Η «Πειραϊκή-Πατραϊκή» ήταν η μεγαλύτερη κλωστοϋφαντουργική βιομηχανία, βιομηχανία βάμβακος και ετοίμων ενδυμάτων της Ελλάδος.
Ιδρύθηκε το 1919 και λειτούργησε ως το 1996.
Η ιστορία της
Στην Πάτρα το 1919 ιδρύεται η ομόρρυθμη «Πατραϊκή Εμποροβιομηχανική Εταιρεία» από τους Χριστόφορο Κατσάμπα (1893-1984) και τον Στράτο Σταμούλη (1891-1963) για την παρασκευή καλτσών και την βαφή και πώληση νημάτων με πρώτη ύλη αρχικά από το εξωτερικό.
Το 1924 η Πατραϊκή μετεξελίχτηκε σε Ανώνυμη Εταιρεία και ήταν η πρώτη Ανώνυμη Εταιρία που ιδρύθηκε στην Πάτρα, επίσης εγκαταστάθηκε και η πρώτη ντιζελοκίνητη μηχανή 50 ίππων, Γερμανικής κατασκευής, για τα στριπτικά και βαφικά μηχανήματα αντικαθιστώντας την ατμοκίνητη περιορισμένων δυνατοτήτων.
Το 1926 ξεκίνησε η λειτουργία του κλωστηρίου με την περαιτέρω αγορά μηχανημάτων από την Γερμανία και με εξειδικευμένο προσωπικό από τις κλωστοϋφαντουργίες του Πειραιά αλλά και το 1928 η επιχείρηση εξοπλίστηκε με περαιτέρω μηχανήματα από την Γερμανία.
Λόγω των μεγάλων «ανοιγμάτων» για τον εξοπλισμό της επιχείρησης, η διετία 1929-1931 ήταν κρίσιμη για την βιωσιμότητα της καθώς τα υπέρογκα χρέη της «Πειραϊκής» (θυγατρική) ανάγκασαν τους επιχειρηματίες να την συγχωνεύσουν με την «Πατραϊκή» το 1933 για την λήψη νέων δανείων από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος που ήταν ο αποκλειστικός και πρωταρχικός της δανειολήπτης.
Εμπόλεμη Περίοδος
Κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου η «Πειραϊκή-Πατραϊκή» εφοδίαζε κουβέρτες και υφάσματα τον Ελληνικό Στρατό, ενώ διένειμε τα κέρδη της στην Ελληνική κυβέρνηση του δωσίλογου Γεωργίου Τσολάκογλου. Μετά το τέλος του πολέμου η επιχείρηση είχε πληγεί ενώ οι πρώτες ύλες είχαν σχεδόν εξαντληθεί, προσπαθώντας να ανασυγκροτηθεί εν όψει εξαγωγών.
Ενα χρόνο μετά τον εμφύλιο πόλεμο (1946-1949), το 1950, η «Πειραϊκή-Πατραϊκή» κατασκεύασε στο Μεγάλο Πεύκο μεγάλη σύγχρονη εργοστασιακή μονάδα και ήταν το πρώτο εργοστάσιο που κτίστηκε στην Ελλάδα μεταπολεμικά.
Η "χρυσή εποχή" της δεκαετίας του "60
Την δεκαετία του 1960 διέθετε πέντε σύγχρονες εργοστασιακές μονάδες και απασχολούσε περισσότερους από 4.000 υπάλληλους.
Το 1962 ήταν από τις πρώτες επιχειρήσεις στην Ελλάδα, που αυτοματοποίησε το πληροφοριακό της σύστημα, με το μοντέλο "1402" της ΙΒΜ. Το σλόγκαν της επιχείρησης ήταν «Τα πανιά αυτού του καραβιού, η τέντα αυτού του ρετιρέ, αυτό το στρώμα, αυτό το κάλυμμα, αυτές οι κουρτίνες, αυτά τα σεντόνια και μαξιλαροθήκες, αυτή η τέντα του φορτηγού...και άλλα πολλά, ων ουκ έστιν αριθμός, κατασκευάζονται από ύφασμα Πειραϊκής-Πατραϊκής» αλλά και η διαφήμιση της Πειραϊκής-Πατραϊκής στα κυνηγετικά έντυπα έγραφε «Εκτός από το όπλο και τα φυσίγγια όλα όσα φέρει ο κυνηγός είναι προϊόντα της Πειραϊκής-Πατραϊκής».
Στις διαφημίσεις της, επίσης, είχε κυριαρχήσει το σλόγκαν "Πειραϊκή-Πατραϊκή: Ντύνει, στολίζει, νοικοκυρεύει".
Δεκαετία του 1980 και η πτώση
Μέχρι και την δεκαετία του 1980 η «Πειραϊκή-Πατραϊκή» λειτουργούσε με εννέα εργοστάσια σε Ελλάδα και ένα στο Σουδάν ενώ απασχολούσε περισσότερους από 9.000 υπαλλήλους.
Ωστόσο, το 1984 η επιχείρηση λόγω υπερχρέωσης υπήχθη στο ΟΑΕ (Οργανισμός Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων) υπό το καθεστώς του νόμου 1386/83 με χρέη 50 δισ. δρχ. και κρατικοποιήθηκε επί κυβερνήσεως του Ανδρέα Παπανδρέου.
Οι κακοί χειρισμοί καθώς και η συρρίκνωση οδήγησαν την επιχείρηση το 1996 να διακόψει οριστικά την λειτουργία της, με χρέη 240 δισεκατομμυρίων δραχμών...
==============================
Ιδιοκτήτης της εταιρείας εκείνης, ήταν ο Φαίδων Στράτος, πεθερός του Γιάννη Βαρουφάκη, οπότε και το όνομα της οικογένειας ακούγεται αρκετά συχνά.
Και το όνομα της Πειραϊκής Πατραϊκής μας έφερε παλιές θύμισες, όπως το σλόγκαν "Πειραϊκή-Πατραϊκή: Ντύνει, στολίζει, νοικοκυρεύει".
Αλλά και ένα σκάνδαλο που συντάραξε στα τέλη της δεκαετίας του 60 τον επιχειρηματικό κόσμο, αλλά και την κοσμική Αθήνα, αφού πρωταγωνιστούσε σε αυτό, η τότε «βασίλισσα» της νύχτας, Ζωζώ Σαπουντζάκη.
Το 1968 ήταν μια από τις πιο δύσκολες χρονιές για τη Ζωζώ. Μαζί με τον αδερφό της Θεόδωρο, έκατσε στο εδώλιο του κατηγορουμένου για αποδοχή προϊόντος εγκλήματος και ψευδορκία....
Στο στόχαστρο της δικαιοσύνης είχε μπει η νεόδμητη βίλα της ηθοποιού στην Κινέττα, τα ακριβά της κοσμήματα και δέκα άλογα ιπποδρόμου. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, όλα ήταν δώρο του εραστή της, ο οποίος ως λογιστής της Πειραϊκής Πατραϊκής, καταχράστηκε χρήματα της εταιρείας.
Η ιστορία, άρχισε τα Χριστούγεννα του 1964. Ο φοροτεχνικός και μέτοχος της μεγάλης εταιρείας Ε. Παπαναστασίου, πήγε να διασκεδάσει στα μπουζούκια, όπου εμφανιζόταν η Σαπουντζάκη.
Όταν βγήκε στην πίστα και τραγούδησε την επιτυχία της «Όλα σπάστα», ο Παπαναστασίου έμεινε εκστασιασμένος από τη λάμψη της. Χωρίς να χάσει χρόνο, την επισκέφθηκε στα καμαρίνια με 9 τριαντάφυλλα. «Το δέκατο είσαι εσύ» της είπε και της ζήτησε να βρεθούν εκτός του νυχτερινού κέντρου....
Ο ερωτευμένος Παπαναστασίου, αν και έγγαμος με παιδιά, δε δίστασε να τη ζητήσει σε γάμο. Η Ζωζώ δέχθηκε και άρχισαν τις κοινές εμφανίσεις στον ιππόδρομο, ενώ ο ερωτοχτυπημένος μνηστήρας της δώριζε συνεχώς ακριβά κοσμήματα.
«Το χριστουγεννιάτικο δώρο του κ. Παπαναστασίου ήταν η έπαυλη της Κινέττας, με την υπογραφή συμβολαίων το 1965», ανέφερε η μηνυτήρια αναφορά της Πειραϊκής. Επίσης, η εταιρεία κατήγγειλε ότι ο φοροτεχνικός δώρισε 10 άλογα αξίας ενός εκατομμυρίου δραχμών στον Θεόδωρο Σαπουντζάκη αδελφό της καλλιτέχνιδας, «επ" ονόματι του οποίου ήταν και ο στάβλος Χολαργός»....
Λίγο παρακάτω αναφέρεται ότι η εκείνος χορήγησε στη Σαπουντζάκη μια πολυτελέστατη διώροφη έπαυλη, ένα πολυτελές αυτοκίνητο Μερσεντές, αξίας 68 χιλιάδων δραχμών, ένα περιδέραιο, ένα δακτυλίδι, μια καρφίτσα, και σκουλαρίκια συνολικής αξίας 200 χιλιάδων δραχμών»....
Όπως υπολόγιζε τότε η Πειραϊκή Πατραϊκή, ο Παπαναστασίου είχε ζημιώσει την εταιρεία περίπου 15 εκατομμύρια δραχμές, τα οποία απαιτούσε να επιστραφούν στα ταμεία της....
Η Ζωζώ διέψευσε όλες τις κατηγορίες λέγοντας ότι δεν ήταν επισήμως αρραβωνιασμένοι, ότι τον γνώρισε το 1966 και όχι το 1964 και ότι το σπίτι, τα κοσμήματα και τα άλογα, προέρχονταν από τις μεγάλες αμοιβές που λάμβανε ως πρώτο όνομα της νύχτας...
Κατά τη διάρκεια της δίκης, η ηθοποιός είχε αρκετά ξεσπάσματα και μια λιποθυμία. Πλήθος κόσμου και γνωστών καλλιτεχνών μαζεύονταν καθημερινά για να παρακολουθήσουν την ακροαματική διαδικασία....
.JPG)
Η Ζωζώ τόνιζε συνεχώς στο δικαστήριο ότι το σπίτι το είχε χτίσει με τον ιδρώτα της και όχι με καταχρασμένα χρήματα της Πειραϊκής Πατραϊκής. Ο Ευθύμιος Παπαναστασίου, που είχε «τινάξει στον αέρα την μπάνκα» της μεγάλης εταιρείας, έλεγε ότι για να ξεπληρώσει θα έβαζε υποθήκη τη βίλα της Ζωζώς....
Τελικά, έπειτα από μήνες το δικαστήριο καταδίκασε τη δημοφιλή ηθοποιό σε 5 μήνες φυλάκιση για ψευδορκία, αλλά την αθώωσε για τη βίλα.
Όσο για τα κοσμήματα, συνολικής αξίας 1,5 εκατομμυρίου δραχμών, η Ζωζώ Σαπουντζάκη τα είχε επιστρέψει στον πρώην σύντροφό της, μετά τον χωρισμό τους....
