Ποιητική συλλογή «Λόγος ποιητικός και εικονογραφημένος»
Τη βδομάδα που πέρασε παρουσιάστηκε σε πολυπληθές ακροατήριο σε κινηματοθέατρο του Βόλου η πρώτη ποιητική συλλογή του γιατρού Απόστολου Παντσά πρώην αντιδήμαρχου Κοινωνικής Προστασίας Παιδείας και Πολιτισμού του Δήμου.
Πρόκειται στην ουσία για ένα λεύκωμα στο οποίο συνταιριάζονται τα ποιήματα με φωτογραφίες του Μιχάλη Πόρναλη. Έχει ενδιαφέρον το εισαγωγικό σημείωμα του πρωτοποριακού αυτού εγχειρήματος με τίτλο «Γιατί αυτή η συλλογή ;»
Ποιο είναι αλήθεια το primum movens, η πρώτη αιτία, εξ αιτίας της οποίας κάποιος αποπειράται να περάσει την κόκκινη γραμμή της «ποιητικής αυθαιρεσίας» και να εκφραστεί με λόγο ποιητικό και ακόμη περισσότερο να δηλώνει ποιητής; Ποια μπορεί να είναι εκείνη η παρόρμηση που τον ωθεί να πιάσει τα ακουστικά της ψυχής και να αποπειραθεί να ακροαστεί τις αποσυρταρωμένες αλήθειες του ιδίου και των άλλων , τις ανάσες του σύμπαντος και την πολυπλοκότητα των συναισθημάτων;
Η απάντηση ίσως είναι εκεί έξω, διάχυτη στον αέρα που αναπνέουμε , βασικό στοιχείο της ανθρώπινης φύσης εννοώ , η ίσως ανάμεσα στις σελίδες αυτής της προσπάθειας κρυμμένη στις λέξεις και στα νοήματα , αλλά φανερή ταυτόχρονα.
Είναι ένας άλλος κόσμος. Ένας καινούργιος κόσμος που διαμορφώνεται μέσα μας. Ο προηγούμενος ανασυντίθεται και αναδιατάσσεται. Το συγκεκριμένο ενδύεται το αφηρημένο και γίνεται όχλος λέξεων και κύματα μυστηριακής μέθεξης. Το ονειρικό, το ευκταίο μεταμοσχεύεται στις φράσεις, μπολιάζει τα νοήματα. Οι έννοιες πάλι βάζουν σε άλλη πορεία το όνειρο και σε αυτή τη νέα τροχιά καλείται ο αναγνώστης να επιβιβαστεί.
Η άκρη της γραφίδας από την οποία ξεχύνονται οι λέξεις γίνεται ο άξονας ενός άλλου Σύμπαντος που δεν είναι τίποτε άλλο παρά το φυσικό είναι του ποιητή. Όπως γράφει ο Ελύτης « στην άκρη της πένας οι αλήθειες σπαρταρούν σαν ψάρια» . Όλη αυτή λοιπόν η «ψαριά» είναι πολύ πέρα από την Λογοτεχνία. Είναι μια αυτό-ψυχαναλυτική διαδικασία κατά την οποία με «καθαρό μάτι και νού» αποταμιεύουμε εικόνες, λέξεις, φράσεις.
Αρνούμαστε να απόσχουμε της πραγματικότητας και επιμένουμε να αντιδιαστέλλουμε την αυστηρότητα του υλικού κόσμου με τη δικιά μας αξιακή χωροθέτηση: χωρίς τη δύναμη της Βαρύτητας, χωρίς το ειρμό της Λογικής, χωρίς την υποχρεωτικότητα του Συμβατικού.
Με άλλη Μηχανική ηθικής, με όπλο το χιμαιρικό και ονειροπόλο γίγνεσθαι, κουρμπάρουμε τις καμπύλες του συναισθηματικού μας αποτυπώματος, και οχυρώνουμε το βασίλειο της συναισθηματικής ιδιοτέλειας αλλά και της αθωότητας μας. Εκεί που το άσπρο φλερτάρει με το μαύρο, στο σύνορο των αντιθέσεων πασχίζουμε στίχο στίχο να κλέψουμε μια ρυτίδα έστω από εκείνες που συσσωρεύουν οι πίκρες (κυρίως) στην ψυχή μας.
Να εξορκίσουμε πασχίζουμε το κενό που τρώει τα σπλάχνα της πραγματικότητας. Μέσα από απροσδόκητες εικονολέξεις επαναφέρουμε την καθάρια εκδοχή των συναισθημάτων. Αυτό οδηγεί, κάποιες φορές, σε πανικό και σε απομάγευση.
Κάποιες άλλες η μοναξιά των στίχων τρομάζει σε αντιδιαστολή με την υπόγεια βασανιστική ροή των εικονοφόρων λέξεων. Έτσι σκέψεις γίνονται ισόβιες σαν λαξεμένοι κίονες που στέκουν ο ένας πλάι στον άλλον απόδειξη απτή ότι το ανθρώπινο τοπίο γίνεται φυσικό και το αντίστροφο. Η εικονοπλασία υπακούει στις υπόκωφες συμπυκνωμένες αλλά κατά βάση, απλές αισθήσεις. Χωρίς να γινόμαστε μαντατοφόροι του πόνου η του πάθους προσπαθούμε να κάνουμε ορατό το αόρατο με εργαλείο τα συνειρμικά ανάλογα των συναισθημάτων.
Δεν ξέρω αν απάντησα επαρκώς στο «γιατί αυτή η συλλογή» .Αλλά και αν δεν απάντησα δεν πειράζει αφού στο αναπόδεικτο των πραγμάτων έγκειται και η ομορφιά της ποίησης.
