Η επιτροπή της Βουλής για πρώτη φορά από τη σύσταση του Ελληνικού κράτους άνοιξε μια δημόσια συζήτηση που αφορά ένα τόσο ακανθώδες ζήτημα, όπως αυτό της δανειοδότησης κομμάτων και ΜΜΕ.
της Κατερίνας Βαμβακούση
Η επιτροπή συστήθηκε με ΟΜΟΦΩΝΗ (!) απόφαση της Ολομέλειας της Βουλής- ύστερα από πρόταση του Πρωθυπουργού κ.Τσίπρα, και των Βουλευτών του κόμματός του, καθώς και του Προέδρου των ΑΝΕΛ κ.Παναγιώτη Καμμένου και των Βουλευτών του. Στεκόμεθα στο Ομόφωνο της απόφασης της Βουλής γιατί παρόλα όσα δύσκολα έχουμε ζήσει εν καιρώ οικονομικής κρίσης η δημοκρατία μας στο ναό της, το Κοινοβούλιο, για μια φορά λειτούργησε και ακούστηκαν όλες οι πλευρές.
Αυτή είναι και η αξία του πορίσματος.
Και αυτό διότι η όλη οικονομική αποσταθεροποίηση της χώρας και η παράλληλη πολιτική της κρίση συνδέονται άρρηκτα με την ασυδοσία χορήγησης δανείων χωρίς επαρκείς εγγυήσεις -με «αέρα», όπως παραδέχτηκε άκρως κυνικά στην εξεταστική επιτροπή ο κ.Ψυχάρης- για όλο το διάστημα πριν , αλλά δυστυχώς και μετά το ξέσπασμα της κρίσης και την περίφημη ανακοίνωση Παπανδρέου στο Καστελόριζο.
-Τι εξετάζει λοιπόν αυτό το Πόρισμα και πως δομείται για να καταλήξει στα συμπεράσματά του:
Εισαγωγικά αναλύει τους κανόνες Εποπτείας της Τράπεζας της Ελλάδας και την πρακτική της
Σε 2ο επίπεδο περνάει στις δανειοδοτήσεις των ΜΜΕ ρίχνοντας αναλυτική ματιά στον τρόπο δανειοδότησης 20 Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, στα οποία περιλαμβάνονται εφημερίδες, ραδιόφωνα και ιδιωτικοί σταθμοί.
Στη συνέχεια εξετάζει τις δανειοδοτήσεις προς πολιτικά κόμματα και τα ευρήματα ανά πολιτικό κόμμα.
Τέλος κλείνει με τα συμπεράσματα τόσο για τη δανειοδότηση των πολιτικών κομμάτων, όσο και των ΜΜΕ.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΟΡ’IΣΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑΣ
« Η επιεικώς προβληματική, χρονίζουσα, πρακτική με τις πολλές αδιαφανείς πλευρές που επικράτησε στο πολιτικό σύστημα είχε σαν αποτέλεσμα να πληγούν τρεις σημαντικοί πυλώνες της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής ζωής της χώρας.
Ο πρώτος πυλώνας είναι ο τραπεζικός.
Η αθρόα δανειοδότηση σε κόμματα και μιντιακά συγκροτήματα, ορισμένα από τα οποία ήσαν ήδη βουτηγμένα στη χρεοκοπία, βύθισε ακόμα περισσότερο το παθητικό των πιστωτικών ιδρυμάτων, που διογκώθηκε λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης από το 2008 και μετά.
Τα ιδρύματα κάλυψαν αυτή τη ζημιά τελικά, μέσω των ανακεφαλαιοποιήσεων, με χρήματα των φορολογουμένων. Την ίδια στιγμή που οι τράπεζες «έκλειναν την κάνουλα» των δανείων σε πολίτες και σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, συνέχιζαν την παροχή αθρόων δανείων προς τα κόμματα και τα ΜΜΕ τα οποία δεν αποπληρώθηκαν, και, όπως φαίνεται, δεν είναι σε θέση να αποπληρωθούν με τα σημερινά οικονομικά δεδομένα των κομμάτων αυτών.
Μάλιστα οι αθρόες δανειοδοτήσεις προς ΜΕ και –βεβαίως- τα κόμματα συνεχίστηκαν και εντάθηκαν παρόλο που στην περίοδο μετά το 2008, που συνέβη η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, είχε υπάρξει ανάγκη για περιοριστική πιστωτική πολιτική κρατών και τραπεζών παγκοσμίως, οι ελληνικές τράπεζες αντί να προσαρμοστούν στην κρίση αυτή, αντιθέτως συνέχισαν, και σε πολλές περιπτώσεις αύξησαν, την επεκτατική πιστωτική πολιτική τους χωρίς χρηματοπιστωτικά και τραπεζικά κριτήρια και προϋποθέσεις.
Ο δεύτερος πυλώνας που επλήγη ήταν αυτός της ενημέρωσης, βασικής λειτουργίας στο δημοκρατικό πολίτευμα. Τα συγκεκριμένα μιντιακά συγκροτήματα που πέτυχαν να έχουν αυτήν την προνομιακή μεταχείριση εκ μέρους των τραπεζών, κατέληξαν, από φορείς της ανεξάρτητης ενημέρωσης και της αδέσμευτης δημοσιογραφίας που ώφειλαν να είναι, να γίνουν περισσότερο απροκάλυπτα όργανα της πολιτικής που χάραζαν οι ελίτ. ΄Ετσι η ενημέρωση-φυσικά όχι στο σύνολό της-έγινε χειραγωγούμενη, καθοδηγούμενη και απολύτως ευθυγραμμισμένη από την πολιτική και επιχειρηματική ελίτ, τις οποίες, από θέση αρχής, οφείλει να ελέγχει.
Ο τρίτος πυλώνας που επλήγη ήταν ο πυλώνας του πολιτικού συστήματος. Το οποίο από θέση εξουσίας υπερθεμάτιζε για την αναγκαιότητα λιτότητας και των περικοπών από την κοινωνική πλειοψηφία, και την ίδια στιγμή μετατρέπονταν σε χρεοκοπημένο οργανισμό με εκατομμύρια ευρώ σε εκκρεμότητες από δάνεια, που ελάμβανε χωρίς καμία ουσιαστική διασφάλιση και εγγύηση.
Αυτή η πρακτική δυστυχώς αποτελεί κηλίδα για το πολιτικό σύστημα, που απαξιώθηκε στο σύνολό του στη συνείδηση του συνόλου της κοινωνίας. Αυτή η κηλίδα δεν μπορεί να συνεχιστεί να στιγματίζει το πολιτικό σύστημα της χώρας και να αποτελεί το βολικότερο υπόστρωμα για να κερδίζουν έδαφος ακραίες φωνές που στοχεύουν ευθέως τα πολιτικά κόμματα, τον κοινοβουλευτισμό και την ίδια τη δημοκρατία.
Άλλωστε, είναι πλέον πανθομολογούμενο ότι η πρακτική αυτή βάλλει εν τέλει εναντίον του πολιτικού συστήματος, του δημόσιου συμφέροντος και της ομαλής λειτουργίας μίας ευνομούμενης και δημοκρατικής πολιτείας.
Τελικά, το πολιτικό σύστημα με τις πρακτικές του τι κατάφερε;
1ον. Να άρει τις ποινικές ευθύνες των διοικήσεων των τραπεζών και των υπευθύνων των κομμάτων με την ψήφιση του Ν.4176/2013 (άρθρο 78).
2ον. Τα κόμματα να μην εξοφλήσουν τα δάνειά τους, μάλιστα τα κόμματα της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ δεν κατέβαλαν ούτε ευρώ από το Φθινόπωρο του 2001 μέχρι σήμερα έναντι της οφειλής τους των 401 εκατομμυρίων ευρώ, με αποτέλεσμα σήμερα να είναι σε κατάσταση χρεοκοπίας,
και 3ον. (το κυριότερο) Να φθάσει στο ναδίρ την τιμή και την αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος και των κομμάτων. Και όλα αυτά θα εγγραφούν στην συλλογική κοινωνική και πολιτική συνείδηση, αλλά και στη νομική και θεσμική μνήμη».
Για τα πολιτικά κόμματα ειδικότερα:
Στις 1.4.2016 η Τράπεζα Πειραιώς καταγγέλλει τις δανειακές συμβάσεις των πολιτικών κομμάτων της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, ενώ για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των πέντε (5)χρόνων βρίσκονται σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής, δεν προβαίνει η πιστώτρια τράπεζα σε καμία ενέργεια που προβλέπεται και επιβάλλεται από τους ίδιους τους Κανονισμούς της τράπεζας. Τον Οκτώβριο του 2016 η ίδια τράπεζα ασκεί αγωγή ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών κατά των κομμάτων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, με την οποία αξιώνει την καταβολή όσων οφείλουν σύμφωνα με τις δανειακές τους συμβάσεις, χωρίς όμως να αξιώνουν την καταβολή εντόκως σύμφωνα με το νόμο. Γιατί συμβαίνει αυτό, προκαλεί τουλάχιστον την απορία μας…
Η έντιμη και δημοκρατικά ορθή λύση, η οποία εκτός των άλλων θα είχε και διδακτικό χαρακτήρα για τις μέλλουσες γενιές και θα χρησίμευσε για την αποφυγή παρόμοιων καταστάσεων στο μέλλον είναι μία και μόνη:
Υποβολή επισήμως αιτημάτων ρύθμισης των χρεών, όπως καλούνται να κάνουν σήμερα όλοι οι δανειολήπτες που για κάποιους λόγους δεν μπόρεσαν να είναι συνεπείς.
Δέσμευση δημόσια απέναντι στον ελληνικό λαό για τον τρόπο εξυπηρέτησης και αποπληρωμής των δανείων από τα δύο μεγάλα κόμματα, με όρους διαφάνειας, συμμετοχής και, εννοείται, τήρηση των δεσμεύσεων αυτών. Εάν επιλεγούν μελλοντικά συμμαχικά σχήματα μέσω συγχωνεύσεων να υπάρχει από τώρα δέσμευση ότι τα τραπεζικά χρέη θα αποτελούν παρακολούθημα των βεβαρημένων κομμάτων. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση θα πρόκειται για προσπάθεια εξαπάτησης.
Για τα ΜΜΕ ειδικότερα:
Το συμπέρασμα της πλειοψηφίας για τη δανειοδότηση των ΜΜΕ ικανοποιεί απόλυτα το λαϊκό περί δικαίου αίσθημα, δεδομένου ότι δεν είναι δυνατόν ένας δανειολήπτης φυσικό πρόσωπο ή μία μικρή ή μεσαία επιχείρηση με δάνεια μερικών χιλιάδων ευρώ στην ελάχιστη καθυστέρηση να υφίστανται τα “νόμιμα” σκληρά μέτρα και συνέπειες της υπερημερίας τους και τα κόμματα και επιχειρήσεις των ΜΜΕ που οφείλουν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ από δάνεια που ελήφθησαν χωρίς εξασφαλίσεις και εγγυήσεις, να μην υφίστανται για χρόνια καμία, νόμιμη εννοείται, συνέπεια για παραβάσεις, υπερημερίες, αθέτηση όρων και δανειακών δεσμεύσεων.
Αυτό, εκτός των άλλων, παραβιάζει τις αρχές της δικαιοσύνης και της ίσης μεταχείρισης και δεν θα το συγχωρήσει σε κανέναν ο ελληνικός λαός, αν δεν αποκατασταθούν οι αρχές αυτές, βασικοί πυλώνες άλλωστε για ένα κράτος δικαίου και μία ευνομούμενη πολιτεία.
Αντίστοιχα πορίσματα κατέθεσαν εκτός από τα κόμματα της πλειοψηφίας (ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ) και τα κόμματα της αντιπολίτευσης Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, KKE, ΈΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ και ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ, τα δύο πρώτα με αναντίρρητο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει ουδεμία ευθύνη για τον υπερδανεισμό των κομμάτων τους χωρίς εγγυήσεις εν καιρώ κρίσης. Στο πόρισμα της ΝΔ γίνεται λόγος και για το αίτημα δανεισμού του ΣΥΡΙΖΑ μετά το 2010 , ενώ στο πόρισμα του ΠΑΣΟΚ για τον τραπεζικό δανεισμό της εφημερίδας «ΑΥΓΗ».
Συνεπώς οι πάντες κατηγορούν άπαντες.
Το συμπέρασμα για τον ελληνικό λαό όμως είναι ότι ο συνολικός τρόπος λειτουργίας του πολιτικού , τραπεζικού και μιντιακού συστήματος στον τομέα της λογικής ανάγκης μιας ελεύθερης οικονομίας για χορήγηση δανείων ήταν όλα αυτά τα χρόνια – ακόμη και μετά το ξέσπασμα της κρίσης ΑΔΙΑΦΑΝΗΣ, ΧΩΡΙΣ ΤΟ ΠΑΡΑΜΙΚΡΟ ΨΗΓΜΑ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ.
Πέρα λοιπόν από τις ποινικές ευθύνες συγκεκριμένων προσώπων που θα τις κρίνει ο Εισαγγελέας, είναι ευκαιρία έστω και τώρα για τον πολιτικό κόσμο, αλλά και για μας ως πολίτες να σταθούμε με προσοχή σε όσα περιγράφονται μέσα από αυτό το πόρισμα και να αντλήσουμε πολύτιμα συμπεράσματα για το μέλλον:
Για το πώς θα αποτραπούν παρόμοια φαινόμενα στο μέλλον και στο πώς το πολιτικό, τραπεζικό και μιντιακό σύστημα της χώρας μας θα λειτουργήσει επιτέλους μέσα σε κανόνες δεοντολογίας, ηθικής και νομιμότητας.
