Με τέσσερις συνεδρίες συνεχίζονται σήμερα, Σάββατο 22 Νοεμβρίου 2025, για δεύτερη ημέρα, στο Wyndham Grand Hotel στην Αθήνα, οι εργασίες του Επιστημονικού Θεολογικού Συνεδρίου με τον τίτλο «Μαθητεία στην Ορθόδοξη Θεολογία», όπου παρουσιάζεται το πλούσιο και σημαντικό συγγραφικό έργο του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Ναυπάκτου κ. Ιεροθέου.
Το Συνέδριο διοργανώνεται από την Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου ως εκτίμηση της προσφοράς του λογίου Ιεράρχου στα θεολογικά γράμματα.
Συμμετέχουν 22 εισηγητές από τον εκκλησιαστικό και ακαδημαϊκό χώρο· μητροπολίτες, ηγούμενοι του Αγίου Όρους, καθηγητές Πανεπιστημίου και άλλοι ειδήμονες επιστήμονες.
Με το Συνέδριο αυτό, η διδασκαλία και το έργο του Σεβασμιωτάτου θα διερευνηθεί και θα κατανοηθεί περισσότερο, ώστε να προκληθεί και η ανάλογη πνευματική ωφέλεια σε όσους το παρακολουθήσουν.
Η δεύτερη ημέρα του Συνεδρίου ξεκίνησε με τη Β’ Συνεδρία που είχε ως θέμα της ιστορικοκανονικά ζητήματα στο έργο του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Ναυπάκτου κ. Ιεροθέου, ενώ των εργασιών προέδρευσε ο Καθηγητής του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, κ. Απόστολος Καραλίδης.
Πρώτος ομιλητής ήταν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρών κ. Χρυσόστομος, ο οποίος μίλησε με θέμα: «Το συνοδικό και ιεραρχικό πολίτευμα της Εκκλησίας». Ο Σεβασμιώτατος μίλησε με αφορμή δυο βιβλία του τιμώμενου Ιεράρχη, τα οποία ασχολούνται με το πολίτευμα της Εκκλησίας. Σε αυτά τα βιβλία φαίνεται το γνήσιο συνοδικό φρόνημα του Μητροπολίτη κ. Ιεροθέου. Ο Μητροπολίτης Πατρών κ. Χρυσόστομος ανέφερε ότι το συνοδικό πολίτευμα είναι η μόνη σωτήρια λέμβος μέσα σε αυτό τον κόσμο, ενώ τόνισε, προσεγγίζοντας το έργο του Μητροπολίτη Ναυπάκτου, ότι οι ιεροί κανόνες δεν είναι πολιτικά κείμενα αλλά εκκλησιαστικά, που αποβλέπουν στην ενότητα της εκκλησίας. Εξήγησε ακόμη στον λόγο του ο Μητροπολίτης Πατρών, ότι το συνοδικό πολίτευμα είναι αντίθετο του παπισμού, ενώ το ιεραρχικό αντίθετο του προτεσταντισμού.
Στη συνέχεια έλαβε τον λόγο ο οικονομολόγος-συγγραφέας κ. Αναστάσιος Φιλιππίδης, και μίλησε με θέμα «Ρωμιοί σε Ανατολή και Δύση». Το θέμα αφορά βιβλίο του Μητροπολίτη Ναυπάκτου, το οποίο εξετάζει ζητήματα ταυτότητας του νεώτερου Ελληνισμού καθώς και τις σχέσεις του νεώτερου ελληνισμού με την δύση και την χριστιανισμό. Διευκρίνισε ότι οι όροι αυτοί δεν είναι φυλετικοί, αλλά ενδεικτικοί ενός τρόπου προσέγγισης της ζωής και του κόσμου. Ο ομιλητής εξέτασε στη συνέχεια τις καταβολές και ρίζες του δυτικού πολιτισμού στο μεσαίωνα, και την αντίθεσή του με τις αξίες της Ρωμιοσύνης, ενώ σε άλλο σημείο ανέφερε ότι Δύση έχει ανάγκη τη ρωμαίικη παράδοση.
Ακολούθως τον λόγο πήρε ο Καθηγητής Εκκλησιαστικής Ιστορίας του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, Κωνσταντίνος Χρήστου, ο οποίος μίλησε με θέμα «Παλαιά και Νέα Ρώμη – Ορθόδοξη και Δυτική παράδοση». Ο ομιλητής σημείωσε ότι για την σκέψη του τιμώμενου Ιεράρχη είναι κεντρικό θέμα η σχέση Παλαιάς και Νέας Ρώμης, η οποία σημάδεψε την διάσπαση του ενιαίου χριστιανικού κόσμου. Ανέφερε ότι ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου στο έργο του αυτό, εντοπίζει ότι η διαφορά μεταξύ των δυο αυτών κόσμων προέκυψε κατά τον 4ο με 5ο αιώνα, με το έργο του Ιερού Αυγουστίνου, ενώ σημαντικό ρόλο έπαιξε και η εισβολή βαρβαρικών φύλων στον ευρωπαϊκό χώρο.
Τέλος, την Β’ Συνεδρία έκλεισε με την ομιλία του ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κρήνης κ. Κύριλλος, ο οποίος μίλησε με θέμα «Τα συνοδικά και πατριαρχικά κείμενα, Συνοδικός Τόμος του 1850 και Πατριαρχική Πράξη του 1928». Ο Μητροπολίτης Κρήνης σημείωσε ότι ο τιμώμενος Ιεράρχης ζει κατεξοχήν στην εποχή του, και στεκόμενος σε στέρεο έδαφος συνομιλεί για τα προβλήματα του κόσμου μας. Ο ομιλητής αναφέρθηκε με αφορμή το έργο του Μητροπολίτη Ναυπάκτου στις σχέσεις και στη διοίκηση τόσο της Εκκλησία της Ελλάδος όσο και το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Σημείωσε ότι η Αυτοκεφαλία της Εκκλησίας της Ελλάδος δεν είναι άσχετη με την κοινωνία της με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, καθώς μια τέτοια ανεξαρτησία θα προσομοίαζε με μια προτεσταντικού τύπου σέκτα, επί της οποία θα ήταν εύκολο να βρει έρεισμα ο εθνικισμός. Το αυτοκέφαλο, σημείωσε ο ομιλητής, θα λειτουργούσε έτσι διασπαστικά της ενότητας της Εκκλησίας.
Στη Γ’ Συνεδρία με θέμα τις Ποιμαντικές και Βιοηθικές όψεις του έργου του Μητροπολίτη κ. Ιεροθέου, προέδρευσε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κρήνης κ. Κύριλλος.
Ο πρώτος ομιλητής Πρωτοπρεσβύτερος Θωμάς Βαμβίνης, Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος της Ιεράς Μητροπόλεως Ναυπάκτου μίλησε με θέμα «Η πράξη της Ορθόδοξης ψυχοθεραπείας», με αφορμή βιβλία του Μητροπολίτη Ναυπάκτου, τα οποία έχουν ως θέμα τους την θεραπεία της ψυχής κατά την Ορθόδοξη παράδοση. Ο ομιλητής σημείωσε ότι ο Χριστιανισμός δεν είναι θρησκεία, αλλά είναι θεραπεία. Με αφορμή τους κανόνες Συνόδων έδειξε την πρακτική της ορθόδοξης ψυχοθεραπευτικής, κατά την οποία οι άνθρωποι δεν χωρίζονται σε καλούς και κακούς με ηθικιστικά κριτήρια, αλλά σε θεραπευμένους και αθεράπευτους. Σημείωσε επίσης, ότι για την Ορθόδοξη Εκκλησία, ο ψυχικά ασθενής άνθρωπος, δεν είναι αυτός που πάσχει από κάποια νόσο, αλλά εκείνος ο οποίος έχει απομακρυνθεί από τον Θεό. Ο π. Θωμάς ανέφερε ότι ο Σεβασμιώτατος ασκεί μια ορθόδοξη θεραπευτική μέσω των συγγραμμάτων του.
Επόμενος ομιλητής ήταν ο Ομότιμος Καθηγητής Κοινωνιολογίας της Θρησκείας και Κοινωνικής Ηθικής του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας του ΕΚΠΑ, Απόστολος Νικολαΐδης με θέμα: «Η διαλεκτική συνάφεια θεολογίας και ποιμαντικής στο συγγραφικό και ποιμαντικό έργο του Μητροπολίτη Ναυπάκτου Ιεροθέου». Ο Καθηγητής, μέσα από την προσέγγιση του έργου του Μητροπολίτη κ. Ιεροθέου, σημείωσε ότι η Θεολογία δεν υπάρχει για τον εαυτό της, αλλά για να διακονεί τον άνθρωπο στην καθημερινότητά του, μέσα από την θεραπευτική της πρακτική. Η Θεολογία απ’ αυτή την άποψη είναι επισπεύδουσα ποιμαντική αρχή. Στη συνέχεια ο κ. Νικολαΐδης μίλησε για τον θεολογικό λόγο μέσα στην ποιμαντική πράξη, καθώς ο τιμώμενος Ιεράρχης είναι επίσης και ποιμένας, ο οποίος καλείται να είναι πατέρας και αδελφός. Σχετικά με το έργο της ψυχοθεραπείας ο ομιλητής σημείωσε ότι ο ιερέας είναι θεραπευτής και χρειάζεται εμπειρία για να μην οδηγηθεί το ποίμνιο σε αδιέξοδα, ενώ τόνισε ότι η θεραπεία λαμβάνει χώρα στην Εκκλησία και στην Θεία Λειτουργία.
Τον λόγο στη συνέχεια έλαβε ο κ. Τρύφων Σπυριδωνίδης, πυρηνικός ιατρός και Διευθυντής του ΕΣΥ, του οποίου η ομιλία είχε θέμα «Βιοηθική και Βιοθεολογία». Ο κ. Σπυριδωνίδης αναφέρθηκε εκτενώς στη σχέση του τιμώμενου Ιεράρχη με τα ζητήματα της βιοηθικής, της βιολογίας και της γενετικής, αλλά και στα βιβλία που εκθέτει τα ζητήματα αυτά. Στάθηκε επίσης στον όρο «βιοθεολογία» και στην ιστορία της στην βιβλιογραφία, τόσο στην ελληνική όσο και στη διεθνή, ενώ αναφέρθηκε σε βιοηθικά ζητήματα όπως η κλωνοποίηση, η παρένθετη κύηση καθώς και η ευθανασία. Γι’ αυτό το τελευταίο θέμα, ο ομιλητής σημείωσε ότι κατά την άποψη του Μητροπολίτη κ. Ιεροθέου, αποκλειστικά δικαιώματα επί της ζωής έχει μόνο ο Θεός, καθώς ο άνθρωπος έχει το είναι δεδανεισμένο, άρα δεν είναι μια αυτόνομη ύπαρξη. Τέλος, ο κ. Σπυριδωνίδης σημείωσε θεολογικές αρχές που μπορούν να προσανατολίσουν ένα ορθόδοξο πράττειν γι΄αυτά τα ζητήματα.
Τελευταίος ομιλητής της Γ’ Συνεδρίας ήταν ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Beth Israel Deaconess, της Ιατρικής Σχολής του Harvard, κ. Βασίλειος Λιούτας, με θέμα «Αναφορά στο βιολογικό θάνατο, τα γηρατειά και την ανθρώπινη ασθένεια». Ο κ. Λιούτας αναφέρθηκε με αφορμή βιβλίο του Σεβασμιωτάτου σημείωσε πλήθος περιστατικών από την ιατρική του εμπειρία νευρολογικών ασθενειών, με τις οποίες έρχεται καθημερινά σε επαφή και στάθηκε άποψη του Μητροπολίτη κ. Ιεροθέου για την εκκοσμίκευση και τον εκβιολογισμό της ανθρώπινης ύπαρξης και του θανάτου. «Η βιολογική ζωή δεν εξαντλεί το μυστήριο του ανθρώπου», σημείωσε ο ομιλητής. Ανέφερε ακόμη ότι από αυτή την ερμηνεία της ανθρώπινης ζωής με μετρήσιμους όρους και κριτήρια λειτουργικότητας, είναι η ρίζα για τις κάθε λογής πρακτικές ευθανασίας.
Μετά το πέρας των ομιλιών ακολούθησε ενδιαφέρουσα συζήτηση για τις Συνεδρίες Α΄, Β΄ και Γ΄ και η λήξη της Γ΄ Συνεδρίας.
Χθες, Παρασκευή, 21 Νοεμβρίου 2025, την έναρξη των εργασιών κήρυξε ο εκπρόσωπος του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχη, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κρήνης κ. Κύριλλος, όπως ενημερωθήκατε από το αναλυτικό ρεπορτάζ του Πρακτορείου «ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ».
Ακολούθησε η εναρκτήρια εισήγηση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ. Καλλινίκου με θέμα: «Βιογραφικά και συγγραφικό έργο του Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. Ιεροθέου» και οι εισηγήσεις της Α΄ Συνεδρίας με θέμα: «Αγιορειτική ησυχαστική παράδοση – Σύγχρονοι Άγιοι».
Το Πρακτορείο «ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ» μεταδίδει επίσης το ρεπορτάζ από τις εργασίες και τις εισηγήσεις της δεύτερης ημέρας του Συνεδρίου.
Αναλυτικά το υπόλοιπο πρόγραμμα του Συνεδρίου:
ΣΑΒΒΑΤΟ 22 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2025
ΣΥΝΕΔΡΙΑ Δ΄. Πατερική και δογματική θεολογία – Εορτολογικά
Πρόεδρος: Ομότιμος Καθηγητής κ. Απόστολος Νικολαίδης
16:30 Βασίλειος Τσίγκος, «Η ανάδειξη της δογματικής θεολογίας του πατρός Ιωάννη Ρωμανίδη από τον Μητροπολίτη Ναυπάκτου κ. Ιερόθεο»
16:50 Μαρίνα Κολοβοπούλου, «Το πρόσωπο στην Ορθόδοξη Παράδοση και η Μεταπατερική θεολογία»
17:10 Γεώργιος Παναγόπουλος, «Σχολαστική και Πατερική θεολογία σύμφωνα με τον π. Ιωάννη Ρωμανίδη»
17:30 Συμεών Πασχαλίδης, «Ιστορικό πλαίσιο και πλουτισμός θεολογίας των Δεσποτικών και Θεομητορικών εορτών»
17:50 Διάλειμμα – Κέρασμα.
ΣΥΝΕΔΡΙΑ Ε΄. Η απήχηση του έργου του Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. Ιεροθέου
Πρόεδρος: Καθηγητής κ. Συμεών Πασχαλίδης
18:10 Βασιλική Μελικίδου, «Λήμματα και ρήματα μαχόμενης θεολογίας»
18:30 Ευθυμία Μαυρομιχάλη, «Οι μεταφράσεις των βιβλίων του Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. Ιεροθέου»
18:50 Μητροπολίτης Λεμεσού κ. Αθανάσιος, «Ο άνθρωπος κατά τον Μητροπολίτη Ναυπάκτου κ. Ιερόθεο»
19:10 Συζήτηση Συνεδριών Δ΄ και Ε΄
19:30 Αντιφώνηση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. Ιεροθέου και λήξη των εργασιών του Συνεδρίου από τον Καθηγούμενο της Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου, Αρχιμ. Εφραίμ
ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2025
06:30 Όρθος και Αρχιερατική Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Ομονοίας. Θα ψάλλει η Ελληνική Βυζαντινή Χορωδία με χοράρχη τον Γεώργιο Κωνσταντίνου
Επιστημονική Επιτροπή
- Μητροπολίτης Κρήνης κ. Κύριλλος
- Απόστολος Νικολαΐδης, Ομότιμος Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α. και Πρόεδρος του Ινστιτούτου «Άγιος Μάξιμος ο Γραικός»
- Κωνσταντίνος Χρήστου, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
- Βασίλειος Τσίγκος, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Οργανωτική Επιτροπή
- Μοναχός Αδριανός Βατοπαιδινός
- Ιεροδιάκονος Παΐσιος Παρασκευάς της Ιεράς Μητροπόλεως Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου
- Νίκος Γκουράρος, Διευθυντής Ανάπτυξης Ινστιτούτου «Άγιος Μάξιμος ο Γραικός»
- Σεραφείμ Πολίτης, Οικονομικός Διευθυντής του Ινστιτούτου «Άγιος Μάξιμος ο Γραικός»
Κατεβάστε το πρόγραμμα του Συνεδρίου με ένα κλικ ΕΔΩ
ΟΡΓΑΝΩΣΗ: Ινστιτούτο «Άγιος Μάξιμος ο Γραικός»
