Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024 -

Μαχμούντ Αμπάς στην «Κ»: Δεν συζητάμε το σχέδιο του Τραμπ



Οι αλυσιδωτές εξελίξεις των τελευταίων χρόνων –μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ, επέκταση των εβραϊκών εποικισμών στη Δυτική Oχθη και οι πρόσφατες συμφωνίες Εμιράτων και Μπαχρέιν με το Ισραήλ– εξοστράκισαν την προοπτική ενός παλαιστινιακού κράτους πέρα από τη γραμμή του ορίζοντα. Ωστόσο, ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς επιμένει ότι ο μόνος δρόμος για δίκαιη και διαρκή ειρήνη περνάει μέσα από τη λύση των δύο κρατών, αν και απορρίπτει κατηγορηματικά οποιαδήποτε συζήτηση βάσει του «σχεδίου του αιώνα», της κυβέρνησης Τραμπ. Απαντώντας στις γραπτές ερωτήσεις μας, ο Παλαιστίνιος ηγέτης ζητεί διεθνή ειρηνευτική διάσκεψη στο πρώτο τρίμηνο του 2021 (μετά τις αμερικανικές εκλογές), κάνει έκκληση για αναγνώριση του κράτους της Παλαιστίνης από την ελληνική κυβέρνηση και εκφράζει τις προσδοκίες του από τη συμμετοχή των Παλαιστινίων στο East Med Gas Forum.
 
– Αφιερώσατε τις τρεις τελευταίες δεκαετίες της ζωής σας στην επίτευξη διαρκούς ειρήνης με το Ισραήλ. Υστερα από την απόφαση Τραμπ να μεταφέρει την αμερικανική πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ και τις διαρκείς ισραηλινές προσαρτήσεις στη Δυτική Οχθη, μήπως δεν είναι πλέον ρεαλιστική η λύση των δύο κρατών;
– Οντως αφιέρωσα τη ζωή μου στην επίτευξη δίκαιης και διαρκούς ειρήνης για τον λαό μου. Το κλειδί για τη λύση των δύο κρατών είναι ο τερματισμός της ισραηλινής κατοχής. Το 1993 αναγνωρίσαμε το Ισραήλ και από τότε επιδιώκουμε την ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ, στα σύνορα του 1967. 

Η λύση των δύο κρατών είναι η μόνη που μπορεί να φέρει ειρήνη στην περιοχή. Δεν υπάρχει εναλλακτική. Δυστυχώς, αρκετά μέτρα της ισραηλινής κυβέρνησης υπονομεύουν αυτή την προοπτική και τείνουν προς την εγκαθίδρυση καθεστώτος απαρτχάιντ, το οποίο δεν θα φέρει σε καμία περίπτωση ειρήνη. 

Το 2012, αποκτήσαμε καθεστώς κράτους-παρατηρητή στον ΟΗΕ και από τότε μπήκαμε σε δεκάδες διεθνείς οργανισμούς και συνθήκες. Το 2019, η Παλαιστίνη προήδρευσε της ομάδας G77+Κίνα. Η σημερινή κυβέρνηση των ΗΠΑ έλαβε σειρά αποφάσεων που παραβιάζουν τη διεθνή νομιμότητα, ενώ η συνεχιζόμενη εποικιστική δραστηριότητα και η προσάρτηση παλαιστινιακών εδαφών από την ισραηλινή κυβέρνηση δεν είναι παρά κινήσεις για την αποτροπή δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους. 

Είμαστε πρόθυμοι να συμμετάσχουμε σε διαπραγματεύσεις στη βάση της διεθνούς νομιμότητας υπό την εποπτεία του Κουαρτέτου και άλλων χωρών. Δεσμευόμαστε ότι οι θεσμοί που θα δημιουργήσουμε θα στηρίζονται στο διεθνές δίκαιο και ότι θα καταπολεμήσουμε αποφασιστικά την τρομοκρατία. Από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, τον Σεπτέμβριο, κάλεσα τον γενικό γραμματέα του να διοργανώσει διεθνή ειρηνευτική διάσκεψη στις αρχές του 2021. Υπάρχει ακόμη περιθώριο για τη λύση των δύο κρατών, αλλά οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και του Ισραήλ πρέπει να σταματήσουν να την υπονομεύουν.
 
– Τον Ιανουάριο, διακόψατε διπλωματικές σχέσεις με ΗΠΑ και Ισραήλ. Τολμηρή κίνηση, αλλά τι αποκόμισε ο παλαιστινιακός λαός;
– Η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) και το κράτος της Παλαιστίνης διακόψαμε τις σχέσεις μας με τη σημερινή κυβέρνηση των ΗΠΑ ύστερα από την απόφασή της να αναγνωρίσει μια ενιαία Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ και να μεταφέρει εκεί την πρεσβεία της. Μέχρι σήμερα, δεν έχουμε σχέσεις με την αμερικανική κυβέρνηση παρά μόνο με το Κογκρέσο και τα μέλη του που υποστηρίζουν τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.

Σταματήσαμε κάθε συνεργασία με το Ισραήλ στο πεδίο της ασφάλειας αφότου η κυβέρνησή του ανακοίνωσε την πρόθεσή της να προσαρτήσει παλαιστινιακή γη, ίση προς το 33% των εδαφών που κατέλαβε το 1967, κίνηση η οποία θα έσβηνε από τον ορίζοντα μια συνολική, πολιτική λύση.

Αυτές οι αποφάσεις ήταν δύσκολες για τον λαό μας, ιδίως από οικονομική σκοπιά. Οι Αμερικανοί διέκοψαν τη βοήθειά τους σε πολλούς τομείς, συμπεριλαμβανομένων των νοσοκομείων μας στην Ιερουσαλήμ. Η ισραηλινή κυβέρνηση βρήκε πρόσχημα για να παραβιάσει όλες τις συμφωνίες που είχε υπογράψει, όπως για την πειρατεία και τα φορολογικά μας έσοδα, για να σφετερίζεται εκατομμύρια δολαρίων κάθε μήνα από τα φορολογικά μας ταμεία. Σε πείσμα αυτών των δυσκολιών, δεν εννοούμε να γίνουμε θύματα πολιτικού ή οικονομικού εκβιασμού.
 
– Πιστεύετε ότι τα πράγματα θα μπορούσαν να αλλάξουν αν κερδίσει ο Τζο Μπάιντεν τις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου;
– Η θέση μας είναι πολύ απλή: είτε ηγείται ο κ. Τραμπ είτε ο κ. Μπάιντεν, η αμερικανική κυβέρνηση οφείλει να αναθεωρήσει τις αποφάσεις που παραβιάζουν τη διεθνή νομιμότητα και τις αποφάσεις διεθνών οργανισμών. Από εκεί και πέρα, θα είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε με οποιαδήποτε κυβέρνηση.

– Συναντηθήκατε πρόσφατα στη Ραμάλα με τον Ρόναλντ Λοντέρ, πρόεδρο του Παγκόσμιου Εβραϊκού Κογκρέσου. Τι συζητήσατε;
– Εξήγησα στον κ. Λοντέρ τις θέσεις μας και την ετοιμότητά μας να εμπλακούμε σε απευθείας διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ στη βάση της διεθνούς νομιμότητας. Επίσης του εξήγησα ότι δεν πρόκειται να δεχθούμε το αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο. Καλωσορίζουμε όλες τις προσπάθειες για διεθνή ειρηνευτική διάσκεψη στο πρώτο τέταρτο του 2021.
 
– Η παλαιστινιακή ηγεσία καυτηρίασε την απόφαση των Εμιράτων και του Μπαχρέιν να συνάψουν διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ ως προδοσία και ξεπούλημα. Δεν σας απομονώνει αυτή η στάση από ισχυρές αραβικές χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος;
– Η απόφαση Εμιράτων και Μπαχρέιν έρχεται σε ρήξη με την Αραβική Ειρηνευτική Πρωτοβουλία που υιοθετήθηκε από όλα τα αραβικά κράτη στη σύνοδο κορυφής του 2002. Πρωτοβουλία, η οποία επιδιώκει μια δίκαιη και συνεκτική ειρήνη με αποχώρηση του Ισραήλ από όλα τα αραβικά εδάφη με αντάλλαγμα την πλήρη ομαλοποίηση των σχέσεών μας με αυτό. Πρώτα αποχώρηση των Ισραηλινών, μετά ομαλοποίηση των σχέσεων. Η συμφωνία μεταξύ των δύο αραβικών κρατών και του Ισραήλ εξυπηρετεί μόνο πολιτικούς και εκλογικούς στόχους. Δεν πιστεύουμε ότι βοηθά στην αναζήτηση δίκαιης και διαρκούς ειρήνης. Η ειρήνη και η ομαλοποίηση των σχέσεων θα έρθουν μόνο εφόσον δικαιωθούν οι προσδοκίες του παλαιστινιακού λαού για ελευθερία και ανεξαρτησία.

Δεν είμαστε απομονωμένοι από τον αραβικό κόσμο. Οι πράξεις συγκεκριμένων κρατών δεν αντιπροσωπεύουν τις υπόλοιπες χώρες, που εξακολουθούν να υιοθετούν την Αραβική Ειρηνευτική Πρωτοβουλία.
 
– Τι προσδοκά το κράτος της Παλαιστίνης από το East Med Gas Forum (φυσικού αερίου) στο οποίο μετέχει, μαζί με Αίγυπτο, Ελλάδα, Ιορδανία, Ισραήλ και Κύπρο;
– Η Παλαιστίνη είναι ένα από τα ιδρυτικά κράτη του εν λόγω Φόρουμ. Ευελπιστούμε ότι παρόμοιες συμφωνίες θα μας βοηθήσουν να αναπτύξουμε τις εθνικές μας δυνατότητες, να εκμεταλλευτούμε τους φυσικούς πόρους μας και να χαράξουμε ΑΟΖ, ιδιαίτερα μεταξύ Παλαιστίνης και Ισραήλ. Ελπίζουμε ότι αυτή η πρωτοβουλία θα δημιουργήσει μια περιφερειακή αγορά φυσικού αερίου, θα προσφέρει ανταγωνιστικές τιμές και καλύτερες υπηρεσίες, βελτιώνοντας τις οικονομίες των χωρών-μελών.
 
– Τον περασμένο μήνα, Φατάχ και Χαμάς συμφώνησαν για μέτρα εθνικής συμφιλίωσης, ώστε να αρθεί ο διχασμός μεταξύ Δυτικής Οχθης και Γάζας, και να βαδίσετε προς εκλογές. Παρόμοιες συμφωνίες είχαν υπάρξει και στο παρελθόν, αλλά δεν τηρήθηκαν. Γιατί να περιμένουμε κάτι καλύτερο τώρα;
– Είμαστε αποφασισμένοι να τερματίσουμε τον διχασμό και να ξαναενώσουμε Δυτική Οχθη και Γάζα. Αυτός είναι ένας από τους πιο σημαντικούς στόχους μας. Τον περασμένο μήνα, ηγέτες όλων των παλαιστινιακών παρατάξεων συναντήθηκαν και συμφώνησαν να συνεργαστούν προς όφελος της εθνικής υπόθεσης. Πιστεύουμε ότι είναι δυνατό να διεξαχθούν βουλευτικές και προεδρικές εκλογές στο εγγύς μέλλον. Υπάρχουν θέματα που οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε, όπως η διεξαγωγή των εκλογών στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, αλλά κινούμαστε προς την ορθή κατεύθυνση…

Οι σχέσεις με την Ελλάδα

– Πώς βλέπετε τις σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Παλαιστίνης και τι περιμένετε από τη χώρα μας και την Ε.Ε.;
– Οι σχέσεις Ελλήνων – Παλαιστινίων έχουν βαθιές ρίζες και ο πρέσβης μας κ. Μαρουάν Τουμπάσι βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία με αξιωματούχους και με τον λαό της χώρας σας. Ο φιλικός ελληνικός λαός έχει σταθεί στο πλευρό των Παλαιστινίων στα χρόνια της σύγκρουσης. Εχω επισκεφθεί πολλές φορές την Ελλάδα και Ελληνες αξιωματούχοι έχουν επισκεφθεί τη Ραμάλα. Θυμάμαι την επίσκεψή μου το 2015, όταν το ελληνικό Κοινοβούλιο ομόφωνα ψήφισε πρόταση στην κυβέρνηση να αναγνωρίσει το κράτος της Παλαιστίνης. Καλούμε την ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει σε αυτή την απόφαση. Να μας βοηθήσει να προστατέψουμε την ταυτότητα της Ιερουσαλήμ και την περιουσία της ορθόδοξης χριστιανικής Εκκλησίας από τον κίνδυνο της λεηλασίας, να διασφαλίσουμε ελευθερία μετακίνησης των πιστών, χριστιανών και μουσουλμάνων, στους τόπους λατρείας, κάτι που θα βοηθήσει στην επίτευξη ειρήνης και στη διασφάλιση των παλαιστινιακών δικαιωμάτων. Ελπίζουμε επίσης η Ελλάδα να βοηθήσει στην αναβάθμιση του διαλόγου μεταξύ Παλαιστίνης και Ε.Ε. σε μόνιμη εταιρική σχέση.