Αίσθηση αλλά και αντιδράσεις τόσο στην Λευκωσία όσο και στο Λονδίνο έχουν προκαλέσει οι απόψεις του πρώην Υπουργού Εξωτερικών της Βρετανίας Τζακ Στρο στη Βρετανική εφημερίδα Independent με τις οποίες υποστηρίζει ευθέως την λύση της διχοτόμησης για την Κύπρο και χαρακτηρίζει ως το μεγαλύτερο στρατηγικό λάθος την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ.
Η κυπριακή κυβέρνηση δηλώνει ευθέως ότι ο πρώην Βρετανός υπουργός Εξωτερικών προωθεί τα συμφέροντα της γειτονικής χώρας και ότι λειτουργεί ως... «λομπίστας» της Τουρκίας. Εμείς ξέρουμε με ποιους συνεργάζεται ο Τζακ Στρο είπε ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος όταν ρωτήθηκε σχετικά και κάλεσε τους δημοσιογράφους να διερευνήσουν με ποιους συνεργάζεται ο Στρο. Ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος είπε επίσης ότι «όσοι έχουν ασχοληθεί στοιχειωδώς με το Κυπριακό γνωρίζουν ότι δεν είναι το πρώτο άρθρο του».
Ιδιαίτερα επικριτική για τον πρώην βρετανό υπουργό Εξωτερικών ήταν και η παρέμβαση που έκανε στο Λονδίνο ο κυπριακής καταγωγής βουλευτής της περιφέρειας του Ένφιλντ Πάμπος Χαραλάμπους. Σε δήλωση του εξέφρασε την έκπληξη του για τις απόψεις Στρο ότι «η διχοτόμηση μπορεί να αποτελέσει τη λύση του Κυπριακού».
Ο βουλευτής των Εργατικών ανέφερε ότι το άρθρο προδίδει ανεπαρκή γνώση των καταστάσεων και σημειώνει ότι η άποψη του Στρο, πρώην Υπουργού Εξωτερικών επί Εργατικών κυβερνήσεων, δεν αντιπροσωπεύει τη θέση του κόμματος.
«Δεσμευθήκαμε στο (προεκλογικό) μανιφέστο μας να «παρέχουμε την ισχυρή στήριξή μας σε εκείνες τις χώρες που ήδη εργάζονται για να τερματίσουν δεκαετίες διαίρεσης, συμπεριλαμβανομένης (…) της Κύπρου», επισήμανε ο Πάμπος Χαραλάμπους.
Προσέθεσε επίσης με αφορμή τον ισχυρισμό του Τζακ Στρο ότι η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ ήταν «το χειρότερο στρατηγικό λάθος» ότι εκείνη την περίοδο βρισκόταν ο ίδιος στη θέση του Υπουργού Εξωτερικών της Βρετανίας!
«Θα έπρεπε όλοι να εργαζόμαστε για μια ενοποιημένη Κύπρο με ισότιμο σεβασμό και υπόληψη για τα δικαιώματα όλων των πολιτών μίας ενωμένης Κύπρου», κατέληξε η δήλωση του Πάμπου Χαραλάμπους.
Το άρθρο «Στρο»
Στο επίμαχο άρθρο του στην εφημερίδα Independent, ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας Τζακ Στρο επισήμανε ότι «Μόνο ένα διχοτομημένο νησί θα θέσει τέλος στη διένεξη μεταξύ Τουρκοκύπριων και Ελληνοκύπριων»!
Ανέφερε επίσης ότι κάθε επόμενη προσπάθεια για την επανένωση της Κύπρου θα απορριφθεί από την «ελληνοκυπριακή κυβέρνηση», κατά την έκφρασή του, όπως «έχει γίνει με κάθε προηγούμενη προσπάθεια», όπως ισχυρίστηκε, ο κ. Στρο σημείωσε πως «είναι ώρα να τερματιστεί αυτή η φάρσα ότι μια συμφωνία μετά από διαπραγμάτευση για ένωση του νησιού με μία διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία θα είναι ποτέ πιθανή».
Πρόσθεσε ότι η λύση είναι να διχοτομηθεί το νησί και να αναγνωριστεί διεθνώς το τουρκοκυπριακό «κράτος στο βορρά».
Στη συνέχεια παρέθεσε πολύ συνοπτικά για τους αναγνώστες της βρετανικής εφημερίδας το ιστορικό της εισβολής δικαιολογώντας τις ενέργειες της Τουρκίας: «Μπορεί να ισχυριστεί κανείς, όπως πολλοί έχουν κάνει, ότι οι Τούρκοι υπερέβαλαν με τον αριθμό των στρατιωτών που έχουν εγκατεστημένους στο νησί έκτοτε. Αλλά είναι δύσκολο να υποστηρίξει κανείς ότι η τουρκική κυβέρνηση έπρεπε απλώς να μείνει άπρακτη. Σίγουρα η Βρετανία δε θα έμενε άπρακτη εάν ήταν μία βρετανική μειονότητα υπό μία τέτοια απειλή».
Στη συνέχεια ο Υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας από το 2001 έως το 2006 αναφέρθηκε στην απόρριψη του σχεδίου Ανάν από τους Ελληνοκύπριους, υποστηρίζοντας ότι «το θεμελιώδες πρόβλημα ήταν – και παραμένει – ότι οι Ελληνοκύπριοι δεν έχουν κίνητρο να αποδεχθούν τη συμφωνία».ε
Ανέφερε πως «σε μία από τις χειρότερες στρατηγικές αποφάσεις ποτέ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, δυστυχώς με τη συγκατάθεση του Ηνωμένου Βασιλείου, συμφώνησε να ενταχθεί η Κύπρος στην ΕΕ την 1η Μαΐου 2004, ανεξαρτήτως του αν είχε επιτευχθεί συμφωνία με τους Τουρκοκύπριους».ε
Υπενθύμισε τη δήλωση εκείνη την περίοδο της συναδέλφου του στο Foreign Office βαρόνης Σίμονς ότι έπρεπε να τερματιστούν οι «διακρίσεις» σε βάρος των Τουρκοκυπρίων και πρόσθεσε ότι παρόλα αυτά οι Τουρκοκύπριοι είναι ακόμα «μετέωροι» αναφορικά με τη συμμετοχή τους στην ΕΕ.
Ο κ. Στρο ανέφερε επίσης ότι η «ελληνοκυπριακή Κύπρος», κατά την έκφρασή του, δεν έχει υπάρξει υπόδειγμα μέλους της ΕΕ, αναφερόμενος στην «υπαρξιακή» τραπεζική κρίση, η οποία «προκλήθηκε εν μέρει από το ρόλο της Κύπρου ως προτιμητέου εξωχώριου τραπεζίτη της Ρωσίας».
Δεν παρέλειψε μάλιστα να αναφερθεί και σε πρόσφατο δημοσίευμα της εφημερίδας Guardian που έκανε λόγο για εισροή 4 δισεκατομμυρίων ευρώ στα Κυπριακά κρατικά ταμεία από το 2013 και μετά μέσω του προγράμματος παροχής κυπριακής υπηκοότητας σε «Ρώσους ολιγάρχες».
Ο Τζακ Στρο κατέληξε σημειώνοντας: «Είναι ώρα, κατά την άποψή μου, η διεθνής κοινότητα να αναγνωρίσει αυτή την πραγματικότητα και να εγκρίνει τη διχοτόμηση του νησιού. Αυτό θα ήταν πολύ πιο πιθανό να βελτιώσει τις σχέσεις μεταξύ των δύο κοινοτήτων, παρά η συνέχιση του ανώφελου πανηγυριού των περαιτέρω διαπραγματεύσεων για μια λύση που δεν μπορεί να υπάρξει».
