Εξέγερση ξέσπασε την Κυριακή σε μια από τις πολλές φυλακές, όπου κρατούνται πρόσωπα που κατηγορούνται ότι ανήκαν στις τάξεις της τζιχαντιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος, στα εδάφη υπό τον έλεγχο των κουρδικών δυνάμεων, όπως ανέφεραν μια μη κυβερνητική οργάνωση και αξιωματούχοι, προσθέτοντας πως αρκετοί έγκλειστοι κατάφεραν να αποδράσουν.
Αξιωματικός των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (ΣΔΔ), συμμαχίας στην οποία κυριαρχούν κουρδικές παραστρατιωτικές οργανώσεις, δεν ήταν σε θέση να διευκρινίσει ούτε τον αριθμό των φυγάδων, ούτε την εθνικότητά τους. Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκανε λόγο για «τουλάχιστον τέσσερις φυγάδες». Η συριακή κρατική τηλεόραση έκανε λόγο για τουλάχιστον 12 δραπέτες.
Αργά το βράδυ της Κυριακής, η κατάσταση παρέμενε τεταμένη στη φυλακή Γουιράν, στην πόλη Χασάκα (βορειοανατολικά) και γίνονταν έρευνες για να εντοπιστούν και να συλληφθούν οι δραπέτες, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Στη «στάση» πρωτοστάτησαν «στοιχεία της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος», σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Κατά τις πληροφορίες της ΜΚΟ, στη φυλακή κρατούνται περίπου 5.000 πρόσωπα «διαφόρων εθνικοτήτων» που κατηγορούνται πως ανήκουν στις τάξεις του Ι.Κ..
Η συγκεκριμένη μη κυβερνητική οργάνωση βασίζεται σε ευρύ δίκτυο πηγών στην εμπόλεμη χώρα.
Μέσω Twitter, ένας εκπρόσωπος των ΣΔΔ, ο Μουστάφα Μπαλί, παραδέχθηκε ότι ξέσπασε «εξέγερση» και ότι φυλακισμένοι «έριξαν τοίχους» και «εσωτερικές πόρτες». «Η κατάσταση παραμένει τεταμένη στο εσωτερικό της φυλακής (...), οι δυνάμεις προσπαθούν να ανακτήσουν τον έλεγχο», ανέφερε αργά χθες βράδυ και πρόσθεσε ότι στάλθηκαν ενισχύσεις.
Ο αξιωματικός των ΣΔΔ, που μίλησε στο Γαλλικό Πρακτορείο υπό τον όρο να μην κατονομαστεί, επιβεβαίωσε πως «στοιχεία του Ι.Κ. συνέχιζαν τη στάση» μέσα στη φυλακή και ότι «κάποια εξ αυτών μπόρεσαν να βγουν στην αυλή», ενώ «ένας ορισμένος αριθμός (...) μπόρεσε να αποδράσει και οι επιχειρήσεις συνεχίζονται».
Ερωτηθείς σχετικά, εκπρόσωπος του διεθνούς συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ που πολεμά εναντίον του Ι.Κ. σημείωσε πως σε αυτή τη φυλακή κρατούνται «χαμηλόβαθμα μέλη» της τζιχαντιστικής οργάνωσης.
«Ο συνασπισμός βοηθά τους εταίρους του, τις ΣΔΔ, με αεροπορική επιτήρηση από τη στιγμή που άρχισαν την προσπάθεια να θέσουν υπό έλεγχο την εξέγερση» μέσα στη φυλακή, διαβεβαίωσε ο εκπρόσωπος, ο συνταγματάρχης Μάιλς Κάγκινς ο τρίτος.
Έναν χρόνο αφού ανακήρυσσαν, την 23η Μαρτίου 2019, την εξάλειψη του «χαλιφάτου» του Ι.Κ. στη Συρία, οι κουρδικές δυνάμεις κρατούν ακόμα περίπου 12.000 τζιχαντιστές σε διάφορες φυλακές στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας, κατά δικούς τους υπολογισμούς. Πρόκειται για Σύρους, Ιρακινούς, αλλά και 2.500 ως 3.000 αλλοδαπούς από περίπου 50 χώρες.
Αν και οι Κούρδοι ζητούν να επαναπατριστούν οι ξένοι μαχητές, πλέον είναι σχεδόν πεισμένοι πως θα αναγκαστούν να τους δικάσουν και να τους κρατήσουν στη Συρία, μπροστά στους δισταγμούς και τις αμφισημίες των δυτικών κυβερνήσεων, που επιδιώκουν να αποφύγουν τον επαναπατρισμό των τζιχαντιστών.
Σύμφωνα με την οργάνωση Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW), στις φυλακές των ΣΔΔ βρίσκονται περίπου 12.000 άνδρες - μεταξύ τους και ανήλικοι - που κατηγορούνται πως ανήκαν στις τάξεις του Ι.Κ.. Η ΜΚΟ έχει τονίσει πως υπάρχει τεράστιο πρόβλημα υπερπληθυσμού στις φυλακές και οι συνθήκες κράτησης είναι συχνά απάνθρωπες. Υπό κράτηση τελούν επίσης περίπου 100.000 γυναίκες και παιδιά, από τη Συρία και το εξωτερικό, μέλη οικογενειών φερόμενων ως τζιχαντιστών, σε διάφορους πρόχειρους καταυλισμούς υπό ανθυγιεινές συνθήκες.
