Από τότε που ο Τραμπ ανέλαβε τα καθήκοντά του, δεσμευόμενος να αποσύρει την υποστήριξη των ΗΠΑ προς την Ουκρανία, οι Ευρωπαίοι ηγέτες ανησυχούν ότι δεν θα μπορέσουν να προμηθεύσουν την Ουκρανία με τα όπλα που χρειάζεται.
Σύμφωνα με τους New York Times, μέχρι στιγμής, φαίνεται ότι είχαν δίκιο. Ο λεγόμενος συνασπισμός των προθύμων αγωνίστηκε να μεταφέρει πολεμικό υλικό στα πεδία των μαχών από τότε που ο Τραμπ κατέστησε σαφές ότι η Ευρώπη έπρεπε να επωμιστεί περισσότερο το φορτίο για την ασφάλεια της Ουκρανίας και τη δική της.
Αυτός είναι ένας λόγος που το κοινοβούλιο της Ουκρανίας ενέκρινε με συντριπτική πλειοψηφία τη συμφωνία να δώσουν στις ΗΠΑ μερίδιο από τα μελλοντικά έσοδα από τους φυσικούς πόρους της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των ορυκτών της.
Αν και δεν περιλαμβάνει εγγυήσεις ασφάλειας, διατηρεί ανοιχτή το ενδεχόμενο αποστολών αμερικανικών όπλων και άλλης στρατιωτικής βοήθειας. «Αυτό μας δίνει ελπίδα», δήλωσε ο Yehor Chernev, αναπληρωτής πρόεδρος της επιτροπής εθνικής ασφάλειας, άμυνας και πληροφοριών του ουκρανικού κοινοβουλίου.
Σε συνέντευξή του λίγο μετά την ψηφοφορία, ο Chernev είπε ότι οι ουκρανικές δυνάμεις εξαντλούνται σε πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, πυροβολικό και, κυρίως, βαλλιστικά συστήματα αεράμυνας – η πλειοψηφία των οποίων κατασκευάζεται στις ΗΠΑ, σύμφωνα με ανάλυση του Kiel Institute για το World Economy.
Ο απρόθυμος Τραμπ
Μέχρι το καλοκαίρι, η στρατιωτική βοήθεια που εγκρίθηκε υπό την κυβέρνηση Μπάιντεν θα εξαντληθεί και ο Τραμπ φαίνεται απρόθυμος να την ανανεώσει.
«Μου είπε ότι χρειάζεται περισσότερα όπλα, αλλά αυτό το λέει εδώ και τρία χρόνια», είπε ο Τραμπ μετά τη συνάντηση με τον Ζελένσκι τον περασμένο μήνα στη Ρώμη (η κυβέρνηση Τραμπ επέτρεψε στην Ουκρανία να αγοράσει μερικά όπλα χαμηλού κόστους απευθείας από Αμερικανούς κατασκευαστές, αλλά όχι με τη βοήθεια της κυβέρνησης των ΗΠΑ).
Οι Σύμμαχοι στην Ευρώπη έχουν δώσει συλλογικά περίπου το ήμισυ της εκτιμώμενης στρατιωτικής υποστήριξης 130 δισεκατομμυρίων δολαρίων που παρέχεται στην Ουκρανία από την εισβολή της Ρωσίας το 2022. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έστειλαν το υπόλοιπο.
Προ ημερών, ένας αξιωματούχος του Κογκρέσου δήλωσε ότι οι ΗΠΑ ενέκριναν τη μεταφορά από τη Γερμανία 125 ρουκετών πυροβολικού μεγάλου βεληνεκούς και 100 πυραύλων αεράμυνας Patriot στην Ουκρανία. Τα εν λόγω όπλα, που είναι άκρως απαραίτητα για το Κίεβο, κατασκευάζονται στις ΗΠΑ και δεν μπορούν να εξαχθούν -ακόμη κι αν τα κατέχει άλλη χώρα- χωρίς την έγκριση της αμερικανικής κυβέρνησης.
Ενώ οι Ευρωπαίοι ηγέτες και οι επενδυτές εμφανίζονται πρόθυμοι να αντλήσουν περισσότερα χρήματα στην παραγωγή όπλων, στελέχη της βιομηχανίας και ειδικοί προβλέπουν ότι θα χρειαστεί μια δεκαετία για να επιταχυνθούν οι γραμμές συναρμολόγησης.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες φοβούνται ότι ο Τραμπ θα «τραβήξει» τα μέσα αποτροπής έναντι της Ρωσίας
«Η Ευρώπη προσπαθεί να αντικαταστήσει τη βοήθεια που χάσαμε από τις ΗΠΑ, αλλά δυστυχώς, δεν έχουν την ικανότητα να το κάνουν», είπε ο Chernev. «Χρειάζεται χρόνος μεταξύ της απόφασης και της πραγματικής βοήθειας».
Αν και τις τελευταίες ημέρες ο Τραμπ έδειξε περισσότερη ευθυγράμμιση με την Ουκρανία, με κορύφωση το γεγονός ότι απείλησε με κυρώσεις στη Ρωσία αν αρνηθεί να συμφωνήσει σε μια εκτεταμένη κατάπαυση του πυρός, η ευρύτερη αποδοκιμασία του έναντι της 80ετούς προστασίας της Ευρώπης από τις ΗΠΑ ώθησε τα ευρωπαϊκά κράτη να επανεξετάσουν την ασφάλειά τους.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες φοβούνται ότι ο Τραμπ θα «τραβήξει» τα μέσα αποτροπής έναντι της Ρωσίας -όπως τα αμερικανικά στρατεύματα και την αμερικανική πυρηνική ομπρέλα- από την Ευρώπη. Η εστίαση ευρωπαϊκών χωρών στη δική τους προστασία, «τρώει» ό,τι θα μπορούσαν να είχαν δώσει στην Ουκρανία.
«Αντιμετωπίζουν το διπλό πρόβλημα του να πρέπει να επανεξοπλιστούν και να προμηθεύσουν την Ουκρανία, και η βιομηχανική τους ικανότητα δεν είναι αρκετά μεγάλη για να κάνει και τα δυο», είπε ο Matthew Savill, διευθυντής στρατιωτικών επιστημών στο Royal United Services Institute, μια δεξαμενή σκέψης που συνδέεται με τον βρετανικό στρατό.
Είπε ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να συμπληρώσει τα περισσότερα από τα όπλα που οι ΗΠΑ παρείχαν στην Ουκρανία, «μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα, εάν έχει τη θέληση, και δεν είμαι σίγουρος ότι έχει τη θέληση». «Σίγουρα, πάντως, όχι βραχυπρόθεσμα», είπε ο Savill.
Θέμα ζωής και θανάτου
Τα όπλα δεν είναι μόνο θέμα ζωής και θανάτου για τους στρατιώτες της Ουκρανίας, λένε οι New York Times, που προσθέτουν ότι χωρίς επαρκείς προμήθειες, η Ουκρανία θα μπορούσε να χάσει έδαφος εάν αναγκαστεί να υποχωρήσει.
Η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που ο Τραμπ προσπαθεί να επιτύχει μεσολαβώντας, θα «παγώσει» τη σύγκρουση και αυτό θα επέτρεπε στη Ρωσία να διατηρήσει ό,τι έδαφος έχει καταλάβει στο μεταξύ. Η ροή όπλων από την Ευρώπη προς την Ουκρανία είναι βέβαιο πως θα συνεχιστεί ακόμη και αν οι αμερικανικές παραδόσεις τελειώσουν.
Η Γερμανία έστειλε πρόσφατα στην Ουκρανία περισσότερα από 60 τεθωρακισμένα οχήματα που είναι ανθεκτικά στις νάρκες, περίπου 50.000 βλήματα πυροβολικού και πυρομαχικά αεράμυνας, συμπεριλαμβανομένου ενόςIRIS-T που μπορεί να καταρρίψει πυραύλους κρουζ.
Υπολείμματα βλημάτων πυροβολικού, κρουζ και βαλλιστικών πυραύλων στο Χάρκοβο, 29/11/22
Μερικά drones που αγόρασαν η Βρετανία και η Νορβηγία, που ανακοινώθηκαν τον περασμένο μήνα ως μέρος ενός πακέτου ασφαλείας 600 εκατομμυρίων δολαρίων, έφτασαν έκτοτε στην Ουκρανία. Η Εσθονία στέλνει 10.000 βλήματα πυροβολικού.
Όμως, πολλή από τη στρατιωτική βοήθεια που η Ευρώπη υποσχέθηκε στην Ουκρανία τον περασμένο μήνα, στα κεντρικά γραφεία του ΝΑΤΟ, σχετίζεται με δεσμεύσεις για παραγωγή ή προμήθεια όπλων τα επόμενα χρόνια, όχι αμέσως. Η Ουκρανία, λοιπόν, μπορεί να χρειαστεί αμερικανικά όπλα για κάποιο χρονικό διάστημα.
Η Ουκρανία θα μπορούσε να παράγει όπλα αξίας 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων τα επόμενα χρόνια
Μέρος της οικονομικής στήριξης της Ευρώπης θα βοηθήσει την αμυντική βιομηχανία της Ουκρανίας. Ο Chernev είπε ότι περίπου 800 εταιρείες στην Ουκρανία παράγουν όπλα.
Εκτίμησε ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να παράγει όπλα αξίας 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων τα επόμενα χρόνια, αλλά ότι χρειαζόταν τουλάχιστον 14 δισεκατομμύρια δολάρια επενδύσεις από συμμάχους της για να φτάσει σε αυτό το σημείο.
Προ ημερών, η Δανία ανακοίνωσε ότι θα στείλει περίπου 930 εκατομμύρια δολάρια σε παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για να στηρίξει την αμυντική βιομηχανία της Ουκρανίας.
Ήδη, η Ουκρανία παράγει εκατομμύρια drones κάθε χρόνο, συμπεριλαμβανομένων των φθηνών «καμικάζι», για να ισορροπήσει τη δύναμη πυρός της έναντι της ρωσικής υπεροπλίας σε βλήματα πυροβολικού, είπε ο Savill.
Ουκρανός στρατιώτης χειρίζεται ένα drone «Βαμπίρ» στη Ζαπορίζια, 29/4/25
Ομοίως, ένας δυτικός αξιωματούχος των μυστικών υπηρεσιών που παρακολουθεί στενά τον πόλεμο είπε ότι οι δυνάμεις της Ουκρανίας έχουν βελτιωθεί στην κατανομή των πυραύλων αεράμυνας Patriot, χρησιμοποιώντας λιγότερο δαπανηρά συστήματα για να αντιμετωπίσουν μικρότερες απειλές.
«Θα ήθελαν περισσότερους πυραύλους κρουζ και περισσότερους βαλλιστικούς πυραύλους και μια ποικιλία άλλων όπλων», είπε ο Savill, «αλλά προς το παρόν, θα πρέπει να καλύψουν αυτό το κενό».
