Με μια απόφαση - χαστούκι για την Αγκυρα, που προκάλεσε τη μήνιν της τουρκικής κυβέρνησης, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο «πάγωσε» μέχρι νεωτέρας τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία.
Το ψήφισμα που εγκρίθηκε με 479 ψήφους υπέρ, 37 κατά και 107 αποχές συνυπογράφουν το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες, οι Φιλελεύθεροι, οι Πράσινοι και η Ενωτική Αριστερά.
Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν επίσης μια τροπολογία με αφορμή τις πρόσφατες αμφισβητήσεις του Τούρκου προέδρου για τη Συνθήκη της Λοζάνης.
Με την τροπολογία, που προστέθηκε ύστερα από πρωτοβουλία του Μανώλη Κεφαλογιάννη, προέδρου της Μεικτής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ε.Ε.-Τουρκίας, οι ευρωβουλευτές εκφράζουν «την έντονη ανησυχία τους για τις δηλώσεις που αμφισβητούν τη Συνθήκη της Λοζάνης, η οποία καθορίζει τα σύνορα της σύγχρονης Τουρκίας και έχει συμβάλει στη διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή επί σχεδόν ένα αιώνα».
Με το ψήφισμα, οι ευρωβουλευτές «καταδικάζουν απερίφραστα τα δυσανάλογα μέτρα καταστολής που εφαρμόζονται στην Τουρκία, διατηρούν τη δέσμευση να παραμείνει η Τουρκία προσδεδεμένη στην Ε.Ε., καλούν ωστόσο την Επιτροπή και τα κράτη-μέλη να προχωρήσουν σε προσωρινή αναστολή των εν εξελίξει ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία». Δεσμεύονται να επανεξετάσουν τη θέση τους όταν αρθούν τα δυσανάλογα μέτρα που έχουν ληφθεί στο πλαίσιο της κατάστασης έκτακτης ανάγκης και κατά πόσο θα έχουν αποκατασταθεί το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλη τη χώρα. Υπογραμμίζουν ότι η επαναφορά της θανατικής ποινής από την τουρκική κυβέρνηση θα οδηγούσε αναγκαστικά σε επίσημη διακοπή της ενταξιακής διαδικασίας.
Σημειώνουν ότι η Τουρκία δεν έχει εκπληρώσει 7 από τα 72 σημεία αναφοράς για την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων (visas) ορισμένα από τα οποία είναι ιδιαίτερα σημαντικά.
«Σχετικά με την τελωνειακή ένωση, στο ψήφισμα σημειώνεται ότι η πιθανή αναστολή των εργασιών για την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης, θα είχε σοβαρές οικονομικές συνέπειες για τη χώρα». Καλούν την Επιτροπή να εξετάσει μέσα στο 2017, στο πλαίσιο της ενδιάμεσης έκθεσης επισκόπησης του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ), τις πρόσφατες εξελίξεις στην Τουρκία. Ζητούν παράλληλα να εξετασθεί το ενδεχόμενο αύξησης της βοήθειας από τον ΜΠΒ, για τη δημοκρατία και τα δικαιώματα του ανθρώπου προς την τουρκική κοινωνία των πολιτών.
Προτρέπουν την Επιτροπή, το Συμβούλιο της Ευρώπης και την Επιτροπή της Βενετίας (κατεξοχήν όργανα για τα ανθρώπινα δικαιώματα) να παράσχουν πρόσθετη δικαστική συνδρομή στις τουρκικές αρχές.
Μήνυμα
Ομως, τα μηνύματα προς την Τουρκία δεν σταμάτησαν στο ψήφισμα. Ο Μαξ Βέμπερ επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) δήλωσε: «Ο σεβασμός των συνόρων είναι θεμελιώδες ζήτημα μεταξύ εταίρων. Το να τίθεται υπό αμφισβήτηση η Συνθήκη της Λοζάνης αποτελεί ένα ακόμα βήμα προς τη φραστική κλιμάκωση. Κάνουμε έκκληση στον Ερντογάν να μη χρησιμοποιεί πλέον αυτή τη γλώσσα».
Ο χριστιανοκοινωνιστής Βαυαρός πολιτικός τόνισε επίσης ότι ο καθένας έχει συνείδηση του πόσο δύσκολο ήταν να χαραχτούν τα σύνορα Ελλάδας -Τουρκίας. «Όλοι θα όφειλαν να καταβάλουν προσπάθειες ώστε να μη σκαλίζονται παλιές πληγές».
Οργή Αγκυρας
Την οργισμένη αντίδραση της Αγκυρας προκάλεσε η ψήφος των ευρωβουλευτών υπέρ της προσωρινής διακοπής των ενταξιακών συνομιλιών της Τουρκίας με την Ε.Ε..
«Παραβιάζει θεμελιώδεις ευρωπαϊκές αξίες» δήλωσε ο Τούρκος υπουργός αρμόδιος για τις υποθέσεις της Ε.Ε., προσθέτοντας πως η Τουρκία δεν παίρνει στα σοβαρά την ψηφοφορία αυτή.
Ο Τσελίκ, μάλιστα, φανερά εξοργισμένος δήλωσε πως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν βλέπει τα σημαντικά όταν ασχολείται με την Τουρκία και πως θα πρέπει να προσέχει πώς μιλάει όταν αναφέρεται στον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Κι όλα αυτά συμβαίνουν την ίδια στιγμή που οι τουρκικές παραβιάσεις στο Αιγαίο εντείνονται, ενώ έχουν αυξηθεί και οι μεταναστευτικές ροές από τα παράλια. Το ελληνικό λιμενικό είναι σε ετοιμότητα, καθώς εκφράζονται φόβοι ότι η Τουρκία θα ανοίξει τα σύνορά της και θα σπρώξει προς την Ευρώπη χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες.
Συνθήκη Λωζάνης
Με την τροπολογία, που προστέθηκε ύστερα από πρωτοβουλία του Μανώλη Κεφαλογιάννη, προέδρου της Μεικτής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ε.Ε .- Τουρκίας, οι ευρωβουλευ- τές εκφράζουν «την έντονη ανησυχία τους για τις δηλώσεις που αμφισβητούν τη Συν- θήκη της Λωζάνης, η οποία καθορίζει τα σύνορα της σύγχρονης Τουρκίας και έχει συμβάλει στη διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή επί σχεδόν ένα αιώνα».
Θανατική ποινή
Οι ευρωβουλευτές υπογραμμίζουν ότι η επαναφορά της θανατικής ποινής από την τουρκική κυβέρνηση θα οδηγούσε αναγκαστικά σε επίσημη διακοπή της εν- ταξιακής διαδικασίας.
