Ο μητροπολίτης Μιλήτου για την Αγία Σκέπη

Ο Σεβ Μητροπολίτης Μιλήτου κ Απόστολος εκφώνησε πανηγυρικό λόγο για την εορτή της Αγίας Σκέπης της Υπεραγίας Θεοτόκου, στον Ιερό ναό της Παναγίας της Ελευθερώτριας Διδυμοτείχου.

«Τῶνὀρθοδόξων Ἑλλήνων ἅπαν τὸ σύστημα, τὴν παναγίαν Σκέπην, τῆς ἁγνῆς Θεοτόκου, ὑμνήσωμεν προθύμως καὶ ἐν χαρᾷ, πρὸς αὐτὴν ἐκβοήσωμεν· χαῖρε Παρθένε βοήθεια ἀσφαλής, καὶ θερμὴ ἡμῶν ἀντίληψις».

Σεβασμιώτατε καί θεοπρόβλητε Μητροπολίτα τῆς Θεοσώστου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Διδυμοτείχου, Ὀρεστιάδος καί Σουφλίου κ. Δαμασκηνέ,

Τίμιον πρεσβυτέριον,

Ἐντιμότατοι Ἄρχοντες,

Εὐλαβέστατοι χριστιανοί,

Ἐπισκεπτόμενοι, κατόπιν εὐγενοῦς καί φιλαδέλφου προσκλήσεως τοῦ Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου καί τιμίου ἀδελφοῦ κ. Δαμασκηνοῦ, τό ἱστορικόν Διδυμότειχον, αἰσθανόμεθα ἐντόνως τήν λεπτήν ἁγιοπνευματικήν καί χαριτόβρυτον αὔραν τῆς προσφάτου ἐπιδημίας τῆς Α.Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ ἡμῶν Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαῖο εἰς τά εὐλογημένα χώματα τοῦ ἡρωοτόκου καί ἁγιοτόκου ἀκριτικοῦ Ἔβρου. Ὁμοῦ, λοιπόν, «μετά τῶν ὀρθοδόξων Ἑλλήνων τό σύστημα» ὡς σημειώνει ὁ ἱερός ὑμνογράφος, δοξάζομεν τόν Τριαδικόν Θεόν διά τάς εὐλογίας Του εἰς ἡμᾶς καί εἰς τόν λαόν του, ἀναφωνοῦμεν τό «εἴη τό ὄνομα Κυρίου εὐλογημένον ἀπό τοῦ νῦν καί ἕως τοῦ αἰώνος» διότι ὁ τόπος τοῦτος, μέ τήν παρουσίαν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου ἡγιάσθην καί ἐβίωσε μία νέαν πεντηκοστήν χαρᾶς καί παρεπιδημίας τοῦ Παναγίου Πνεύματος. Δοξάζομεν τόν Θεόν  προσφέροντες ἅμα αἶνον καί δοξολογίαν εἰς τήν Παναγίαν Μητέρα Του διά τάς πολλάς αὐτῆς εὐεργεσίας εἰς ἡμᾶς ὡς πρόσωπα ἀλλά καί ὡς Γένος Ἑλλήνων.

Ἡ σημερινή ἡμέρα τυγχάνει ἡμέρα ἀναστορήσεως τοῦ παρελθόντος καί εὐγνωμοσύνης πρός τήν Παναγίαν. Εὐγνωμοσύνην προσφέρομεν ὡς ἄτομα καί ὡς λαός. Εὐγνωμοσύνην διά τήν παλαιάν ἀλλά καί διά τήν πρόσφατον ἱστορίαν μας τήν ὁποίαν, εἰς οὐδεμίαν περίπτωσιν, δέν πρέπει νά λησμoνῶμεν. Λαοί, οἱ ὁποῖοι λησμονοῦν τήν ἱστορίαν των εἶναι καταδικασμένοι εἰς ἀφανισμόν. Ἀλλά ὁ Λαός μας, ὁ ὑπερήφανος Ἑλληνικός Λαός,τό Γένος τῶν Ρωμιῶν,δέν εἶναι δι᾽ ἀφανισμόν, παρ᾽ ὅτι ὑπάρχουν πολλοί, οἱ ὁποῖοι ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν τόν ἀφανισμόν του. Ὑπάρχουν πολλοί, οἱ ὁποῖοι ἀπεργάζονται τόν ἀφελληνισμόν αὐτοῦ τοῦ τόπου καί τήν διαστρέβλωσιν τῆς ἱστορίας του. Ἀλλά τό Γένος τοῦτο τῶν Ρωμιῶν καί ἡ πατρίς μας ἡ Ἑλλάς, πρέπει νά ζήσῃ. Καί θά ζήσῃ, διότι ἔχει ἱστορίαν μεγίστην καί ἔνδοξον. Διότι ἡ πατρίς μας εἶναι τόπος εὐλογημένος, εἶναι ὁ τόπος ὅστις ὑπεδέχθη μέ ἀνακούφισιν τόν σπόρον τοῦ Εὐαγγελίου. Θά ζήσῃ, διότι τό ἔνδοξον Γένος μας ἐδώρισε εἰς τόν Χριστιανισμόν τήν ὑπέροχον γλῶσσαν του διά τήν συγγραφήν τοῦ Εὐαγγελίου καί τήν διατύπωσιν τῶν λεπτοτάτων τῆς Πίστεως δογμάτων. Θά ζήσῃ, διότι ἡ ἑλληνική γλῶσσα ἐθεμελιώσεν πᾶσαν ἐπιστημονικήν ὁρολογίαν εἰς τοιοῦτον βαθμόν, ὥστε νά μήδύναται σήμερον νά σταθῇ οὐδεμία ἐπιστήμη παγκοσμίως δίχα τῆς χρήσεως τῆς ἑλληνικῆς ἐπιστημονικῆς ὁρολογίας.

Πρέπει νά ζήσῃ ἡ Ἑλλάς. Ἡ ἱστορία τοῦ ἑλληνικοῦ ἔθνους εἶναι γεμάτη ἀπό θαύματα. Ὅσοι βλέπουν καί ἐρευνοῦν τήν ἱστορίαν τῆς Ἑλλάδος ὑπό τό πρῖσμα τῆς ἀντικειμενικότητος, ἴστανται κατάπληκτοι καί ἔκθαμβοι. Διαπιστώνουν γεγονότα, τά ὁποῖα δέν ἐξηγοῦνται μέ τήν λογικήν τοῦ πολέμου ἤ μέ τήν ἐπέμβασιν τῶν ἀνθρωπίνων παραγόντων, ἀφοῦπολλάκις εἰς τήν νεωτέραν ἱστορίαν διαπιστώνεται ὅτι οἱ λίγοι νικοῦν τούς πολλούς καί οἱ ἀδύναμοι τούς δυνατούς.

Νικοῦν οἱ λίγοι,ἀλλά ἄς μή λησμονῶμεν, ὅτι αὐτοί οἱ λίγοι λέγονται Ἕλληνες. Εἶναι Χριστιανοί Ἕλληνες. Ὅσοι μελετοῦν, λοιπόν, τήν ἱστορίαν ὑπό τό πρῖσμα τοῦ ὑλισμοῦ, ἀναφέρουν τούς παράγοντας, οἱ ὁποῖοι κατά τήν γνώμην των, συνέβαλον εἰς τούς θριάμβους τῶν Ἑλλήνων. Ἀγνοοῦν ὅμως τελείως τόν τῆς Πίστεως τοιούτον, δίχως τόν ὁποῖον ὅλοι οἱ ἄλλοι θά ἦσαν ἀνίσχυροι. Τινές δέ ἐξ αὐτῶν οὔτε κἄν ἀναφέρονται εἰς ἐκεῖνον. Οὐδένα λόγον κάνουν διά τόν παντοδύναμον Θεόν. Περιφρονοῦν ἐπιδεικτικῶς τήν βοήθειαν τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἡ ὁποία εἶναι διά τούς πιστούς Ἕλληνας ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγός τοῦ Γένους, ἡ κραταιά Σκέπη τῆς Ἑλλάδος, ἡ Ἐλευθερώτρια τῶν Ἑλλήνων.

Ὅταν λοιπόν ἡ ἱστορία ἑνός τόπου ἰσοδυναμεῖ μέ θαῦμα, τότε χρέος μας ἱερό εἶναι ἡ εὐγνωμοσύνη. Ἡ ἑορτή τῆς Ἁγίας Σκέπης, τῆς Παναγίας τῆς Ἐλευθερώτριας, εἶναι μία ἐξόφλησις τοῦ χρέους μας πρός αὐτήν.

Ἑορτάζομεν ἕνα θαῦμα τῆς προσφάτου ἱστορίας μας, τῆς ἱστορίας τοῦ 1940. Προσφέρομεν χαριστηρίους ὕμνους καί ὡδάς πνευματικάς εἰς τήν Ὑπέρμαχον Στρατηγόν, ἡ ὁποία μέ τήν Σκέπην της ἐσκέπασε καί πάλιν τό Γένος μας εἰς τάς δυσκόλους ἐκείνας στιγμάς. Δι᾽αὐτό ψάλλομεν: «Ὅλῃ τῇ ψυχῇ, συνήλθομεν Ἄχραντε τῇ θείᾳ Σκέπῃ σου, αἶνον χαριστήριον, εὐγνωμοσύνῃ θερμῇ προσάγοντες, ὅτι ἡμᾶς ἐξέλεξας εἰς περιποίησιν, καὶ ἐν πᾶσι, περιέπεις Δέσποινα, καὶ διέπεις καὶ σῴζεις ἐκ θλίψεων»[2].

Μία γυναῖκα εἶχεν ἐκουσίως ἐπιστρατευθῇ εἰς τόν ἀγῶνα τῆς ἐλευθερίας τοῦ ἑλληνικοῦ ἔθνους. Εἶχεν προσέλθει ἐθελουσίως διά νά πολεμήσῃ εἰς τό μέτωπον. Μάλιστα ὄχι ἁπλῶς νά πολεμήσῃ ἀλλά νά στρατηγήσῃ τόν ἀγῶνα, νά ὁδηγήσῃ τόν στρατόν ἀπό νίκης εἰς νίκην. Καί ἡ γυναῖκα αὕτη ἧτο ἡ Παναγία. Δικαίως, λοιπόν, τιμῶμεν τήν Ἁγίαν Σκέπην τῆς Θεοτόκου, ἡ ὁποία ἐσκέπασε τόν ἑλληνικόν στρατόν καί σύμπασα τήν ἑλληνικήν ἐπικράτειαν. Δικαίως τήν ὀνομάσαμεν Ἐλευθερώτριαν, διότι Αὐτή κατέστῃ ἡ αἰτία καί ἡ ἀφορμή τῆς ἰδικῆς μας ἐλευθερίας. Δικαίως ἡ Ἐκκλησία μας μετέθεσεν τήν ἑορτήν τῆς Ἁγίας Σκέπης ἀπό τήν 1ην εἰς τήν 28ην Ὀκτωβρίου. Δικαίως καί ἀξίως ὁ ὕμνος τῶν αἴνων δοξολογεῖ τήν Παναγίαν μας τονίζων: «Τήν Ἀειπάρθενον Κόρην καί Θεοτόκον Ἁγνήν, τήν τῶν πολεμουμένων συμμαχίαν καί σκέπην, ἡμῶν δέ ἐξαιρέτως καταφυγήν, καί ἑτοίμην βοήθειαν, ἀνευφημήσωμεν σύμπασα ἡ Ἑλλάς – καί τό Διδυμότειχον ὁμοῦ -  μεγαλύνοντες τήν Σκέπην αὐτῆς»[3].

Ἡ σημερινή ἑορτή καί πανήγυρις προκαλεῖ ἰδιαιτέραν συγκίνησιν καί πνευματικήν χαράν εἰς ὅλους ἡμᾶς, ἔτι περισσότερον ὅμως εἰς ἡμᾶς τούς ταπεινούς καί ἐλαχίστους, τούς ἐσχάτους φύλακας καί ἀσθενεῖς  φρουρούς, τούς κεκοπιακότας ἐργάτας καί διακόνους τοῦ ἀειφεγγοῦς Φαναρίου, τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Διότι ἡ σημερινή ἑορτή, τήν ὁποίαν γηθοσύνως πανηγυρίζει τό ἱστορικόν Διδυμότειχον, παραπέμπει εἰς τό παρελθόν, εἰς τήν δεδοξασμένην Ρωμηοσύνην καί εἰς τήν Βασιλίδα τῶν πόλεων, τήν Κωνσταντινούπολιν. Δέν εἶναι ἡ πρώτη φορά, κατά τήν ὁποίαν ἡ Παναγία μας προστάτευσε τόν λαόν της. Ἡ ἱστορία τοῦ Βυζαντίου ἀναφέρει δύο ἀκόμη τοιαύτας παρομοίους περιπτώσεις, κατά τάς ὁποίας ἡ Ἁγία Σκέπη τῆς Παναγίας ἔσωσε τήν Βασιλεύουσαν, τήν Κωνσταντινούπολιν, καί ἐλευθέρωσε τόν εὐσεβῆΡωμαίϊκον λαόν.

Τήν πρώτην φοράν, ὅτε τό ἔτος 622 ἡ Βασιλεύουσα καί ὁ λαός της ἐκινδύνευσαν ὑπό τῶν Περσῶνκαί τῶν Ἀράβων. Τότε ἡ Παναγία ἔσωσεν τήν Πόλιν καί ἐψάλη ὁ Ἀκάθιστος Ὕμνος, διά πρώτην φοράν δε καί τό κοντάκιον: «Τῇ Ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ τά νικητήρια......».Τήν δευτέραν φοράν,κατά τόν 11ον αἰῶνα, ὅτε ἐκινδύνευσεν ἡ Κωνσταντινούπολις ἀπό τούς Ἀγαρηνούς. Τότε ὁ εὐσεβής λαός συνηθροίσθη εἰς τόν ναόν τῆς Παναγίας τῶν Βλαχερνῶν,κατά δέ τήν διάρκειαν τῆς νυκτός οἱ προσευχόμενοι πιστοί εἶδον τήν Παναγίαν νά ὑπερίπταται ὑπεράνω αὐτῶν κρατοῦσα εἰς τάς χεῖρας Της πελώριον ὕφασμαμέ τό ὁποῖον ἐκάλυπτε τάς κεφαλάς των. Ἦτο ἡ Σκέπη τῆς Θεοτόκου ἐντός τοῦ Ναοῦ τοῦ Θεοῦ.

Βεβαίως, πλήν τῶν δεσμῶν ἡμῶν μέ τήν ἑορτήν τῆς Παναγίας, τό Διδυμότειχον καί τήν Βασιλεύουσαν, ἡμεῖς ὡς εὐλαβῶς καί ταπεινῶς ἡγουμενεύοντες εἰς τήν Ἱεράν Πατριαρχικήν καί Σταυροπηγιακήν Μονήν τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας τῆς Φαρμακολυτρείας, συνδεόμεθα πνευματικῶς μέ τήν Ἱεράν Ἐπαρχίαν καί τήν ἱστορικήν πόλιν ταύτην. Τυγχάνει, ἀσφαλῶς, εἰς πάντας γνωστόν, ὅτι οἱ Ἅγιοι Νεομάρτυρες Ἰάκωβος ὁ Γέρων, Ἰάκωβος ὁ Ἱεροδιάκονος καί Διονύσιος ὁ μοναχός, τῶν ὁποίων ἡ ἱερά εἰκών εἶναι ἀποτεθησαυρισμένη εἰς τόν περικαλέστατον τοῦτον Ναόν, ἐμαρτύρησαν, κατά τόν 16ον αἰῶνα, εἰς τήν πλησιόχωρον Ἀδριανούπολιν, ἔνθα καί ἐτάφησαν. Ὁ ἐν ἁγίοις ἔνδοξος προκάτοχος ἡμῶν,Ἅγιος Θεωνᾶς, περιαγόμενος τότε τά μαρτυρικά χώματα τοῦ Ἔβρου, ἀνεκάλυψε τούς τάφους τῶν Ἁγίων Νεομαρτύρων καί μετ᾽ εὐλαβείας μετέφερε τά ἱερά των λείψανα εἰς τό Ἅγιον Ὄρος καί εἰς τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήν, ἡ ὁποία ἕως τῆς σήμερον διαφυλάττει ὡς κόρην ὀφθαλμοῦ τάς τρεῖς τιμίας κάρας αὐτῶν.

Δραττόμενοι δέ, τῆς σημερινῆς εὐλογητῆς εὐκαιρίας, εὐχαρίστως καί μετά συγκινήσεως ἀποδεχόμεθα τήν πρότασιν τοῦ φιλαγίου καί ἀγωνιστοῦ ποιμενάρχου Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ. Δαμασκηνοῦ, ὅπως ἐν εὐθέτῳ χρόνῳ κομίσωμεν τάς τρεῖς κάρας τῶν Ἁγίων Νεομαρτύρων πρός ἀγιασμόν καί εὐλογίαν τῶν πιστῶν τοῦ Θεοῦ.

Ἡ σημερινή ἑορτή, λοιπόν, μᾶς φέρει πιό κοντά. Φέρει ἐγγύτερα τήν Βασιλίδα τῶν πόλεων μέ τό ἱστορικόν καί πολυποτιτισμικόν Διδυμότειχον ἀλλά καί μέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Πατριαρχικήν καί Σταυροπηγιακήν Μονήν τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας Χαλκιδικῆς. Ἡ σημερινή ἑορτή ἑνώνει τήν ἱστορίαν μας, ἡ ὁποία ἐπαναλαμβάνεται. Ἡ Παναγία μᾶς ἐσκέπασε διά μίαν ἀκόμη φοράν. Μᾶς ἐσκέπασε τότε ἀλλά καί ἐσχάτως εἰς τόν πόλεμον τοῦ 40. Μᾶς διεφύλαξε διότι ὑπῆρχε τό ἡρωικόν ΟΧΙ. Αὐτό τό ΟΧΙ, τό ὁποῖον ἐβροντοφώναξαν ἄρχοντες καί ἀρχόμενοι καί τό ὁποῖον ἀποτελεῖ ἔκφρασιν ἀντιστάσεως τῆς ἑλληνικῆς ψυχῆς εἰς κάθε ἐπιδρομέα. Αὐτό τό ΟΧΙ, τό ὁποῖον συνιστᾶ ἔκφρασιν τῆς ἀδούλωτης χριστιανικῆς ψυχῆς.

Τό ΟΧΙ εἰς τόν συμβιβασμόν, εἰς τήν ἔκπτωσιν τῶν ἠθικῶν καί πνευματικῶν ἀξιῶν, εἰς τάς παραλόγους καί ἀκορέστους ἐπιθυμίας τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτό τό ΟΧΙ δύναται νά προσελκύσει τήν χάριν καί τήν σκέπην τῆς Παναγίας μας καί νά μᾶς ἐλευθερώσει ἀπό τά πάσης φύσεως δεινά καί ἀπό τίς πάσης φύσεως κρίσεις.

Πρέπει ὅλοι μας νά συνειδητοποιήσωμεν ὅτι τό Γένος μας θά εἶναι ἀήττητον μόνον μέ τήν συμμαχίαν τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἀσφαλεστέρα πολιτική διά τήν Ἑλλάδα εἶναι ἡ πολιτική τοῦ προφήτου Ἡσαΐου: «Γνῶτε ἔθνη καί ἠττᾶσθε, ὅτι μεθ᾽ ἡμῶν ὁ Θεός»[4].

Ὁ Θεός μεθ᾽ ἡμῶν. Ὁ Θεός μαζί μας. Ἡ Ἑλλάδα, ἡ ὁποία εἶναι χώρα ἁγίων, τῆς ὁποίας τό χῶμα εἶναι ποτισμένο μέ τό αἷμα ἑκατομμυρίων μαρτύρων, ἡ Ἑλλάδα θά ζήσῃ καί θά μεγαλουργήσῃ μόνον μέ τήν παρουσίαν καί τήν συμμαχίαν τοῦ παντοδυνάμου Θεοῦ. Μαζί μέ τόν Θεόν θά εὑρίσκῃ λύσεις εἰς τά ποικίλα προβλήματα. Εἰς τόν Θεόν καί τήν Παναγίαν θά βασίζη τήν πορείαν της μέσα εἰς τήν ταραγμένην ἐποχήν μας.

Ἀσφαλῶς ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Διδυμοτείχου κυρός Νικηφόρος ἐγνώριζε τήν δύναμιν τῆς πίστεως εἰς τήν Παναγίαν καί τήν ἀξίαν τῆς Θεομητορικῆς πρεσβείας. Δι᾽αὐτό, εἰς δυσκόλους καιρούς, συνέλαβε καί ὑλοποίησε τό σχέδιον ἀνοικοδομήσεως ἐκ βάθρων τοῦ περιλάμπρου καί περικαλοῦς Ναοῦ τούτου, ἀφιέρωσε δέ αὐτόν εἰς τήν τιμήν καί τήν δόξαν τῆς Παναγίας.

Σχόντες τήν τιμήν καί τήν εὐλογίαν νά συνδεόμεθα προσωπικῶς μετά τοῦ μακαριστοῦ Ἱεράρχου, δυνάμεθα νά διαβεβαιώσομεν ἡμᾶς διά τήν ἀγωνίαν του καί τόν πόθον του νά ἀνεγερθῇ ὁ ναός οὗτος, ἀφιερωμένος εἰς τήν Παναγίαν τήν Ἐλευθερώτριαν.Συγκινούμεθα καί ἀναπολοῦμεν μετ᾽ εὐγνωμοσύνης τῶν πολλῶν του χαρισμάτων, τῆς ποιμαντικῆς του μερίμνης, τῆς ἀγάπης του διά τόν ἄνθρωπον, τῶν φιλοπατριωτικῶν του φρονημάτων καί κυρίως τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ του ἤθους. Εἴη ἡ μνήμη αὐτοῦ αἰωνίος καί ἄληστος

Σεβασμιώτατε καί προσφιλέστατε ἀδελφέ,

Εἴμεθα βέβαιοι ὅτι ἡ ποιμαντορία Σας ἀποτελεῖ μία ζωντανήν καί ἔμπρακτον μαρτυρίαν τῆς εὐδοκίας τοῦ Θεοῦ εἰς τόν λαόν καί τήν περιοχήν τοῦ ἀκριτικοῦ Ἔβρου ἀλλά καί εἰς τήν πατρίδαν μας ὅλην καθώς ἐπίσης καί μία ἀπόδειξις τῆς ἐπιβλέψεως καί προστασίας τῆς Παναγίας εἰς τό Γένος μας καί εἰδικῶς εἰς τούς ἀκρίτας τῆς Θεοσώστου Μητροπόλεώς σας. Εὐχαριστοῦντες θερμῶς διά τήν πρόσκλησιν καί τήν τιμήν τῆς συλλειτουργίας εἰς τόν πρῶτον Ναόν τῆς Ἐπαρχίας σας, εὐχόμεθα ὁλοκαρδίως νά ἔχετε πλουσίαν τήν εὐλογίαν καί τήν χάριν τῆς Παναγίας, τῆς ὁποίας ἡ μέριμνα καί ἡ πρεσβεία σᾶς κατέστησε Μητροπολίτην Διδυμοτείχου, Ὀρεστιάδος καί Σουφλίου, εἰς δέ τόν εὐσεβῆ κλῆρον καί τόν φιλόχριστον λαόν σας εὐχόμεθα ὑγείαν καί δύναμιν.

Ὁ Θεός μεθ᾽ ἡμῶν. Ἡ Παναγία ἡ Ἐλευθερώτρια μεθ᾽ ἡμῶν.  Καί ἦν καί ἔστι καί ἔσται εἰς αἰῶνας αἰώνων. Ἀμήν.