Σημαντικό διαγνωστικό εργαλείο για την ανίχνευση αναπτυξιακών διαταραχών και περιπτώσεων σωματικής ή ψυχολογικής βίας, αποτελεί τοπαιδικό σχέδιο παιδιών ηλικίας από 6 έως 12 χρόνων, σύμφωνα με τον ψυχολόγο - παιδοψυχολόγο, Δρ Νευροψυχολογίας Παίδων της Ιατρικής Σχολής Ηρακλείου Κρήτης, Σήφη Κουράκη, που μίλησε στην εκπομπή 104,9 μυστικά υγείας.
Ανέκαθεν οι ειδικοί έδιναν σημασία στις παιδικές ζωγραφιές, αλλά τα τελευταία χρόνια η μέθοδος εντοπισμού τυχόν προβλημάτων έχει εξελιχθεί. Μετράει ποιοτικά το συναίσθημα του παιδιού, ανιχνεύει τη νοημοσύνη και στοιχεία της προσωπικότητας του εκάστοτε μικρού καλλιτέχνη.
«Το ποσοστό επιτυχίας ανίχνευσης της παιδικής κατάθλιψης από το παιδικό σχέδιο, φτάνει μέχρι και 40%» είπε ο Δρ Κουράκης, επισημαίνοντας, ωστόσο, ότι χρειάζονται και άλλα συμπληρωματικά τεστ. «Κανένα παιδικό σχέδιο δεν μπορεί να αξιολογηθεί επαρκώς μόνο του, εάν δεν υπάρχει ταυτόχρονα ή αμέσως πριν ή αμέσως μετά, ο λόγος με τον οποίο "επενδύει" το παιδί τη ζωγραφιά του. Αν δε μιλήσει το παιδί, χάνουμε το 50% της διαγνωστικής αξίας του σχεδίου».
Ως προς το τι άλλο μπορεί να δει ο ειδικός μέσα από ένα παιδικό σχέδιο, μπορεί να δει αν το παιδί βρίσκεται στο κατάλληλο αναπτυξιακό, ηλικιακό στάδιο, μπορεί να ανιχνεύσει την νοημοσύνη του παιδιού. Πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ στην Αγγλία συσχετίζει σε αξιόλογο βαθμό δείκτες παιδικής κατάθλιψης - η οποία προέρχεται από ψυχολογική, σωματική βία, είτε κακοποίηση - με αυτό που απεικονίζει το παιδικό σχέδιο. Σύμφωνα με τον κ. Κουράκη: «Μιλάμε για κατάθλιψη, για δυσκολία συναισθηματική, που προέρχεται από ψυχολογική η σωματική βία».
Οι ειδικοί ζητούν από το παιδί να απεικονίσει ανθρώπινες φιγούρες, την οικογένεια, τη μητέρα, τον πατέρα, τον εαυτό του, σε διάφορες φάσεις, το περίφημο δέντρο ή κομμάτια από τη φύση.
Σημαντικό ρόλο παίζουν και τα χρώματα, καθώς καταδεικνύουν το συναίσθημα, γιαυτό και πολλές φορές οι ειδικοί προβληματίζονται όταν κάποια παιδιά αρνούνται να επενδύσουν χρωματικά στο σχέδιο ή όταν χρησιμοποιούν συστηματικά κλειστά χρώματα ή μαύρα.
