Ο «Βιολιστής των Βιολιστών» Λεωνίδας Καβάκος, ο διεθνώς αναγνωρισμένος Ελληνας μουσικός, έγραψε μια επιστολή για τη δύναμη της Τέχνης και την απαξίωσή της εν καιρώ πανδημίας. Αξίζει να την διαβάσετε:
«Μετά από μια εβδομάδα παραμονής στο Ντάλας με την εξαιρετική Συμφωνική Ορχήστρα και τον καλλιτεχνικό της διευθυντή και φίλο Fabio Luisi (Φάμπιο Λουισί) νοιώθω την ανάγκη να μοιραστώ κάποιες σκέψεις μαζί σας. Οποιοδήποτε ταξίδι σήμερα ενέχει κίνδυνο. Εκτός του κινδύνου να μολυνθεί κανείς από τον ιό, η πανδημία μεταβάλλει τα δεδομένα της ζωής μας ανά πάσα στιγμή καθιστώντας τα ταξίδια τελείως απρόβλεπτα. Στην περίπτωση δε ταξιδιού από Ευρώπη προς στις ΗΠΑ, το ρίσκο αυξάνεται κατακόρυφα λόγω των ελαχίστων πτήσεων που ακόμα πραγματοποιούνται, των ακόμη λιγότερων ταξιδιωτών αλλά και του Ωκεανού ανάμεσα στις 2 ηπείρους. Πάραυτα ήμουν εξ' αρχής αποφασισμένος να πραγματοποιήσω αυτό το ταξίδι. Ενας λόγος ήταν ότι από καλλιτεχνικής σκοπιάς ήταν μια συνεργασία στην οποία προσέβλεπα με μεγάλη χαρά. Ενας άλλος ήταν ότι η Συμφωνική Ορχήστρα του Ντάλας έχει βρει τον τρόπο να διατηρήσει και να πραγματοποιήσει τον καλλιτεχνικό της προγραμματισμό καθ' όλη σχεδόν τη διάρκεια της πανδημίας και όχι απλά με αναμεταδόσεις μαγνητοσκοπήσεων, αλλά με συναυλίες ενώπιον ακροατηρίου στο υπέροχο Morton H. Meyerson Symphony Center, μια εκπληκτική αίθουσα με μια από τις καλύτερες ακουστικές στον Κόσμο.
Το ερώτημα ήταν προφανές: Πώς τα έχουν καταφέρει; Στη συντριπτική πλειοψηφία του Κόσμου οι κυβερνήσεις έχουν επιβάλλει εδώ και σχεδόν ένα χρόνο την απαγόρευση συναυλιών με ακροατήριο, μέχρις οτου υπάρχει ξανά ασφάλεια στις συναναστροφές έχοντας αφήσει τον εφιάλτη πίσω μας.
Κατά καιρούς, επιφανείς συνάδελφοι, καθώς και οργανισμοί προσπάθησαν να συζητήσουν και να πείσουν τις κυβερνήσεις για την αναγκαιότητα συνέχισης έστω και μιας υποτυπώδους καλλιτεχνικής δραστηριότητας, χωρίς επιτυχία ή ανταπόκριση. Η απάντηση ήταν, και σωστά, ότι «η ανθρώπινη ζωή αποτελεί την απόλυτη προτεραιότητα» και έως ότου η Επιστήμη καταφέρει να μας προμηθεύσει με την κατάλληλη άμυνα (εμβόλια και θεραπεία) δεν μπορεί να γίνει τίποτε.
Στο σημείο αυτό επιτρέψτε μου να εστιάσω σε μια καθ' όλα απογοητευτική, λυπηρή αλλά και σκληρή πραγματικότητα της εποχής μας. Η ανθρωπότητα του 21ου αιώνα, μέσω των δημοκρατικά εκλεγμένων κυβερνήσεων απανταχού θεωρεί ότι μια παγκόσμια κρίση όπως η πανδημία που ζούμε, με τόσο πολυεπίπεδες καταστροφικές συνέπειες μπορεί να αντιμετωπιστεί και να ξεπεραστεί μόνο με τη βοήθεια της Επιστήμης! Η θεραπεία μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω Βιολογίας και Ιατρικής.
Η κρίση με την εκτεταμένη και τραυματική για όλους μας διάρκειά της μας δοκιμάζει, φέρνοντάς μας στα όριά μας. Εδώ και ένα μήνα, χάριν της εκπληκτικής ταχύτητας της Επιστήμης και των εμβολίων με εντυπωσιακή αποτελεσματικότητα που εφηύρε και διαθέτει στην Ανθρωπότητα, άρχισε να ανατέλλει η Ελπίδα. Εκπληκτικά νέα! Όμως, ήδη προβάλλει μια δυναμική που έρχεται να μας ξυπνήσει με ένα πολύ σκληρό μήνυμα. Ποια είναι αυτή; Οτι ενώ πλησιάζουμε το σημείο που η Επιστήμη θα μας εξασφαλίσει την έξοδο από την κρίση της πανδημίας προστατεύοντας την ανθρώπινη Ζωή (απόλυτη προτεραιότητα των απανταχού κυβερνήσεων) και ενώ οι Ανθρωποι θα είναι εμβολιασμένοι και υγιείς, θα είναι συγχρόνως εξαντλημένοι σε κατάσταση πνευματικής και ψυχολογικης απόγνωσης!
Γεννάται το ερώτημα: υπάρχει κάτι το οποίο θα μπορούσε να γίνει επ' αυτού; Η απάντηση είναι Ναι! Στην κατακόρυφη αύξηση της αφόρητης ψυχολογικής, και όχι μόνο, πίεσης που δημιούργησε και εξακολουθεί να δημιουργέι η πανδημία, οι τέχνες και η μουσική που ανυψώνουν τον νου και την ψυχή αποτελούν μια σημαντικότατη διέξοδο ως πηγή πνευματικής και ψυχολογικής στήριξης που έχουμε όλοι τόσο ανάγκη!
Αντ' αυτού, για μια ακόμη φορά οι τέχνες αντιμετωπιστηκαν ως μια αχρείαστη πολυτέλεια διασκέδασης αντί μια υπαρξιακή ανάγκη ζωής! Οπως είναι και η επιστήμη! Είναι τόσο λυπηρό που κανείς μα κανείς δε σκέφτηκε ότι ο συνδυασμός Τέχνης και Επιστήμης είναι ένα από τα ισχυρότερα όπλα της ανθρωπότητας. Οι σημαντικότερες στιγμές του Ανθρώπου ως είδους είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με Τέχνη και Επιστήμη. Και όμως, στον 21ο αιώνα ακόμη και εμείς οι καλλιτέχνες δεν μπορέσαμε να εξηγήσουμε και περάσουμε αυτό το μήνυμα στους 'ηγέτες' προσεγγίζοντας το θέμα από επαγγελματικής σκοπιάς μόνο (ανθρώπινο και απολύτως κατανοητό αλλά όχι απολύτως δικαιολογημένο)...
Στο περίφημο Ασκληπιείο της Επιδαύρου το αρχαίο Θέατρο, ύψιστο επίτευγμα της Ανθρωπότητας, μας θυμίζει ακόμη και σήμερα την απόλυτη σύνδεση των Τεχνών με τη Θεραπεία! Εμείς γιατί/πώς καταφέραμε να ξεχάσουμε κάτι τόσο σημαντικό; Οτι οι Τέχνες θεραπεύουν; Στο Ντάλας αυτό το πιστεύουν! Η πρόεδρος της Ορχήστρας μού είπε ότι 'Εμείς εδώ δεν μπορούμε να φανταστούμε τη ζωή χωρίς ζωντανή Μουσική!'».
