Γιορτάζουμε σήμερα 25 Μαρτίου, ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.
Σήμερα η εκκλησία μας γιορτάζει το χαρμόσυνο μήνυμα της θείας ενσάρκωσης, που με τόσο σαφή τρόπο μας το παρουσιάζει ο ευαγγελιστής Λουκάς στο Ευαγγέλιο του (κεφ. Α" στίχ. 26-38).
Την ήμερα αυτή, ο θεόσταλτος αρχάγγελος Γαβριήλ παρουσιάζεται στην Παρθένο Μαρία, στη Ναζαρέτ και της ανήγγειλε ότι θα γεννήσει το Σωτήρα του κόσμου, τον Ιησού Χριστό. Και Όταν η Παρθένος αναρωτήθηκε πώς ήταν δυνατό να συλλάβει χωρίς άνδρα, ο αρχάγγελος της απάντησε ότι «το Άγιο Πνεύμα θα έλθει σε σένα και η δύναμη του Υψίστου θα σε επισκιάσει» Τότε η σεμνή κόρη, η Παρθένος Μαρία, του απάντησε ταπεινά. «Ιδού λοιπόν, η δούλη του Κυρίου.
Ας γίνει το θέλημα Εκείνου». και καθώς ο Γαβριήλ εξαφανίστηκε από μπροστά της, συντελέστηκε το μεγαλύτερο μυστήριο της ανθρωπότητας. με τρόπο υπερφυσικό, η Παρθένος συνέλαβε στην άχραντη κοιλιά της, τον Υιό και Λόγο του Θεού. Εκείνον πού με την εκούσια θυσία του επάνω στο Σταυρό, έσωσε το ανθρώπινο γένος από τον αιώνιο θάνατο και την καταστροφή στην οποία είχε οδηγηθεί μετά την πτώση των πρωτοπλάστων από τον παράδεισο και την εμφάνιση της αμαρτίας στον κόσμο.
Αξίζει, όμως, να δούμε πως οι εμπνευσμένοι υμνωδοί της Εκκλησίας μας έψαλαν το κοσμοσωτήριο άγγελμα: «Σήμερον χαράς Ευαγγέλια παρθενική πανήγυρις τα κάτω τοις άνω συνάπτεται ο Αδάμ καινουργείται η Εύα της πρώτης λύπης ελευθερούται και η σκηνή της καθ" ημάς ουσίας τη θεώσει του προσληφθέντος φυράματος ναός Θεού κεχρημάτικεν.
Ω μυστήριον! ο τρόπος της κενώσεως άγνωστος, ο τρόπος της συλλήψεως άφραστος. Άγγελος λειτουργεί τω θαύματι παρθενική γαστήρ τον Υίόν υποδέχεται, Πνεύμα άγιον καταπέμπεται Πατήρ άνωθεν ευδοκεί, και το συνάλλαγμα κατά κοινήν πραγματεύεται βούλησιν εν ω και δι" ου σωθέντες, συνωδά τω Γαβριήλ, προς την Παρθένον βοήοωμεν χαίρε, κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου, εξ ης ή σωτηρία, Χριστός ο Θεός ημών, την καθ" ημάς προσλαβόμενος φύσιν προς εαυτόν έπανήγαγεν».
Οι αρχές της εορτής του Ευαγγελισμού δεν είναι επακριβώς γνωστές. Το γεγονός ότι η Αγία Ελένη έκτισε στη Ναζαρέτ βασιλική, στην οποία περιλαμβανόταν κατά παράδοση ο οίκος της Θεοτόκου, όπου αυτή δέχθηκε τον Ευαγγελισμό, επέδρασε ίσως στη σύσταση τοπικής εορτής.
Οι πρώτες μαρτυρίες περί αυτής ευρίσκονται στον Άγιο Πρόκλο, Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, το 430 μ.Χ. και στο Πασχάλιον Χρονικόν (624 μ.Χ.), όπου χαρακτηρίζεται ως συσταθείσα στις 25 Μαρτίου από τους θεοφόρους δασκάλους. Η μεγαλοπρεπής πανήγυρη του Ευαγγελισμού ετελείτο από τους Βυζαντινούς στο ναό των Χαλκοπρατείων, όπου παρίσταντο και οι αυτοκράτορες.
Στους εορτάζοντες και στις εορτάζουσες, χρόνια πολλά και ευάρεστα στο Θεό !!!
Απολυτίκιο:
Ήχος δ".
Σήμερον της σωτηρίας ημών το Κεφάλαιον, και του απ? αιώνος Μυστηρίου η φανέρωσις? ο Υιός του Θεού, Υιός της Παρθένου γίνεται, και Γαβριήλ την χάριν ευαγγελίζεται. Διό και ημείς συν αυτώ τη Θεοτόκω βοήσωμεν? Χαίρε Κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σού.
Το Απολυτίκιο ψάλλει ο αρχ. π. Νικόδημος Καβαρνός
Η ερμηνεία των φράσεων «Διεταράχθη επί τω λόγω αυτού» και «Μη φοβού Μαριάμ»
«Διεταράχθη επί τω λόγω αυτού» (Λουκ. α" 29)
Η Παρθένος Μαρία, όταν άκουσε τα εγκώμια και τις φιλοφρονήσεις του Αγγέλου «διεταράχθη». Ίσως ήταν η πρώτη φορά που άκουγε τέτοια λόγια και τόσους επαίνους για τον εαυτό της. Είναι όμως χαρακτηριστικό ότι ενώ ταράχθηκε εσωτερικά δεν έκανε καμμιά εξωτερική εκδήλωσι.
Δεν είπε τίποτε, δεν έκανε καμμιά έκφρασι αποδοκιμασίας η επιδοκιμασίας, ούτε άλλη κίνησι η χειρονομία. Μόνο «διελογίζετο», στοχαζόταν τα λόγια που άκουσε και προσπαθούσε ν" ανακαλύψη το νόημά τους: «διελογίζετο ποταπός είη (=ποιά να είναι η έννοια) ο ασπασμός ούτος». «Ενώ η Εύα έδωκε προσοχήν και εμπιστοσύνην εις τα λόγια του όφεως η Παρθένος δεικνύεται επιφυλακτική εις τους λόγους του Αγγέλου. Δεν είναι απιστία ούτε καν ολιγοπιστία εκείνο που κάμνει την Παρθένον να είναι επιφυλακτική.
Ότι είναι πρόθυμος να πιστεύση και να υπακούση εις το θέλημα του Θεού, το δείχνει ευθύς αμέσως. Η Εύα, χωρίς να λάβη κανένα προφυλακτικόν μέτρον, χωρίς να εξετάση τους σκοπούς του αρχεκάκου όφεως, έσπευσε να παραβή το θέλημα του Θεού. Η Παρθένος, όταν επείσθη ότί ο Γαβριήλ δεν ήτο ο αποστάτης διάβολος, αλλ" ο παραστάτης άγγελος... και όταν επληροφορήθη πλήρως, ότι δεν διατρέχει κανένα κίνδυνον η αγιότης της, τότε πείθεται και ειρηνεύει, πιστεύει και υπακούει» (Χ, 68).
Η συναισθηματική ωριμότης της Θεοτόκου εντυπωσιάζει. Δεν δέχεται αμέσως τις φιλοφρονήσεις έστω κι αν προέρχωνται από αγγελικά χείλη, αλλά ούτε και τις αποδοκιμάζει αμέσως, πράγμα που θα φανέρωνε μια επιπόλαια και κούφια σεμνοτυφία. Ο,τι άκουσε και ο,τι είδε διετάραξε βέβαια την ήρεμη εσωτερική της ισορροπία, χωρίς όμως να την καταστρέψη. Η Θεοτόκος απεδείχθη κυρίαρχη του συναισθηματικού της κόσμου.
«Μη φοβού Μαριάμ» (Λουκ. α 30)
Ενώ η Παρθένος Μαρία δεν είπε τίποτα και δεν έκανε τίποτα παρά μόνο «διεταράχθη» εσωτερικά, ωστόσο ο Άγγελος διεπίστωσε την εσωτερική αυτή ταραχή και γι" αυτό σπεύδει να την καθησυχάση, βεβαιώνοντάς την, ότι ο χαιρετισμός προερχόταν από τον ίδιο τον Θεό, ο οποίος της επεφύλασσε εξαιρετική χάρι και εύνοια.
Ο Θεός δεν επιτρέπει η ταραχή της Παρθένου να μεταβληθή σε φόβο. Ο φόβος βασίζεται συνήθως στην ενοχή. Ο Αδάμ, μετά την πτώσι, φοβήθηκε και κρύφθηκε: «Της φωνής σου ήκουσα... και εφοβήθην... και εκρύβην» (Γεν. γ" 10). Στην καρδιά της Πανάγνου δεν υπήρχε η προϋπόθεσις αυτή του φόβου, η ενοχή. Αντίθετα υπήρχε η αγάπη του Θεού, η οποία «έξω βάλλει τον φόβον», όπως βεβαιώνει ο Ευαγγελιστής της Αγάπης (Ιω. δ" 18). Γι" αυτό και στην καρδιά της Θεοτόκου επικρατούσε η χαρά,, που είναι καρπός του Αγ. Πνεύματος και συνέπεια της αγάπης (Γαλ. ε" 22) . Με το «μη φόβού» λοιπόν που είπε ο Άγγελος στην Παρθένο την καλούσε να διατηρήση στην καρδιά της την χαρά της αγάπης προς τον Θεό που κανείς δεν μπορούσε να της αφαιρέση (Ιω. ιστ" 22).
Ο Ευαγγελισμός στη δυτική και τη βυζαντινή ζωγραφική (Βίντεο)
Το συγκεριμένο βίντεο περιέχει μια σειρά ζωγραφικών πινάκων με θέμα τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, από το Βυζάντιο μέχρι τον Νταλί. Χρησιμοποιήθηκε σε σχολική γιορτή.
Η μουσική επένδυση είναι η εκδοχή του Βαγγέλη Παπαθανασίου στο "τη υπερμάχω"
Ύμνοι Ευαγγελισμού της Θεοτόκου σε κερκυραϊκή ψαλτική...
Ψάλλει ο μακαριστός λόγιος πρωτοπρεσβύτερος, άριστος γνώστης της κερκυραϊκής ψαλτικής και επί δεκαετίες εφημέριος του Ι.Ν. Αγ. Σπυρίδωνος Κέρκυρας, π. Αθανάσιος Τσίτσας.
Το σπάνιο αυτό ηχητικό υλικό προέρχεται από το αρχείο του πρωτοπρεσβύτερου π. Γεωργίου Βλάχου, ιερατικού προϊστάμενου του Ι.Ν. Αγ. Σπυρίδωνος.
