Είναι ο πιο έξυπνος άνθρωπος στον κόσμο. "Ε, εντάξει" θα πει κάποιος. Και τι έγινε... Κάποιος θα έπρεπε να είναι". Δεν διαφωνούμε σε αυτό. Η διαφορά είναι ότι εκτός από πολύ έξυπνος είναι και Ελληνας!
του Σταύρου Ζαγκανά
Ο Ευάγγελος Κατσιούλης είναι ο Ελληνας Αϊνστάιν. Ή μάλλον καλύτερα, είναι πιο έξυπνος από τον Αϊνστάιν! Πτυχιούχος της Ιατρικής Πληροφορικής και της Φιλοσοφίας, ο κ. Κατσιούλης σύμφωνα με τον παγκόσμιο διαγωνισμό Cerebrals Society έχει IQ 205, την ώρα που ο αντίστοιχος του γνωστού σε όλους μας Αλμπερτ Αϊνστάιν έφτανε μόλις το 160!
Εχει συμμετάσχει σε 3 παγκόσμιους διαγωνισμούς νοημοσύνης. Το 2001 σε ένα διαγωνισμό της Giga Society και το 2003 και 2009 σε διαγωνισμό της Cerebrals Society. Οπως λέει ο ίδιος "είχα την τύχη ή την αντίληψη, μια και η τύχη είναι το όριο της αντίληψής μας, οι επιδόσεις μου να ήταν οι καλύτερες μεταξυ των συμμετεχόντων".
Aσχολείται με την Ψυχιατρική, είναι απλός, με πολύ χιούμορ και του αρέσει πολύ ο αθλητισμός, με κορυφή στις προτιμήσεις του το μπάσκετ και το κολύμπι.
Αξιοσημείωτο, ότι ο ίδιος δεν θέλει να μπαίνει σε διαδικασία σύγκρισης με τον Αϊνστάιν, αφού, όπως τονίζει, ο Γερμανοεβραίος φυσικός δεν έκανε ποτέ κάποιο τεστ, ώστε να αποδείξει τον υψηλό δείκτη ευφυίας του!
Γιατρέ μου, πώς μας βλέπετε; Είμαστε καλά, ή πρέπει να βάλουμε τις φωνές;
Ωραία. Σαν επίσκεψη σε ιατρείο ξεκίνησε η κουβέντα. Αν σας βλέπω ως γιατρός, τότε απέναντί μου βρίσκονται εν δυνάμει ασθενείς. Είστε; Αλλά ακόμα και στην περίπτωση που κάποιος δεν είναι καλά, αν βάλει τις φωνές, θα γίνει; Εκτός εάν το πρόβλημά του είναι η ησυχία...
Ας πούμε ότι δεν είμαστε ασθενείς. Πώς βλέπετε την κατάσταση;
Άλλοι ζουν σε κρίση κι άλλοι ζουν σαν κροίσοι. Αναμφισβήτητα η γενικότερη κατάσταση είναι τεταμένη με ανθρώπους να πλησιάζουν ή να έχουν ήδη ξεπεράσει τα όριά τους. Η κοινωνία και οι θεσμοί αντιμετωπίζονται με δυσπιστία και απορριπτική διάθεση και είναι έντονη η πρόθεση επαναθεώρησης της ουσίας, της δομής και της λειτουργίας αυτής της μεγάλης και θεωρητικά οργανωμένης και εύρυθμης ομάδας ανθρώπων μέσα στην οποία ζούμε. Υπάρχει διάχυτη αβεβαιότητα και ανασφάλεια για το μέλλον με έντονα αρνητικές επιπτώσεις στην καθημερινότητα, την ποιότητα ζωής και την ψυχολογική κατάσταση των περισσοτέρων.
Θα σωθούμε; Ελπίδα υπάρχει;
Δεν υποστηρίζω αυτό που κάποιοι λένε, ότι όλα καλά θα πάνε, απλά και μόνο γιατί έτσι θα θέλαμε, θα μας βόλευε ή αυτό χρειαζόμαστε. Πιστεύω, όμως, πως μπορεί η ζωή μας να γίνει καλύτερη γιατί προσπαθούμε για όσα μας αφορούν. Διαπιστώνω μια μοναδική ευκαιρία στην σημερινή δύσκολη συγκυρία. Είναι ο πλέον κατάλληλος χρόνος να ενδοσκοπήσουμε και να μάθουμε ποιοι πραγματικά είμαστε και τί θέλουμε, να ξαναδούμε την θέση και στάση μας, αλλά και να επαναπροσδιορίσουμε τις σχέσεις μας, απαιτήσεις και δικαιώματα, εντός της κοινωνίας.
Είναι μια αφορμή να αναζητήσουμε μια περισσότερο ατομική και προσωποποιημένη, κομμένη και ραμμένη από εμάς για εμάς πορεία ζωής, στην οποία κεντρική θέση θα έχουμε εμείς οι ίδιοι, όπως και πρόσωπα και συνθήκες που ενεργά επιλέγουμε και όχι παθητικά ανεχόμαστε. Όχι για κάποιο άλλο λόγο, αλλά μόνο και μόνο γιατί το πιο σημαντικό στην ζωή μας είναι να ζήσουμε εμείς ως αυτό που είμαστε και όχι ως αυτό που οι άλλοι περιμένουν να είμαστε, να δείξουμε, να πετύχουμε ή να ανταποκριθούμε. Είναι γνωστό ότι αν δεν κοιτάς εκεί που θες να πας, τότε πας εκεί που κοιτάς.
Αναδείχθηκες ως ο άνθρωπος με την κορυφαία νοημοσύνη παγκοσμίως. Είσαι;
Είμαι; Κι αν είμαι, ποιος το λέει; Το αποτέλεσμα μιας ή περισσοτέρων δοκιμασιών; Όπως κι αν είναι, ακούγεται βαρύγδουπος ο τίτλος και προσωπικά αποφεύγω τους τίτλους. Δημιουργούν αποστάσεις και απαιτήσεις και αυτό που σίγουρα δεν είμαι, είναι δρομέας μεγάλων αποστάσεων. Γεγονός είναι πως συμμετείχα σε κάποιες δοκιμασίες νοημοσύνης και η επίδοση που πέτυχα θεωρείται σήμερα η υψηλότερη καταγεγραμμένη για ενήλικες.
Για την ακρίβεια η στατιστική σημασία της συγκεκριμένης επίδοσης είναι η ακόλουθη: Αν 38,000,000,000 άνθρωποι έκαναν δοκιμασία νοημοσύνης τότε μόνο 1 θα πετύχαινε αυτή την επίδοση.
Δηλαδή ακόμα κι αν γεννηθούν άλλα 38 δισεκατομμύρια άνθρωποι, εσύ θα παραμείνεις ο πιο έξυπνος;
Μόνο αν η στατιστική λέει την αλήθεια. Κι αυτό είναι μεγάλη κουβέντα. Θα μου επιτρέψεις να εξηγήσω λίγο περισσότερο τί σημαίνει αυτή η διάκριση. Η επίδοση αυτή είναι η συγκριτικά καλύτερη μεταξύ αυτών που συμμετείχαν σε δοκιμασίες νοημοσύνης και η σχετική θέση αυτής της επίδοσης είναι δυναμική. Δεν έχουν εξεταστεί όλοι οι άνθρωποι με δοκιμασίες νοημοσύνης και για αυτό το λόγο ο τίτλος του πιο έξυπνου αποτελεί μια ασταθή, αλλά συνάμα και εντυπωσιακή γενίκευση.
Έξυπνος είναι αυτός που έχει υψηλό IQ;
Η εκτίμηση της νοημοσύνης με την εφαρμογή δοκιμασιών IQ είναι μία δημοφιλής πρακτική, αλλά δεν είναι η αποκλειστική ένδειξη. Η νοημοσύνη, η εξυπνάδα, γίνεται αντιληπτή με κάθε επίκληση και χρήση της ακόμα και μέσα σε μια καθημερινότητα. Ο τρόπος και οι συνθήκες ζωής, οι επιλογές όπως και η επίτευξη προσωπικών ή άλλων στόχων μπορούν να υποδεικνύουν την ύπαρξη νοητικών ικανοτήτων και δυνατοτήτων.
Προσωπικά, θεωρώ πολύ πιο ουσιαστική την χρήση του διαθέσιμου δυναμικού παρά την απλή ανίχνευσή του. Επειδή μου αρέσουν οι παραβολές, σκέψου να έχει κάποιος ένα θησαυρό και να αρκείται στο να τον έχει ανακαλύψει και να τον κρατάει καλά φυλαγμένο, κρυμμένο και χαντακωμένο, ενώ θα μπορούσε να τον εκμεταλλευτεί και να βελτιώσει την ζωή του. Όπως κι αν έχει, μαζί του δεν πρόκειται να τον πάρει.
Μεταξύ μας, είναι πραγματικά αυτά τα τεστ; Ή έχουν να κάνουν και με ψιλο-managerιλίκι;
Οι δοκιμασίες είναι πραγματικές, υπάρχουν, τις είδα και τις αντιμετώπισα. Κάποιες από αυτές είναι αξιόπιστες και αρκετές δεν είναι ακριβείς, ούτε στατιστικά σημαντικές. Οι ικανότητες διαχείρισης, αν μεταφράζω σωστά την ερώτηση, συνδέονται με την αντίληψη, την ανάλυση, την κρίση και τη νοημοσύνη και εκτιμώνται με αρκετές από τις διαθέσιμες δοκιμασίες. Όπως, βέβαια, είπαμε και πριν, η εκτίμηση οποιασδήποτε ικανότητας δεν γίνεται μόνο με την εφαρμογή ενός τεστ, αλλά μπορεί το δυναμικό να είναι έκδηλο, εκφρασμένο και αξιοποιημένο μέσα στην καθημερινότητα, να αντανακλάται στις επιλογές και στον τρόπο ζωής.
Δηλαδή, εμείς τώρα να κάνουμε ένα τεστ;
Για κάποιους μπορεί να έχει ψυχαγωγικό ενδιαφέρον, να είναι πρόκληση ηεπίλυση μιας δοκιμασίας. Ένα μεγάλο θέμα είναι το κατά πόσο θέλει κάποιος να μπει στην διαδικασία μιας δοκιμασίας. Τί έχει να κερδίσει και γιατί πρέπει να πονοκεφαλιάσει με κάποια δοκιμασία; Τί αποδεικνύει και σε ποιον; Το αναφέρω αυτό γιατί είναι πολλοί όσοι χρησιμοποιούν ένα καλό αποτέλεσμα σε μια οποιαδήποτε δοκιμασία για να ντύσουν με λαμπερά ρούχα τον εγωισμό τους.
Ίσως έτσι να κρύβουν με εντυπωσιακά περιβλήματα μια εσωτερική ένδεια ή ακόμα και έλλειψη αυτοπεποίθησης. Κατά τα λοιπά, όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να ψάξει για να βρει δοκιμασίες και ως γνωστόν, όποιος ψάχνει, βρίσκει.
Σε αντιμετωπίζει πλέον διαφορετικά το περιβάλλον σου; Σου φέρνει λιγότερες αντιρρήσεις;
Ίσως αντιμετωπίζω και περισσότερες αντιρρήσεις, μια και μπορεί να περιμένουν περισσότερες λύσεις ή απαντήσεις. Δεν έχουν αλλάξει οι σχέσεις μου με ανθρώπους που ξέρω και με ξέρουν και αυτό γιατί δεν έχει αλλάξει ο τρόπος που βλέπω εμένα, ούτε έχει επηρεαστεί η άποψη μου για τους άλλους. Τα άτομα του περιβάλλοντος μου λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο. Δεν έχουμε αφήσει τίτλους ή την όποια αναγνωρισιμότητα να επηρεάσει και να αλλοιώσει τους λόγους για τους οποίους επιλέξαμε να συμπορευόμαστε.
Η διάκριση αυτή σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο σε έχει βοηθήσει;
Πολλοί δελεάζονται από αυτήν την διάκριση και έχουν την περιέργεια να πλησιάσουν, να δουν τί τρέχει με αυτόν τον διαφορετικό τύπο. Αυτό συμβαίνει τόσο σε προσωπικό, όσο και σε επαγγελματικό πλαίσιο. Αρκετοί περιμένουν να συναντήσουν κάτι ασυνήθιστο, συνήθως ωραιοποιημένο ή ονειρικό, έναν άνθρωπο με υπερβολικές ικανότητες, υπερφυσικές δυνάμεις, έναν άνθρωπο που κινεί βουνά με την σκέψη του, πράσινο ή με τρία πόδια, ένα μεταλλαγμένο ή σχεδόν εξωγήινο.
Ίσως όλες αυτές οι εικόνες να αποτελούν μια στερεότυπη τοποθέτηση για κάθε απόκλιση από μια μέση θέση. Ενίοτε αυτές οι μεγάλες προσδοκίες παρακωλύουν μια λειτουργική κοινωνική συσχέτιση και συνέργεια. Κάποιοι άλλοι αγωνιούν για αποδείξεις εξυπνάδας και αυτό είναι έντονα ενοχλητικό. Αντίστοιχο παράδειγμα θα ήταν να περιμένει κανείς πως ένας που έχει ένα πολύ γρήγορο αυτοκίνητο, να τρέχει συνέχεια με ιλιγγιώδη ταχύτητα ή να τρέχει κάθε φορά που του το ζητάνε.
Η οικογένεια και οι φίλοι σου πώς αντιμετώπισαν αυτές τις διακρίσεις σου;
Με χαρά, ίσως και κάποια περηφάνεια. Έχω την αίσθηση ότι δεν έχει αλλάξει ο τρόπος που συσχετιζόμαστε. Υπάρχει αμοιβαία εκτίμηση και αλληλοϋποστήριξη, ένθερμο, ζεστό κλίμα και ειλικρίνεια, αμεσότητα και γνησιότητα συναισθημάτων, που δεν διαταράχθηκαν από οποιαδήποτε τιτλοφορία.
Μοιράζομαι με το εγγύς περιβάλλον μου την τοποθέτησή μου αναφορικά με την σχετικότητα της συγκεκριμένης διάκρισης, όσο και τη μέγιστη σημασία που έχει η πρακτική εφαρμογή και χρήση όποιων ικανοτήτων με μόνο στόχο την βελτίωση της ποιότητας ζωής. Και φυσικά το πιο σημαντικό σε οποιαδήποτε συσχέτιση είναι η ελευθερία, η αμοιβαιότητα, η επικοινωνία και η έκφραση.
Οι σχέσεις σου με τις γυναίκες; Σε βλέπουν… κάπως; Σε φοβούνται; Σε πλησιάζουν;
Με βλέπουν όπως φαίνομαι και φαίνομαι όπως είμαι. Με πλησιάζουν όσο πλησιάζουν όποιον θέλουν ή δεν θέλουν να πλησιάσουν για τους λόγους που θα τον πλησίαζαν ή όχι. Αντίστοιχα λειτουργώ και εγώ. Είναι πρόκληση για μένα η ίδια η διαδικασία του flirt, η εμπειρία της προσέγγισης, της γειτνίασης και της σύναψης επικοινωνιακών γεφυρών με έναν άνθρωπο, όπως και η ανάπτυξη αυτής της διάδρασης και η επένδυσή της με την κατανόηση, συνεννόηση και συνέργεια.
Πονηρό θηλυκό, κατεργάρα γυναίκα. Τώρα και μετά από αυτόν τον τίτλο; Θα εφαρμόσουμε τη ρήση σε σένα;
Δεν ξέρω τί μπορεί να με ρωτάς με αυτό που λες. Αν το θέμα είναι οι γυναίκες, πολλά μπορεί κανείς να πει, περισσότερα να ρωτήσει και ακόμα περισσότερα να μείνουν τελικά αναπάντητα. Είναι στην γυναικεία φύση η προσαρμογή, η ευελιξία, αλλά και η πολυδιάστατη σκέψη. Μην ξεχνάμε ότι σχετικά πρόσφατα η γυναίκα απέκτησε μια λειτουργική θέση μέσα στην κοινωνία, έξω από τους τοίχους ενός σπιτιού εντός του οποίου για πολλά χρόνια οριοθετούνταν ως μητέρα, νοικοκυρά και αποκλειστική ερωτική σύντροφος. Μου φαίνεται απρόσφορη η απόδοση αποδοκιμαστικών τίτλων στο γυναικείο φύλο. Η πολλαπλότητα των σκέψεών τους δεν βαφτίζει τα θηλυκά πονηρά και η πρακτικότητα και προσαρμοστικότητά τους δεν χρήζει τις γυναίκες κατεργάρες.
IQ μεγαλύτερο από τον Αϊνστάιν. Σε τι μπορεί να σε βοηθήσει;
Καταρχήν ο Αϊνστάιν δεν έδωσε ποτέ καμία δοκιμασία νοημοσύνης. Αξιοποίησε τον χρόνο του με την ανάπτυξη των θεωριών του και η ιστορία τον επιβεβαίωσε. Υπάρχουν κάποιες υποθέσεις για το νοητικό πηλίκο του βασισμένες στην μαθηματική του ιδιοφυϊα, αλλά αυτές μπορεί να είναι από κοντά στην αλήθεια έως απόλυτα λανθασμένες. Σε κάθε περίπτωση, δε νομίζω ότι τίθεται θέμα σύγκρισης. Ο καθένας κάνει τις επιλογές του για την ζωή που θέλει να ζήσει και το πιο σημαντικό από όλα δεν είναι ένας αριθμός, ένας τίτλος ή ένα αποτέλεσμα σύγκρισης, αλλά η αίσθηση ότι κάποιος ζει τις επιλογές του ως ο εαυτός του. Νομίζω ότι ο Αλβέρτος ασχολήθηκε με ό,τι τον ικανοποιούσε και εγώ προσπαθώ να εκτιμώ τον χρόνο μου μέσα από όσα με γεμίζουν.
Εχεις προσπαθήσει να «εκμεταλλευτείς» αυτόν τον τίτλο;
Τώρα που το λες, τον πουλάω για ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Μόνο σοβαρές προτάσεις. Όπως σου είπα και πιο πριν, δεν έχω μείνει σε κανένα τίτλο και στόχος μου δεν είναι να καταναλώσω την ζωή μου υπεραμυνόμενος ό,τι αυτός ο τίτλος μπορεί να υποδηλώνει στην συνείδηση και το μυαλό των άλλων.
Διεκδικώ τις επιλογές μου, εστιάζω στην ικανοποίηση των αναγκών μου και στοχεύω στην βίωση όσο το δυνατόν περισσότερων ευχάριστων στιγμών. Σε αυτά που σου περιγράφω δε μπορεί να βοηθήσει κανένας τίτλος, αξίωμα ή χρήματα.
Είναι η αίσθηση αυτοπραγμάτωσης που μπορεί να νιώσει κάποιος όταν καταφέρει να δώσει ένα επιθυμητό και ευχάριστο χρώμα στην ζωή του. Το μόνο που χρειάζεται είναι να ξέρει ποιος είναι, τί θέλει και τί δεν θέλει, κάποιους συγκεκριμένους ανθρώπους, δράση και εμπειρίες, προσπάθεια και επιμονή.
Ως ψυχίατρος και ως ο «απόλυτα έξυπνος», τι συμβουλεύεις τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν διάφορα προβλήματα, ψυχολογικά, προσωπικά, επαγγελματικά, οικονομικά…
Τώρα, αν σου έλεγα να έρθουν να με βρουν για να τους τα λύσω, θα φαινόμουν και ως ο ‘απόλυτα συμφεροντολόγος’; Πάντως, με αφορμή την ερώτησή σου, αξίζει να σημειώσω ότι τα περισσότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει κάποιος συνήθως προέρχονται από την διαφορετική, υποκειμενική οπτική με την οποία θεωρεί τον εαυτό του, την ζωή του, τα δικά του θέματα κι όσα τον αφορούν. Ίσως να βλέπουμε πιο μεγάλα και πιο σπουδαία τα δικά μας συγκριτικά με αυτά των άλλων τόσο ως συνέπεια της επίδρασης των συναισθημάτων, όσο και γιατί τα έχουμε δίπλα μας, μέσα μας.
Εξάλλου, από όσο πιο κοντά βλέπει κανείς κάτι, τόσο πιο μεγάλο του φαίνεται. Είναι έντονη η ανάγκη στον καθένα μας, να αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην ύπαρξή του, ίσως αυτό να είναι προϋπόθεση ή και συνέπεια του ενστίκτου επιβίωσης. Συνήθως αναζητούμε μια σκοπιμότητα, στόχο, νόημα ύπαρξης και αυτό, ίσως, βοηθάει να περνάμε την ζωή μας με λιγότερο άγχος για την πεπερασμένη διάρκειά της και το αναπόφευκτο τέλος της.
Σε κάθε περίπτωση, η διαφοροποιημένη αντίληψη που έχουμε για την ζωή μας μπορεί να συνοδεύεται ή να εκφράζεται μέσα από επιλογές, τρόπους ζωής, προσαρμογές και συνήθειες που μπορεί να μας δημιουργούν προβλήματα κάθε τύπου. Εφόσον παρουσιαστούν προβλήματα, η διαδικασία είναι τόσο απλή, όσο και υπερβολικά πολύπλοκη.
Μόνος ή με την υποστήριξη ειδικού, πρέπει κάποιος να δώσει χρόνο στον εαυτό του και να βάλει κάτω τα πράγματα, την ζωή του προσπαθώντας να αποκτήσει ή να εμβαθύνει την αυτογνωσία του, αναδομήσει την αυτοπεποίθησή του, επανακτήσει την αυτοεκτίμησή του και επαναθεωρήσει τις επιλογές και στόχους ζωής. Στο κάτω κάτω της γραφής, όλοι ζούμε τις επιλογές μας είτε τις κάνουμε εμείς είτε επιλέγουμε να επιτρέψουμε ή να μην αποτρέψουμε να τις κάνουν άλλοι για εμάς. Και η ζωή μας είναι το μόνο δεδομένο που έχουμε όσο ζούμε.
