Έτος ευαισθητοποίησης για τον αιφνίδιο θάνατο ανακηρύσσει το 2023 η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία (ΕΚΕ), αντιλαμβανόμενη την αξία που έχει η πλήρης και στοχευμένη ενημέρωση σε ένα τόσο σημαντικό θέμα και ιδιαίτερα στον κρίσιμο τομέα της πρόληψης και θεραπείας. Στο 90% των περιπτώσεων, αιτία του αιφνίδιου θανάτου είναι οι καρδιαγγειακές παθήσεις, που ανακαλύπτονται εκ των υστέρων και οι οποίες μπορούν να εντοπιστούν με την έγκαιρη διάγνωση και να αντιμετωπιστούν, αναφέρει ο νέος πρόεδρος της ΕΚΕ, καθηγητής Καρδιολογίας και κοσμήτορας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Γιώργος Κοχιαδάκης. Προσθέτει ότι ειδικά στους νέους ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα στο χώρο της δημόσιας υγείας, και στόχος είναι ο εντοπισμός των οικογενειών που έχουν γενετική προδιάθεση για καρδιακό νόσημα.
Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος είναι ο απροσδόκητος, ο «ξαφνικός» θάνατος, που συμβαίνει σε άτομο που φαίνεται υγιές ή σε κάποιον που πάσχει από μια χρόνια ασθένεια, αλλά στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο βρίσκεται σε σταθερή κατάσταση ή σε βελτίωση, εξηγεί ο κ. Κοχιαδάκης μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. «Σαν αιφνίδιο χαρακτηρίζουμε το θάνατο που συμβαίνει μέσα σε μία ώρα από την εμφάνιση κάποιων ενοχλημάτων. Στους νέους ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα στο χώρο της δημόσιας υγείας. Αφορά άτομα νεαρής ηλικίας στην πλειοψηφία τους σε άριστη φυσική κατάσταση. Δεδομένα από μελέτες στο γενικό πληθυσμό δείχνουν ότι η συχνότητα του αιφνίδιου θανάτου στους νέους κυμαίνεται από 0,8-0,93 περιστατικά ανά 100.000 ετησίως».
Έτος αιφνιδίου θανάτου το 2023 - Οι λόγοι της πρωτοβουλίας της ΕΚΕ
Στο 90% των περιπτώσεων, αιτία του αιφνίδιου θανάτου είναι καρδιαγγειακές παθήσεις, κυρίως στεφανιαία νόσος και κληρονομικά καρδιακά νοσήματα, τα οποία ανακαλύπτονται εκ των υστέρων. «Οι περισσότεροι από αυτούς τους θανάτους μπορούν να προληφθούν με την έγκαιρη διάγνωση και τον εντοπισμό των ατόμων υψηλού κινδύνου, που δεν είναι άλλοι από αυτούς με οικογενειακό ιστορικό καρδιοπάθειας. Έτσι, η πρόληψη του αιφνιδίου καρδιακού θανάτου μετετράπη σε μια από τις πιο κριτικές προκλήσεις των σύγχρονων συστημάτων δημόσιας υγείας.
Βασική αρχή της πρόληψης είναι η πρώιμη διάγνωση της υποκείμενης καρδιοπάθειας που προκαλεί τον αιφνίδιο θάνατο και η αντιμετώπισή της. Πρέπει να ληφθούν όλα τα μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης της καρδιακής νόσου πριν αυτή οδηγήσει σε αιφνίδιο θάνατο», τονίζει ο κ. Κοχιαδάκης.
Όσον αφορά τον αιφνίδιο καρδιακό θάνατο στους νέους, στόχος είναι να εντοπιστούν οι οικογένειες που έχουν γενετική προδιάθεση για καρδιακό νόσημα, ώστε τα παιδιά τους, κυρίως αυτά που αθλούνται συστηματικά ή σε αγωνιστικό επίπεδο, να λάβουν την κατάλληλη προληπτική θεραπεία και να αποφύγουν τον κίνδυνο, σημειώνει ο κ. Κοχιαδάκης.
Προσθέτει ότι έως την ηλικία των 10 ετών, όλα τα παιδιά που αθλούνται θα πρέπει ετησίως να εξετάζονται από τον παιδίατρό τους ο οποίος και θα δίνει «το πράσινο φως» για την άθληση. Εξάλλου, όλοι οι αθλητικοί σύλλογοι, πλέον, έχουν καθιερώσει την κάρτα υγείας αθλητή, η οποία συμπληρώνεται ύστερα από ιατρική εξέταση.
Ο πρόεδρος της ΕΚΕ εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι έως την ηλικία των 10 ετών, ο κίνδυνος αιφνίδιου θανάτου ακόμη και αν υπάρχει κληρονομικό νόσημα καρδιάς είναι σχεδόν μηδενικός. «Ο κίνδυνος αυτός αυξάνεται κατακόρυφα από τα 10 έως τα 20. Γι' αυτό, μετά τα 10, οι μικροί αθλητές -ακόμη και αν δεν συμμετέχουν σε αγώνες- θα πρέπει εκτός από τον παιδίατρο να εξετάζονται απαραίτητα και από καρδιολόγο. Αν δε, υπάρχει στην οικογένειά τους ιστορικό καρδιακής πάθησης, είναι απαραίτητος και ο γονιδιακός έλεγχος, ώστε τυχόν κληρονομικό νόσημα να εντοπίζεται έγκαιρα.
Τα κληρονομικά νοσήματα καρδιάς συμπεριφέρονται "ύπουλα", αφού συχνά η πρώτη εκδήλωσή τους είναι ο αιφνίδιος θάνατος των αθλητών.
Οι αθλητές κινδυνεύουν περισσότερο, αλλά ο αιφνίδιος θάνατος μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε νέο άνθρωπο, εφόσον έχει τέτοιο κληρονομικό νόσημα».
Προτεραιότητα η πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων
Όπως αναφέρει ο κ. Κοχιαδάκης, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα από την πλευρά της Πολιτείας. Έτσι, μετά τα μέτρα πρόληψης για τον καρκίνο, η Πολιτεία έχει θεσμοθετήσει τη διενέργεια μιας σειράς προληπτικών εξετάσεων για τον έλεγχο των προδιαθεσικών παραγόντων στεφανιαίας νόσου. Επίσης, έχει θεσμοθετήσει τον προαθλητικό έλεγχο σε παιδιά που θέλουν να αθληθούν. Ωστόσο, συμπληρώνει μένει να γίνουν ακόμα πολλά και σίγουρα μία οργανωμένη πρωτοβάθμια υγεία, θα βοηθούσε σε αυτό.
