Το 75% των ενηλίκων την τελευταία πενταετία έχει πάρει αντιβιοτικό έστω και μία φορά το χρόνο που πέρασε, όταν το 2013, το ποσοστό αυτό ήταν 50%.
Αντίστοιχα στο 75% φτάνει και το ποσοστό των παιδιών και εφήβων κάτω των 18 ετών που πήραν αντιβιοτικό την χρονιά που πέρασε.
Μάλιστα το 75% όσων πήραν αντιβιοτικό, τους το είχε συνταγογραφήσει ο γιατρός τους, γεγονός που σημαίνει ότι ένας στους τέσσερις πήρε αντιβιοτικό χωρίς συνταγή γιατρού.
Κι αυτό, παρότι έχει απαγορευθεί η χορήγηση αντιβιοτικών χωρίς συνταγή.
Το αποτέλεσμα είναι να υπάρχει ακόμη ένα ποσοστό 3% του πληθυσμού που πήρε αντιβιοτικό από το φαρμακείο χωρίς συνταγή γιατρού, ενώ για άλλο ένα 5%, η συνταγή έφτασε στο φαρμακείο εκ των υστέρων. Υπάρχει δε και ένα ποσοστό 11% που είχε το αντιβιοτικό στο σπίτι, καθώς είχε περισσέψει από προηγούμενη χρήση.
Η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει και απαιτούνται αυστηρά προγράμματα
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από δημοσκόπηση της Kappa Research, για τη χρήση αντιβιοτικών στην Ελλάδα, από το 2013 μέχρι σήμερα, η οποία παρουσίασε η ομ. Καθ. Παθολογίας – Λοιμώξεων και επ. πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Χημειοθεραπείας Ελένη Γιαμαρέλλου, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών.
Οι Έλληνες πληρώνουν το ρεκόρ υπερκατανάλωσης αντιβιοτικών, με την κατακόρυφη ανάπτυξη της μικροβιακής αντοχής που «αχρηστεύει» τα αντιβιοτικά, με κατεστραμμένες μικροβιακές χλωρίδες, με παρενέργειες σε ζωτικά όργανα και ιδιαίτερα με αλλεργικές αντιδράσεις και δυστυχώς, με θάνατο από λοιμώξεις που προκαλούν τα πολυανθεκτικά μικρόβια (πρωτιά στην Ευρώπη με 2000 θανάτους το 2020).
Με αφορμή την πρωτιά της χώρας μας στην κατανάλωση αντιβιοτικών, και το πρόβλημα της ανθεκτικότητας των μικροβίων στις υπάρχουσες θεραπείες, η κ. Γιαμαρέλλου, υπογράμμισε ότι σε πρόσφατη ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Lancet, ως το 2050 αναμένεται να χάσουν τη ζωή τους από λοιμώξεις από πολυανθεκτικά μικρόβια πάνω από 200 εκατομμύρια άνθρωποι.
«Η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει», είπε η καθηγήτρια τονίζοντας ότι για την αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτούνται αυστηρά προγράμματα πρόληψης.
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, μεταξύ των ετών 2015-2015:
Τα οδοντιατρικά προβλήματα, με ποσοστό 58-61% αναδεικνύονται ως συχνότερο αίτιο χορήγησης αντιβιοτικού.
Ακολουθούν ο πυρετός, η ιγμορίτιδα, τα ακροαστικά και γενικότερα συμπτώματα από το ανώτερο και κατώτερο αναπνευστικό σε ποσοστό 46 -57%.
Διαρροϊκό σύνδρομο ήταν αιτία για τη λήψη αντιβιοτικού σε ποσοστό 10%, ενώ
Η νόσος COVID-19, τη χρονιά που προηγήθηκε παρουσίασε ήπια εικόνα και οδήγησε σε λήψη αντιβιοτικού μόνο στο 1,5%.
Το συνηθέστερο αντιβιοτικό που θυμούνται οι ασθενείς ότι πήραν, είναι η αμοξυκιλλίνη ή ο συνδυασμός της με κλαβουλανικό οξύ σε ποσοστό πάνω από 60% (με το 66% των ασθενών το 2025), ενώ σταδιακά τα τελευταία χρόνια μειώνεται η χρήση αμοξυκιλλίνης και αυξάνεται η χρήση του συνδυασμού των δύο φαρμάκων, φτάνοντας να παίρνουν το συνδυασμό διπλάσιοι ασθενείς από αυτούς που πήραν μόνο αμοξυκιλλίνη.
Ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι σχεδόν οι μισοί ασθενείς (48%) δεν θα πάρει αντιβιοτικό αν εμφανίσουν συμπτώματα γρίπης όπως πυρετό, βήχα, πονόλαιμο, συνάχι, όμως δεν το αποκλείει το 43% των ερωτηθέντων, ενώ ένα 6% το θεωρεί βέβαιο ότι θα πάρει αντιβιοτικό.
Η κ. Γιαμαρέλλου εστιάζοντας στην ανάγκη να σταματήσει να συντηρείται η αρνητική πρωτιά της χώρας μας και να μειωθεί η αντοχή, τόνισε ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στην υποχρεωτική και επαναλαμβανόμενη εκπαίδευση των ιατρών για τη σωστή χρήση των αντιβιοτικών, ξεκινώντας από τα φοιτητικά χρόνια.
Σύμφωνα με την καθηγήτρια, οι γιατροί πρέπει να ακολουθούν τις βασικές αρχές για τη συνταγογράφηση και ειδικότερα:
Οι ιατροί που συνταγογραφούν (εκ των προτέρων και εκ των υστέρων), να εφαρμόζουν συνεχή, υποχρεωτική και ανακυκλούμενη ανά 3ετία εκπαίδευση στο αντικείμενο των λοιμώξεων και της αντιμικροβιακής θεραπείας.
Η εκπαίδευση στην αντιμικροβιακή θεραπεία (συνταγογραφία) πρέπει να ξεκινάει από τα 2 τελευταία έτη φοίτησης, τόσο για τους μελλοντικούς ιατρούς, όσο και τους φαρμακοποιούς.
Να αποφεύγεται η φύλαξη και η λήψη αντιβιοτικών που έχουν περισσέψει στο σπίτι. Σε αυτό πρέπει να συμμετέχουν και οι συνταγογραφούντες ιατροί, εκπαιδεύοντας ανάλογα τους ασθενείς τους.
Να εφαρμόζεται υποχρεωτικά το Strep test – μόνο από τον κλινικό ιατρό-στους ασθενείς με φαρυγγοαμυγδαλίτιδα, για τη σωστή διάγνωση της στρεπτοκοκκικής λοίμωξης και
Να αυξηθεί η εμβολιαστική κάλυψη των ενηλίκων για πνευμονιόκοκκο, RSV (αναπνευστικό συγκυτιακό ιό) και γρίπη, που οδηγούν λανθασμένα σε υπερκατανάλωση αντιβιοτικών.
