Τρεις επιστήμονες θα μοιραστούν το φετινό Νόμπελ φυσικής για τη μελέτη της κβαντικής διεμπλοκής, ενός παράξενου φαινομένου που άνοιξε το δρόμο για την επανάσταση των κβαντικών υπολογιστών.
Όπως ανακοίνωσε το μεσημέρι της Τρίτης η επιτροπή των βραβείων στη σουηδική Βασιλική Ακαδημία Επιστημών, το βραβείο τιμά τον γάλλο φυσικό Αλέν Ασπέκ, τον αμερικανό Τζον Κλάουζερ και τον αυστριακό Άντον Τσέιλινγκερ για «πειράματα με διεμπλεγμένα φωτόνια, την επιβεβαίωση των παραβιάσων των ανισοτήτων Μπελ και το πρωτοποριακό έργο τους στην επιστήμη της κβαντικής πληροφορικής».
H εβδομάδα των Νόμπελ άρχισε την Δευτέρα με την ανακοίνωση του Νόμπελ Ιατρικής-Φυσιολογίας και θα συνεχιστεί την Τετάρτη με το Νόμπελ Χημείας.
Το βραβείο Λογοτεχνίας θα ανακοινωθεί την Πέμπτη, Ειρήνης την Παρασκευή και Οικονομικών Επιστημών την Δευτέρα.
Τα βραβεία Νόμπελ συνοδεύονται από χρηματικό έπαθλο δέκα εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών, περίπου 900.000 ευρώ.
Η τελετή απονομής πραγματοποιείται στις 10 Δεκεμβρίου στη Στοκχόλμη, με εξαίρεση το Νόμπελ Ειρήνης, το οποίο απονέμεται συνήθως την ίδια ημερομηνία στο Όσλο.
«Στοιχειωμένη δράση από απόσταση»
Η κβαντική διεμπλοκή, ένα φαινόμενο που ο Άλμπερτ Αϊνστάιν είχε περιγράψει ως «στοιχειωμένη δράση από απόσταση», επιτρέπει σε δύο ή περισσότερα σωματίδια να συμπεριφέρονται ως μονάδα ακόμα κι αν χωριστούν με μεγάλη απόσταση μεταξύ τους.
Αυτό σημαίνει πως αν κανείς μετρήσει τις ιδιότητες του ενός σωματιδίου, γνωρίζει αυτόματα και τις αντίστοιχες ιδιότητες του διεμπλεγμένου σωματιδίου. Εκ πρώτης όψεως, αυτό δεν φαίνεται περίεργο: αν για παράδειγμα βρει κανείς μόνο μια δεξιά κάλτσα μέσα στη βαλίτσα του, γνωρίζει αυτόματα ότι η κάλτσα που ξέχασε στο ξενοδοχείο είναι η αριστερή.
Στην κβαντική φυσική, όμως, τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα, καθώς τα σωματίδια δεν βρίσκονται σε συγκεκριμένες καταστάσεις πριν μετρηθούν -με άλλα λόγια, οι κάλτσες δεν είναι ούτε αριστερές ούτε δεξιές πριν κανείς τις ελέγξει, αλλά είναι δεξιές και αριστερές ταυτόχρονα.
