Ο «Μυστικός Δείπνος» του Λεονάρντο ντα Βίντσι, το μεγαλύτερο έργο του Ιταλού δημιουργού και η μοναδική νωπογραφία του που έχει σωθεί, θεωρείται αριστούργημα.
Ο ίδιος, ζωγράφισε το σπουδαίο έργο με την τεχνοτροπία του buonfresco, της πολύ γρήγορης κάλυψης των τοίχων πριν ξεραθεί ο σοβάς, χρησιμοποιώντας βαφή από αυγό και λαδομπογιά, με αποτέλεσμα η νωπογραφία να φθαρεί γρήγορα. Ευτυχώς, οι μαθητές του ντα Βίντσι δημιούργησαν ένα αντίγραφο, χρησιμοποιώντας λαδομπογιά σε καμβά που άντεξε περισσότερο στον χρόνο.
Τώρα, αυτή η ελαιογραφία είναι διαθέσιμη στο Διαδίκτυο μετά από μια συνεργασία της Βασιλικής Ακαδημίας Τεχνών και της Google Arts & Culture, σύμφωνα με όσα έκανε γνωστά ο τεχνολογικός κολοσσός. Συγκεκριμένα, η Google χρησιμοποίησε την Art Camera για να σαρώσει τον «Μυστικό Δείπνο» και 19 άλλα έργα της Βασιλικής Ακαδημίας Τεχνών, δημιουργώντας τελικές εικόνες με πάνω από ένα δισεκατομμύριο pixels. Χάρη στη νέα σάρωση, οι χρήστες μπορούν να μεγεθύνουν την εικόνα σαν να την παρατηρούν από απόσταση λίγων μόνο εκατοστών, σύμφωνα με το Artnet.
Στο έργο του ντα Βίντσι αποτυπώνεται η στιγμή που ο Ιησούς αποκαλύπτει ότι ένας από τους 12 μαθητές του θα τον προδώσει. Στην νωπογραφία, κάθε πρόσωπο έχει τη δική του έκφραση σύμφωνα με τις βιβλικές περιγραφές. Το έργο δημιουργήθηκε το 1498, ωστόσο, λόγω της τεχνικής που χρησιμοποίησε ο Ιταλός δημιουργός αλλά και της κακής μεταχείρισης από το μοναστήρι των Δομινικανών Μοναχών όπου είναι ορατό ακόμα και σήμερα, πολλές λεπτομέρειες έχουν χαθεί. Σημειώνεται ότι ο Ναπολέων χρησιμοποίησε τον χώρο αυτόν ως στάβλο όταν εισέβαλε στο Μιλάνο, ενώ το 1652 ανοίχτηκε μία νέα πόρτα «ακρωτηριάζοντας» τον Ιησού. Το αντίγραφο που κατέχει η Βασιλική Ακαδημία Τεχνών δημιουργήθηκε ανάμεσα στο 1515 και στο 1520 και αποδίδεται στους μαθητές του Giampietrino και Giovanni Antonio Boltraffio.
Ο πίνακας θεωρείται μία χρήσιμη πηγή για τους μελετητές και χρησιμοποιήθηκε ως αναφορά όταν το πρωτότυπο αποκαταστάθηκε, κατά την εικοσαετία 1979-1999. Ένα άλλο αντίγραφο, που ζωγράφισε ο ίδιος ο Ντα Βίντσι, ανακαλύφθηκε το 2018. Μία σειρά από λεπτομέρειες ξεχωρίζουν στο αντίγραφο των Giampietrino και Boltraffio, όπως για παράδειγμα, ένα δοχείο αλατιού βρίσκεται αναποδογυρισμένο, δίπλα στο δεξί χέρι του Ιούδα. Το χυμένο αλάτι θεωρείτο κακός οιωνός. Οι σκιές στο πρόσωπο του Ιούδα, το πουγκί του και το χυμένο αλάτι αποτελούν μία αναφορά στο ότι ο Ιούδας θα προδώσει τον Ιησού, λίγο μετά τη σκηνή. Ένας άλλος μαθητής, ο Πέτρος, κρατά ένα μαχαίρι, που αποτελεί αναφορά στο γεγονός στο ότι θα κόψει το αυτί ενός στρατιώτη, προσπαθώντας να σταματήσει τη σύλληψη του Ιησού. Στον πίνακα φαίνονται, επίσης, τα πόδια του Ιησού.
Περισσότερο από μια δεκαετία πριν, δημιουργήθηκε μια σάρωση 16-δισεκατομμυρίων pixels του «Τελευταίου Δείπνου», στο Μιλάνο. Σύμφωνα με το Smithsonian, η σύγκριση των δύο σαρώσεων αποκαλύπτει μικρές διαφορές, όπως την τοποθέτηση του δεξιού χεριού του Ιησού σε ένα ποτήρι κρασί, μεταξύ των δύο του πρωτοτύπου και του αντιγράφου των Giampietrino και Boltraffio.
