"Το κλειδί για επίλυση του ονοματολογικού είναι ο ρεαλισμός, ο πραγματισμός και η αντίληψη ότι πρέπει να κάνουμε συμβιβασμούς, όχι σάπιους, αλλά συμβιβασμούς που θα κερδίσουν και οι δυο πλευρές", τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, ερωτηθείς σχετικά, στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου με τον Σέρβο ομόλογό του και αντιπρόεδρο της κυβέρνησης της Σερβίας, Ίβιτσα Ντάτσιτς.
"Και συμβιβασμός σημαίνει ότι και οι δύο πλευρές πρέπει να αντιληφθούν ότι δεν μπορούν να τα πάρουν όλα, ότι και οι δυο πλευρές θα πρέπει να έχουν κέρδη. Ελπίζω να έχει γίνει αυτό κατανοητό από όλες τις πλευρές της διαπραγμάτευσης και να έχουμε θετικές εξελίξεις", είπε.
Ντατσιτς: "Λάθος που αναγνωρίσαμε την ΠΓΔΜ"
"Το συμφέρον όλων είναι να λυθεί αυτό το θέμα και να απομακρυνθούν όλα τα προβλήματα", απάντησε ο κ. Ντάτσιτς. Η Σερβία, όπως είπε, έχει μεγάλη κατανόηση για τη στάση της Ελλάδας, επαναλαμβάνοντας ότι ήταν λάθος της χώρας του να αναγνωρίσει την πΓΔΜ με το συνταγματικό της όνομα. Ο ίδιος επισήμανε ότι η συμπεριφορά των Σκοπίων απέναντι στη Σερβία δεν ήταν η κατάλληλη, ενώ προσφέρθηκε η χώρα του να φιλοξενήσει ενδεχόμενη συνάντηση των δυο πλευρών.
Κοτζιάς: Δεν αλλάζουμε στάση για το Κόσοβο
Στο μεταξύ, ο Νίκος Κοτζιάς διαβεβαίωσε ότι δεν πρόκειται να αλλάξει η στάση της Ελλάδας απέναντι στο Κόσοβο. Αυτή ήταν η απάντησή του όταν ρωτήθηκε σχετικά με ενδεχόμενη ίδρυση διπλωματικού γραφείου του Κοσόβου στην Αθήνα.
Ο κ. Κοτζιάς έκανε σαφές ότι δεν πρόκειται να ανοίξει διπλωματικό γραφείο του Κοσόβου στην Αθήνα, αλλά εμπορικό, εξηγώντας ότι από το 2014 υπάρχει μία σχετική συμφωνία και διευκρινίζοντας αυτό δεν αποτελεί διπλωματική αντιπροσωπεία. "Δεν έχουμε διπλωματική αναγνώριση του Κοσόβου, ούτε πρόκειται να αναγνωρίσουμε το Κόσοβο» υπογράμμισε ο Έλληνας υπουργός και πρόσθεσε: "Οι συμφωνίες πρέπει να υλοποιούνται, όχι μονόπλευρα, αλλά στην ολότητά τους. Αυτό πρέπει να το θυμούνται όλοι".
Η ενταξιακή πορεία της Σερβίας
Σχετικά με την ενταξιακή πορεία της Σερβίας, η οποία αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης των δύο υπουργών, ο κ. Κοτζιάς εξέφρασε την πεποίθηση ότι "η Σερβία ανήκει στην ευρωπαϊκή οικογένεια", και όπως είπε, «είναι μία ανεπτυγμένη κοινωνία με γνώση και τεχνολογία και πρέπει σήμερα όχι μόνο να συζητάει τα κεφάλαια για την ένταξή της στην ΕΕ, αλλά και το πώς βλέπει και εκείνη το κοινό μας μέλλον στην ΕΕ".
Αναλυτικά όσα δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών κ. Νίκος Κοτζιάς
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ευχαριστώ για την πρόσκληση και για τη φιλοξενία, ευχαριστώ τον σερβικό λαό για τη φιλία και αγάπη που έχει στην Ελλάδα. Είμαστε δύο λαοί που έχουμε περάσει μαζί δυσκολίες και χαρές στην ιστορία της περιοχής. Η χώρα μου, η Ελλάδα, συναισθάνεται την ευθύνη που έχει για τη σταθερότητα και ασφάλεια της περιοχής και συνεργάζεται με τη Σερβία προς μία τέτοια κατεύθυνση. Με τον Υπουργό και φίλο μου συνομιλήσαμε για τα προβλήματα της περιοχής. Συνομιλήσαμε για το πώς θα μετατρέψουμε τη φιλία που έχουμε και την αγάπη σε εμπράγματη δύναμη, δηλαδή σε πρακτικές συνεργασίες. Εξετάσαμε την εμβάθυνση της συνεργασίας των δύο υπουργείων μας, την κοινή μας δράση και συνεργασία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και όπου μπορούμε να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλον με την εμπειρία του και την εμπειρογνωμοσύνη του. Συζητήσαμε για το πώς πρέπει να είναι το μέλλον της Ευρώπης. Κάλεσα τον κ. Υπουργό -και αποδέχθηκε την πρόσκληση- να έρθει στη συνάντηση του Μαΐου που θα έχουμε στο Σούνιο τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης των Βαλκανίων με τις χώρες του Visegrad και τις πέντε υποψήφιες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πιστεύουμε ότι η Σερβία ανήκει στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Είναι μία ανεπτυγμένη κοινωνία με γνώση και τεχνολογία και πρέπει σήμερα, όχι μόνο να συζητάει τα κεφάλαια για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά πώς βλέπει και εκείνη το κοινό μας μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συζητήσαμε και για ορισμένες αλλαγές στον κόσμο και για ζητήματα που συνδέονται με διεθνείς και περιφερειακούς Οργανισμούς. Κάθε φορά που είμαι στο Βελιγράδι είμαι ευτυχής. Ευχαριστώ για την πρόσκληση και για το αίσθημα βαθιάς θετικής ενέργειας που έχω κάθε φορά που είμαι σε αυτήν την πόλη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Κοτζιά, ήθελα να ρωτήσω αν περιμένετε να γίνει σήμερα ή αύριο το μεγάλο βήμα για την επίλυση του θέματος της ονομασίας στα Σκόπια με τις συνομιλίες που θα έχετε στην Οχρίδα και ποιο είναι το κλειδί για το μεγάλο βήμα. Και στον κ. Dačić μία ερώτηση. Έχοντας υπόψη και τη δήλωση που είχατε κάνει παλαιότερα, ότι ήταν λάθος της Σερβίας που αναγνώρισε την πΓΔΜ με το συνταγματικό της όνομα, ποιο είναι το μήνυμα που θα στέλνατε στα Σκόπια στην κρίσιμη αυτή περίοδο των συνομιλιών για την ανάγκη επίδειξης συμβιβασμού, ώστε να υπάρξει σταθερότητα και ασφάλεια στην περιοχή. Ευχαριστώ.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ευχαριστώ για την ερώτηση. Το κύριο ερώτημά σας, εδώ στο Βελιγράδι όπου κάναμε ένα βήμα μπροστά στη συνεργασία ανάμεσα στα δύο φιλικά κράτη. Θα έχουμε την ευκαιρία στη διάρκεια του ταξιδιού προς την Οχρίδα να συζητήσουμε και μετά τη συζήτηση στην Οχρίδα να ενημερώσουμε για τα αποτελέσματα. Νομίζω ότι το κλειδί αυτού του προβλήματος είναι ο ρεαλισμός, ο πραγματισμός και η αντίληψη ότι πρέπει να κάνουμε συμβιβασμούς, αλλά όπως λέω εγώ, όχι σάπιους συμβιβασμούς, αλλά συμβιβασμούς που θα κερδίσουν και οι δύο πλευρές. Και ο συμβιβασμός σημαίνει ότι και οι δύο πλευρές πρέπει να αντιληφθούν ότι δεν μπορούν να τα πάρουν όλα, ότι και οι δύο πλευρές θα πρέπει να έχουν κέρδη. Ελπίζω να έχει γίνει αυτό κατανοητό, από όλες τις πλευρές της διαπραγμάτευσης και να έχουμε θετικές εξελίξεις.
I. DACIC: Εγώ μπορώ να πω ότι είναι πολύ καλό και θα ήταν πολύ αποτελεσματικό οι συνομιλίες αυτές να γίνονται απευθείας και, όπως το είχε πει και ο Νίκος, να αναζητηθούν κοινά συμφέροντα. Το συμφέρον όλων μας είναι να λυθεί αυτό το ζήτημα και αυτό σημαίνει ότι πρέπει να απομακρυνθούν όλα τα προβλήματα τα οποία είναι βαθειά, όπως και στην περίπτωση της Σερβίας, διότι μπαίνουν βαθειά στο παρελθόν, στην ιστορία, στην παράδοση της περιοχής μας. Για το λόγο αυτό, η Σερβία έχει μεγάλη κατανόηση για τη στάση της Ελλάδας απέναντι σε αυτό το θέμα. Εγώ, αρκετές φορές, είπα τη γνώμη μου, ότι νομίζω ότι ήταν λάθος που η Σερβία αναγνώρισε - δεν ήταν η Σερβία, ήταν η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας που αναγνώρισε - διότι κάποτε στη Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας, η χώρα αυτή ήταν μία από τις έξι Δημοκρατίες, κι από εκεί προέκυψε η συμφωνία: η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας να αναγνωρίσει τη χώρα αυτή και το όνομα αυτό έχει μείνει. Νομίζω ότι η στάση αυτή ήταν λανθασμένη και να το πω ειλικρινά η συμπεριφορά των Σκοπίων απέναντι στη Σερβία και στα σερβικά συμφέροντα δεν ήταν η κατάλληλη. Αυτοί έχουν αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσόβου. Δεν θα μιλήσω γι’ αυτές τις σχέσεις, αλλά εμείς θέλουμε να λυθεί αυτό το θέμα και, με την έννοια αυτή, εμείς δεν μπορούμε να βοηθήσουμε, να προσφέρουμε μεγάλη βοήθεια. Μόνο μπορούμε να τους προτείνουμε να συναντηθούν εδώ στη χώρα μας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Κοτζιά, είναι σωστό αυτό που γράφουν τα ΜΜΕ, ότι η χώρα σας υποστηρίζει να ανοίξει το Προξενείο του Κοσόβου στην Αθήνα;
I. DACIC: Εγώ, θα πω μόνο δύο λέξεις: Είπα στον κ. Κοτζιά ότι θα τον ρωτούσατε αυτό, παρόλο που δεν είχα καμία επαφή μαζί σας, όμως υπέθεσα ότι θα του κάνετε αυτή την ερώτηση. Θέλω να πω ότι έχουμε συζητήσει αυτό το θέμα και ότι πριν μερικά χρόνια υπήρξε μια τέτοια πρωτοβουλία να ανοίξει Εμπορικό Γραφείο και ότι δεν πρόκειται για κάποιο Διπλωματικό Γραφείο και δεν αφορά την αλλαγή της στάσης της Ελλάδας απέναντι στο καθεστώς του Κοσόβου. Αυτά είχα εγώ να πω – επειδή θέλετε να σας το πει ο ίδιος ο Νίκος...
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ναι, ο Ίβιτσα είπε αυτό που του είπα ότι θα πω. Δηλαδή, δεν έχουμε διπλωματική αναγνώριση του Κοσόβου, ούτε πρόκειται να το αναγνωρίσουμε διπλωματικά. Υπάρχει από το 2010-11 και το 2014, από τις τότε κυβερνήσεις, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, μια συμφωνία να ανοίξει ένα Εμπορικό Γραφείο του Κοσόβου στην Αθήνα. Το Εμπορικό αυτό Γραφείο όταν θα ανοίξει – και θα ανοίξει κάποια στιγμή – δεν θα αποτελεί διπλωματική αντιπροσωπεία του Κοσόβου. Προξενείο σημαίνει διπλωματική εκπροσώπηση και δικαιώματα διπλωματικής αρχής. Τέτοιο πράγμα δεν έχει συμφωνηθεί και δεν προβλέπεται να γίνει.
