Παρασκευή 19 Απριλίου 2024 -

Σαν σήμερα: To 1948 ιδρύεται στο πλαίσιο του ΟΗΕ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας



Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.), είναι αυτόνομος διεθνής διακρατικός οργανισμός που αποτελεί εξειδικευμένη υπηρεσία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) και ασχολείται με τη διεθνή δημόσια υγεία. Ιδρύθηκε επίσημα το 1948 και εδρεύει στη Γενεύη. Αποτελεί μέλος της Ομάδας Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (United Nations Development Group). Ο προκάτοχός του, ο Οργανισμός Υγείας, ήταν υπηρεσία της Κοινωνίας των Εθνών. Το «σύνταγμα» του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας έχει υπογραφεί από 61 χώρες στις 22 Ιουλίου 1946 ενώ η πρώτη συνάντηση Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας ολοκληρώθηκε στις 24 Ιουλίου 1946. Από την ίδρυσή του έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εξάλειψη της ευλογιάς. Οι τρέχουσες προτεραιότητές της περιλαμβάνουν την αντιμετώπιση των μεταδοτικών ασθενειών κυρίως του AIDS (HIV), του ιού της Έμπολα, της ελονοσίας και της φυματίωσης, τον περιορισμό των επιπτώσεων των μη μεταδοτικών ασθενειών, η σεξουαλική υγεία και η αναπαραγωγή, η ανάπτυξη και η γήρανση, η υγιεινή διατροφή και η ασφάλεια των τροφίμων. Ακόμη ο Π.Ο.Υ είναι υπεύθυνος για την Διεθνή Έκθεση Υγείας( World Health Report), μια δημοσίευση σχετικά με την υγεία, και την Παγκόσμια Μέρα Υγείας που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 7 Απριλίου. Επικεφαλής του Π.Ο.Υ είναι ο Αιθίοπας Τέντρος Αντάνομ. Για τη χρονιά 2014-2015 ο προϋπολογισμός του Π.Ο.Υ είναι περίπου 4 δισεκατομμύρια $ και από αυτά περισσότερα από 3 δισεκατομμύρια προέρχονται από εθελοντικές συνεισφορές.

Ο ισχύων ορισμός της Υγείας περιλαμβάνεται στον πρόλογο του καταστατικού του ΠΟΥ. Υιοθετήθηκε από τη Διεθνή Διάσκεψη για την Υγεία (Νέα Υόρκη, 19-22 Ιουνίου 1946), τέθηκε σε ισχύ στις 7 Απριλίου 1948 και παραμένει αναλλοίωτος: «Υγεία είναι μια κατάσταση πλήρους σωματικής, νοητικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι απλώς η απουσία νόσου ή αναπηρίας.» ("Health is a state of complete physical, mental and social well-being and not merely the absence of disease or infirmity.")

Το 1945 κατά τη διάρκεια της διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με το Διεθνή Οργανισμό, ο Dr. Szeming Sze, εκπρόσωπος της Κίνας, συνεργάστηκε με εκπροσώπους από τη Νορβηγία και τη Βραζιλία με σκοπό τη δημιουργία ενός διεθνούς οργανισμού υγείας υπό την αιγίδα της νέας ένωσης των Ηνωμένων Εθνών. Έπειτα από την αποτυχία να ψηφιστεί κάποια πρόταση, ο Alger Hiss, ο γενικός γραμματέας της επιτροπής, πρότεινε την χρήση μιας δηλωτικής φράσης που να αναφέρεται στην ουσία του οργανισμού. Τελικά η επιλογή χρήσης της λέξης «κόσμος» αντί της λέξης «διεθνής» τόνισε τη σημασία του παγκόσμιου χαρακτήρα που επεδίωκε να αποκτήσει ο οργανισμός. Η σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας υπεγράφη και από τις 51 χώρες του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και από άλλες 10 χώρες, στις 22 Ιουλίου 1946 και έτσι έγινε η πρώτη ειδική υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών στην οποία ήταν εγγεγραμμένο κάθε μέλος. 

Το σύνταγμα του οργανισμού ήρθε επίσημα σε ισχύ την πρώτη Παγκόσμια Ημέρα Υγείας στις 7 Απριλίου 1948, όταν επικυρώθηκε και από το 26ο κράτος μέλος. 

Η πρώτη συνεδρίαση της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας ολοκληρώθηκε στις 24 Ιουλίου 1948, έχοντας εξασφαλίσει προϋπολογισμό ύψους 5 εκατομμυρίων $. Ο Andrija Stampar ήταν ο πρώτος πρόεδρος της Συνέλευσης, και ο G. Brock Chisholm διορίστηκε γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, έχοντας διατελέσει Εκτελεστικός Γραμματέας προηγουμένως. Μεταξύ των πρώτων προτεραιοτήτων του ήταν να ελεγχθεί η εξάπλωση της ελονοσίας, της φυματίωσης και των σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων, καθώς και η βελτίωση της μητρικής και παιδικής υγείας, της διατροφής και της περιβαλλοντικής υγιεινής. Πρώτη νομοθετική πράξη του Π.Ο.Υ ήταν ο υπολογισμός στατιστικών στοιχείων για την εξάπλωση και τη νοσηρότητα των ασθενειών. Το λογότυπο της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας συμπεριλαμβάνει τη ράβδο του Ασκληπιού (rod of Asclepious), ως σύμβολο για την επούλωση.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θέσπισε μια υπηρεσία επιδημιολογικών πληροφοριών μέσω τέλεξ το 1947 και μέχρι το 1950 ένα μαζικό κίνημα για τον εμβολιασμό έναντι της φυματίωσης ήταν ήδη σε εξέλιξη. Το 1955 ξεκίνησε το πρόγραμμα εξάλειψης της ελονοσίας και το 1965 έγινε η πρώτη αναφορά σχετικά με τον σακχαρώδη διαβήτη και η δημιουργία του Διεθνούς Οργανισμού Έρευνας για τον Καρκίνο στα κτίρια του οποίου μετακόμισε ο Π.Ο.Υ. το 1966. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1976, ξεκίνησε ένα διευρυμένο πρόγραμμα πάνω στην ανοσοποίηση με τη συνεργασία του Προγράμματος Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) και της Διεθνούς Οργάνωσης Τροφίμων και Γεωργίας (FAO). Τον επόμενο χρόνο το Ειδικό Πρόγραμμα για την έρευνα και την Εκπαίδευση στις Τροπικές Ασθένειες τέθηκε σε εφαρμογή. Το 1976, η Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας αποφάσισε τη ψήφιση μιας πρότασης σχετικά με την πρόληψη της αναπηρίας και την αποκατάσταση των ατόμων με ειδικές ανάγκες δίνοντας έμφαση στη δημιουργία μιας κοινωνίας φροντίδας. Η πρώτη λίστα με τα βασικότερα φάρμακα καταρτίστηκε το 1977, και ένα χρόνο αργότερα εκφράστηκε ο φιλόδοξος στόχος του οργανισμού «υγεία για όλους». Το 1986, ο Π.Ο.Υ. ξεκίνησε το πρόγραμμα σχετικά με το αυξανόμενο πρόβλημα του AIDS και ακολούθησαν δύο χρόνια με ιδιαίτερη προσοχή για την πρόληψη των διακρίσεων εις βάρος των πασχόντων. Η Παγκόσμια Πρωτοβουλία για την Εξάλειψη της Πολιομυελίτιδας ιδρύθηκε το 1988.