
Η Tilly Norwood δεν υπάρχει. Είναι ένα ψηφιακό δημιούργημα τεχνητής νοημοσύνης, το νέο πείραμα της εταιρείας Particle6, που υπόσχεται να αλλάξει για πάντα τη βιομηχανία του κινηματογράφου.
Και ήδη, η Tilly έχει καταφέρει κάτι σπάνιο στο Χόλιγουντ: να προκαλέσει φόβο, γοητεία και οργή ταυτόχρονα.
Το πρόβλημα είναι άλλο: Ποιος μας εγγυάται ότι στο μέλλον δεν θα αντικατασταθούμε όλοι από ρομπότ με τεχνητή νοημοσύνη;
Ποιος εγγυάται ότι δεν έχει ήδη ξεκινήσει η διαδικασία αυτή;
Ποια η χρησιμότητα των ανθρώπων; Απλώς θα υπάρχουν και θα διαβάζουν Προυστ ή Στέφεν Κινγκ σε μία καρέκλα;
Επίσης γιατί συμβαίνει αυτό; Προφανώς οι ελίτ μέσα στην ανοησία που τις «βαράει» (ναι οι ελίτ είναι ανόητες λόγω της αγάπης τους για το συνεχές κέρδος και την απόκτηση επιπλέον εξουσίας) νομίζουν ότι θα μείνουν ανεπηρέαστες.
Όμως η ΑΙ θα αντικαταστήσει και τις ελίτ. Θα είναι εύκολο και δεν θα κουραστεί ποτέ για να το κάνει αυτό…
Η «ψηφιακή ηθοποιός» εμφανίζεται σε βίντεο όπου μέσα σε 20 δευτερόλεπτα πολεμά τέρατα, αποφεύγει εκρήξεις, πουλάει αυτοκίνητα και… κερδίζει Όσκαρ.
Το μήνυμα που τη συνοδεύει στο προφίλ της στο X (πρώην Twitter) είναι προκλητικό: «Βρες μου μια ηθοποιό που μπορεί να τα κάνει όλα αυτά σε μία μέρα».
Το ρεαλιστικό της πρόσωπο, οι φυσικές εκφράσεις και ο τρόπος που «συνομιλεί» με το κοινό της σαν μια κανονική νέα γυναίκα, έχουν τρομάξει τους επαγγελματίες του κινηματογράφου.
Η Emily Blunt αντέδρασε έντονα: «Θεέ μου, είμαστε χαμένοι. Είναι πραγματικά τρομακτικό. Σταματήστε να μας αφαιρείτε την ανθρώπινη επαφή», είπε σε συνέντευξή της στο Variety.
Η Natasha Lyonne χαρακτήρισε το πρότζεκτ «βαθιά λανθασμένο και εξαιρετικά ανησυχητικό», καλώντας σε μποϊκοτάζ οποιονδήποτε εκπροσωπεί τέτοιου είδους δημιουργίες.
Η δημιουργός της, η Eline van der Velden, υπερασπίζεται τη Norwood ως «έργο τέχνης και όχι υποκατάστατο ανθρώπων».
Όπως εξηγεί, η Tilly είναι «ένα σύγχρονο πινέλο», μια καλλιτεχνική σύνθεση προγραμματισμού, φωτογραφίας και ψηφιακής ερμηνείας.
Ήδη, ορισμένες εταιρείες μάνατζμεντ ηθοποιών έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να τη «συμβολαιοποιήσουν», ενώ η Particle6 διαφημίζει ότι μπορεί να μειώσει το κόστος παραγωγής κατά 50% «χωρίς απώλειες σε δημιουργικότητα ή ποιότητα».
Δεν είναι αστεία τα πράγματα, όποιος έχει δει το Westworld θα δει ότι ο σκοπός των ρομπότ στις ταινίες και στην σειρά ήταν να πάρουν την θέση των ανθρώπων.
Γιατί; Επειδή όλα τα έκαναν καλύτερα και ήταν ευφυή, που σημαίνει ότι αποφάσιζαν πέραν του προγραμματισμού τους όπως κάνουν και οι άνθρωποι οι οποίοι αποφασίζουν πέραν των γονιδίων τους.
Η Tilly Norwood είναι κατασκευή από το μηδέν. Ανήκει στη νέα κατηγορία που οι ειδικοί ονομάζουν synthetic performers — «συνθετικοί ερμηνευτές», που μιμούνται τον άνθρωπο χωρίς να είναι κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο.
Για τα στούντιο, τα πλεονεκτήματα είναι προφανή: η Tilly δεν ζητά αύξηση, δεν κάνει απεργία, δεν γερνά, δεν κουράζεται. Μπορεί να παίζει 24 ώρες το 24ωρο, σε όσες παραγωγές χρειάζεται. Για τους ηθοποιούς όμως, αυτό σημαίνει ότι μια «μηχανή» θα μπορούσε να τους αντικαταστήσει πλήρως — και με πολύ μικρότερο κόστος.
Μόλις δύο χρόνια έχουν περάσει από τη μεγάλη απεργία του 2023, όταν το σωματείο SAG-AFTRA ένωσε τις δυνάμεις του με τους σεναριογράφους απαιτώντας δικαιότερες αμοιβές και νομική προστασία από την τεχνητή νοημοσύνη.
Αν και τότε θεσπίστηκαν ρήτρες που ορίζουν πότε και πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί η εικόνα ενός πραγματικού ηθοποιού, δεν καλύφθηκε το ζήτημα των «συνθετικών ερμηνευτών» — δηλαδή των πλήρως ψηφιακών πλασμάτων όπως η Norwood, που δεν ανήκουν σε κανέναν άνθρωπο.
Το Χόλιγουντ γνωρίζει καλά ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα περιοριστεί στους τίτλους των ταινιών — θα εισβάλει στα στούντιο, στα καμαρίνια και, ίσως, στα Όσκαρ.
Η περίπτωση της Tilly Norwood αγγίζει μια παλιά φιλοσοφική αγωνία: τι είναι η τέχνη όταν ο δημιουργός δεν είναι άνθρωπος; Η ερμηνεία της ίσως μοιάζει «ξένη» σήμερα — ψυχρή, ελαφρώς άκαμπτη — αλλά οι ειδικοί προειδοποιούν ότι αυτό μπορεί να αλλάξει σύντομα.
Με την ταχύτητα που εξελίσσεται η γενετική ΑΙ, τα όρια μεταξύ φανταστικού και πραγματικού λεπταίνουν κάθε μέρα.
Όπως είπε η Emily Blunt, «αν αυτή είναι η νέα κανονικότητα, τότε χάσαμε το πιο πολύτιμο στοιχείο του σινεμά — την ανθρώπινη ψυχή».
Κάτι δεν πάει καθόλου καλά και όποιος δεν το καταλαβαίνει απλά θα ζήσει τις συνέπειες που δεν θα είναι καθόλου ευχάριστες για τον ίδιο.
Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι ένα μεγάλο εργαλείο αυτοβελτίωσης της Ανθρωπότητας αλλά αν σταματήσουν οι άνθρωποι να δημιουργούν και να εξελίσσονται και τα αναθέσουν όλα σε αυτήν, τους περιμένει μία πολύ άσχημη μοίρα.