεί να σας προφυλάξει από ένα επιζήμιο λάθος.
- 2. Μήπως είναι δόλωμα: Το «επείγον» της υπόθεσης είναι ο καλύτερος σύμμαχος ενός απατεώνα. Δωρεάν προϊόντα, τεράστιες εκπτώσεις ή προσφορές που λήγουν σε λίγα λεπτά σας ωθούν να ενεργήσετε βιαστικά. Πάρτε τον χρόνο σας. Ελέγξτε αν η προσφορά είναι ρεαλιστική, αναζητήστε πληροφορίες για την εταιρεία, διαβάστε κριτικές και επισκεφθείτε την επίσημη ιστοσελίδα της πριν δώσετε οποιοδήποτε προσωπικό στοιχείο.
- 3. Ελέγξτε τον αποστολέα των μηνυμάτων, όχι μόνο το προφίλ: Λάβατε μήνυμα από έναν φίλο, έναν influencer ή μια επιχείρηση που σας ζητά χρήματα ή προσωπικές πληροφορίες; Μην θεωρήσετε ότι πρόκειται απαραιτήτως για κάτι αληθινό. Επικοινώνησε μαζί τους με διαφορετικό τρόπο και συγκεκριμένα καλέστε τους, επισκεφθείτε το επίσημο site ή βρείτε το τηλέφωνο της επιχείρησης. Πολλές φορές οι απατεώνες «χακάρουν» κανονικούς λογαριασμούς για να φαίνονται αληθινοί.
- 4. Επικοινωνήστε με τον εκδότη της κάρτας σας: Ενεργοποιήστε την επαλήθευση δύο παραγόντων (two-factor authentication), διατηρήστε ενημερωμένες τις εφαρμογές και τις συσκευές σας και ελέγξτε τακτικά τις ρυθμίσεις απορρήτου. Αν δείτε μια ύποπτη διαφήμιση, μια ανάρτηση ή ένα προφίλ, κάντε αναφορά στην εκάστοτε πλατφόρμα, και επικοινωνήστε άμεσα με τον εκδότη της κάρτας σας σε περίπτωση μεταφοράς χρημάτων.
- 5. Πληρώστε με ασφάλεια ή καθόλου: Μην κοινοποιείτε ποτέ τα στοιχεία του τραπεζικού σας λογαριασμού ή της κάρτας σας μέσω των εφαρμογών κοινωνικής δικτύωσης. Αν κάποιος σας ζητάει να κάνετε τραπεζική μεταφορά, είτε σχεδόν σίγουρο ότι πρόκειται για απάτη. Επιλέξτε μόνο ασφαλείς τρόπους πληρωμής που προστατεύουν τις αγορές σας. Αν δεν προσφέρεται τέτοια επιλογή, αποφύγετε την αγορά από τον συγκεκριμένο έμπορο.
Συμβουλές από τον Συνήγορο του Καταναλωτή
Η Ανεξάρτητη Αρχή «Συνήγορος του Καταναλωτή» υπενθυμίζει στους καταναλωτές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις αγορές τους και να ενημερώνονται σωστά πριν προχωρήσουν σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση, η καταναλωτική κίνηση αυξάνεται σημαντικά την περίοδο της Black Friday, γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει πρόσφορο έδαφος για παραπλανητικές ή αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.
Τα σημεία στα οποία θα πρέπει να εστιάζουν οι καταναλωτές είναι:
- Παραπλανητικές εκπτώσεις: Παρατηρούνται συχνά περιπτώσεις όπου οι τιμές πριν την έκπτωση έχουν τεχνητά αυξηθεί, ώστε το εμφανιζόμενο ποσοστό έκπτωσης να φαίνεται μεγαλύτερο.
- Μη σαφής πληροφόρηση για τα χαρακτηριστικά του προϊόντος: Ιδιαίτερα σε διαδικτυακές αγορές, η ελλιπής περιγραφή μπορεί να οδηγήσει σε αγορά προϊόντων που δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες ή στις πραγματικές ανάγκες του καταναλωτή.
- Κρυφές χρεώσεις και έξοδα αποστολής: Σε αρκετές περιπτώσεις οι τελικές τιμές περιλαμβάνουν επιπλέον χρεώσεις που δεν παρουσιάζονται εξαρχής.
- Καθυστερήσεις ή αδυναμία παράδοσης: Η αυξημένη ζήτηση μπορεί να οδηγήσει σε καθυστερήσεις, ακόμη και σε αδυναμία παράδοσης παραγγελιών, χωρίς έγκαιρη ενημέρωση του καταναλωτή.
- Ανασφαλείς συναλλαγές σε ιστοσελίδες αμφίβολης αξιοπιστίας: Ιστότοποι χωρίς επαρκή πιστοποίηση ή χωρίς πλήρη στοιχεία επικοινωνίας ενέχουν κίνδυνο απάτης.
Η Ανεξάρτητη Αρχή «Συνήγορος του Καταναλωτή» και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδας συστήνουν στους καταναλωτές τα ακόλουθα:
- Έλεγχος της προηγούμενης τιμής: Βεβαιωθείτε ότι η τιμή πριν την έκπτωση είναι πραγματική. Αναζητήστε ιστορικά τιμών και συγκρίνετε προσφορές.
- Προσοχή στους όρους αγοράς και επιστροφής: Ελέγξτε την πολιτική επιστροφών, ακυρώσεων και αλλαγών. Σε διαδικτυακές αγορές ισχύει δικαίωμα υπαναχώρησης 14 ημερών.
- Ασφαλείς μέθοδοι πληρωμής: Ελέγξτε ότι η σελίδα χρησιμοποιεί ασφαλή σύνδεση (https – πιστοποιητικό SSL).
- Αξιοπιστία καταστήματος: Βεβαιωθείτε ότι υπάρχουν σαφή στοιχεία επικοινωνίας, φυσική έδρα και πλήρη νομικά στοιχεία. Αναζητήστε αξιολογήσεις από πραγματικούς χρήστες.
- Συγκράτηση στην παρόρμηση αγοράς: Η υψηλή προβολή και οι χρονικοί περιορισμοί των «flash offers» συχνά οδηγούν σε παρορμητικές αποφάσεις. Αγοράζετε μόνο όσα πραγματικά χρειάζεστε.
- Επαλήθευση διαθεσιμότητας προϊόντων: Ζητήστε επιβεβαίωση της διαθεσιμότητας, ειδικά σε ακριβά προϊόντα ή σε καταστήματα με περιορισμένο στοκ.
Ο Συνήγορος του Καταναλωτή επισημαίνει ότι ενθαρρύνει όλους τους καταναλωτές να προσεγγίζουν τις προσφορές με ενημέρωση και κριτική σκέψη. Σε περίπτωση διαφορών με προμηθευτές, οι καταναλωτές μπορούν να υποβάλουν αναφορά στην Ανεξάρτητη Αρχή «Συνήγορος του Καταναλωτή» μέσω της επίσημης ιστοσελίδας της.
