
Μία ομάδα των περίφημων αμερικανικών ειδικών δυνάμεων Navy SEALs, βγήκε από τον ωκεανό μια χειμωνιάτικη νύχτα στις αρχές του 2019 και πλησίασε σε βραχώδη ακτή στη Βόρεια Κορέα.
Οι υποβρύχιοι καταστροφείς του αμερικανικού Ναυτικού βρίσκονταν σε μια μυστική αποστολή, τόσο πολύπλοκη και σημαντική, που όλα έπρεπε να πάνε ακριβώς σωστά.
Η αποστολή τους ήταν να τοποθετήσουν μια ηλεκτρονική συσκευή, που θα επέτρεπε στις Ηνωμένες Πολιτείες να παρακολουθούν τις επικοινωνίες του ηγέτη της Βόρειας Κορέας, Κιμ Γιονγκ Ουν, εν μέσω συνομιλιών υψηλού επιπέδου, που διεξάγονταν εκείνη την εποχή με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ -κατά την πρώτη του θητεία.
Η αποστολή είχε τη δυνατότητα να παρέχει στις ΗΠΑ μία ροή πολύτιμων πληροφοριών. Αν όμως οι Αμερικανοί κομάντο εντοπίζονταν πάνω στο έδαφος της Βόρειας Κορέας, όχι μόνο θα κατέρρεαν αυτομάτως οι συνομιλίες, αλλά, ακόμα χειρότερα, θα μπορούσε να προκληθεί μία κρίση ομήρων ή μια κλιμάκωση της σύγκρουσης με έναν εχθρό με πυρηνικά όπλα.
Ήταν τόσο ριψοκίνδυνη, που απαιτούσε την άμεση έγκριση του προέδρου, γράφουν οι New York Times που αποκάλυψαν το θέμα.
Για την επιχείρηση, οι στρατιωτικοί επέλεξαν την Κόκκινη Ομάδα της SEAL Team 6 -επρόκειτο για την ίδια ομάδα που εξουδετέρωσε τον Οσάμα Μπιν Λάντεν.
Οι SEALs προετοιμάστηκαν για μήνες, γνωρίζοντας ότι κάθε κίνηση έπρεπε να είναι τέλεια.
Αλλά, όταν έφτασαν σε αυτό που πίστευαν ότι ήταν μια ερημική ακτή εκείνη τη νύχτα, φορώντας μαύρες στολές κατάδυσης και γυαλιά νυχτερινής όρασης, η αποστολή άρχισε γρήγορα να καταρρέει.
Ένα βορειοκορεατικό σκάφος εμφανίστηκε από το σκοτάδι. Φακοί από την πλώρη σάρωσαν το νερό. Φοβούμενοι ότι είχαν εντοπιστεί, οι SEALs άνοιξαν πυρ.
Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, όλοι οι επιβαίνοντες στο βορειοκορεατικό σκάφος ήταν νεκροί.
Οι SEALs υποχώρησαν στη θάλασσα, χωρίς να τοποθετήσουν τη συσκευή παρακολούθησης.
Ας τα πάρουμε όλα από την αρχή:
Το σχέδιο προέβλεπε ότι το Ναυτικό θα έστελνε ένα πυρηνικό υποβρύχιο, στα νερά κοντά στη Βόρεια Κορέα και στη συνέχεια θα αποβίβαζε μια μικρή ομάδα SEALs σε δύο μίνι υποβρύχια, το καθένα περίπου στο μέγεθος μιας φάλαινας, που θα πήγαιναν αθόρυβα στην ακτή.
Οι SEALs θα επέβαιναν βυθισμένοι σε νερό με θερμοκρασία 40 βαθμών για περίπου δύο ώρες, ώστε να φτάσουν στην ακτή, χρησιμοποιώντας εξοπλισμό αυτόνομης κατάδυσης και θερμαινόμενες στολές, για να επιβιώσουν.
Κοντά στην παραλία, τα μίνι υποβρύχια θα απελευθέρωναν μια ομάδα από περίπου οκτώ SEALs, οι οποίοι θα κολυμπούσαν προς τον στόχο, θα τοποθετούσαν τη συσκευή και στη συνέχεια θα επέστρεφαν στη θάλασσα. Αλλά η ομάδα αντιμετώπιζε έναν σοβαρό περιορισμό: θα έπρεπε να κινηθούν σχεδόν στα τυφλά.
Η SEAL Team 6 προετοιμάστηκε για μήνες στα αμερικανικά ύδατα και συνέχισε τις προετοιμασίες μέχρι τις πρώτες εβδομάδες του 2019.
Εκείνο τον Φεβρουάριο, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα συναντούσε τον Κιμ στο Βιετνάμ στο τέλος του μήνα.
Για την αποστολή, η SEAL Team 6 συνεργάστηκε με την κορυφαία υποβρύχια ομάδα του Ναυτικού, την SEAL Delivery Vehicle Team 1, που έκανε κατασκοπεία με μίνι υποβρύχια για χρόνια.
Οι SEALs επιβιβάστηκαν στο πυρηνικό υποβρύχιο και κατευθύνθηκαν προς τη Βόρεια Κορέα. Όταν το υποβρύχιο βρισκόταν στον ανοιχτό ωκεανό και ήταν έτοιμο να διακόψει κάθε επικοινωνία, ο Τραμπ έδωσε την τελική έγκριση.
Το υποβρύχιο πλησίασε την ακτή της Βόρειας Κορέας και εξαπέλυσε δύο μίνι υποβρύχια, που κατευθύνθηκαν σε σημείο περίπου 100 μέτρων από την ακτή, σε ρηχά νερά.
Οι «εγκέφαλοι» της αποστολής είχαν προσπαθήσει να αντισταθμίσουν την έλλειψη ζωντανής εικόνας από αέρος, παρακολουθώντας για μήνες πώς κινούνταν οι άνθρωποι στην περιοχή.
Μελέτησαν τα πρότυπα αλιείας και επέλεξαν μια ώρα, που η κυκλοφορία των σκαφών θα ήταν ελάχιστη. Οι πληροφορίες έδειχναν ότι, αν οι SEALs έφταναν αθόρυβα στη σωστή τοποθεσία στη μέση της χειμωνιάτικης νύχτας, θα ήταν απίθανο να συναντήσουν κάποιον.
Η νύχτα ήταν ήσυχη και η θάλασσα ήρεμη. Καθώς τα μίνι υποβρύχια πλησίαζαν τον στόχο, οι αισθητήρες τους έδειχναν ότι οι πληροφορίες ήταν σωστές. Η ακτή φαινόταν άδεια.
Τα μίνι υποβρύχια έφτασαν στο σημείο που έπρεπε να σταθμεύσουν, στον βυθό της θάλασσας. Εκεί, η ομάδα έκανε ίσως το πρώτο από τα τρία μικρά λάθη που φαίνονταν ασήμαντα τη στιγμή εκείνη, αλλά που ίσως καταδίκασαν την αποστολή. Στο σκοτάδι, το πρώτο μίνι υποβρύχιο τοποθετήθηκε στον βυθό, όπως είχε προγραμματιστεί, αλλά το δεύτερο το ξεπέρασε και έπρεπε να κάνει αναστροφή, ανέφεραν αξιωματούχοι.
Το σχέδιο προέβλεπε ότι τα μίνι υποβρύχια θα στάθμευαν στραμμένα προς την ίδια κατεύθυνση, αλλά, μετά την αναστροφή του δεύτερου υποβρυχίου, έδειχναν σε αντίθετες κατευθύνσεις.
Ο χρόνος ήταν περιορισμένος, οπότε η ομάδα αποφάσισε να απελευθερώσει τους κομάντο στην ακτή και να διορθώσει το πρόβλημα αργότερα.
Οι πόρτες των υποβρυχίων άνοιξαν, και οι πάνοπλοι SEALs κολύμπησαν αθόρυβα κάτω από το νερό προς την ακτή, φέροντας μαζί τους τη συσκευή παρακολούθησης.
Κάθε λίγα μέτρα, οι SEALs ανέβαιναν λίγο πάνω από το νερό, για να ελέγξουν το περιβάλλον τους. Όλα φαίνονταν καθαρά.
Αυτό ίσως ήταν το δεύτερο λάθος.
Στο σκοτάδι έπλεε ένα μικρό σκάφος με μια ομάδα Βορειοκορεατών, που ήταν δύσκολο να εντοπιστούν, καθώς οι αισθητήρες στα γυαλιά νυχτερινής όρασης των SEALs ήταν σχεδιασμένοι εν μέρει για να ανιχνεύουν θερμότητα, και οι στολές κατάδυσης που φορούσαν οι Βορειοκορεάτες ήταν παγωμένες από το κρύο θαλασσινό νερό.
Οι SEALs έφτασαν στην ακτή, νομίζοντας ότι ήταν μόνοι τους, και άρχισαν να βγάζουν τον εξοπλισμό κατάδυσης.
Ο στόχος ήταν μόλις λίγα εκατοντάδες μέτρα μακριά.
Πίσω τους, οι κυβερνήτες αναδιέταξαν το υποβρύχιο που ήταν στραμμένο λάθος.
Με τις πόρτες ανοιχτές για ορατότητα και επικοινωνία, ένας εκ των κυβερνητών έβαλε μπρος τον ηλεκτρικό κινητήρα, για να μετακινήσει το υποβρύχιο προς τη σωστή κατεύθυνση.
Αυτό ήταν ίσως το τρίτο λάθος. Ορισμένοι SEALs υποστήριξαν ότι ο θόρυβος του κινητήρα μπορεί να τράβηξε την προσοχή του βορειοκορεατικού σκάφους.
Και αν το πλήρωμα του σκάφους άκουσε μια έκρηξη και γύρισε να κοιτάξει, μπορεί να είδε το φως από τις ανοιχτές καμπίνες των υποβρυχίων να λάμπει στο σκοτεινό νερό.
Το σκάφος άρχισε να κινείται προς τα μίνι υποβρύχια. Οι Βορειοκορεάτες έριξαν φακούς στο νερό και μιλούσαν σαν να είχαν παρατηρήσει κάτι.
Ορισμένοι πιλότοι των μίνι υποβρυχίων ανέφεραν αργότερα στους αξιωματούχους ότι από την θέση τους, κοιτάζοντας μέσα από το καθαρό νερό, το σκάφος εξακολουθούσε να φαίνεται σε ασφαλή απόσταση και αμφέβαλαν ότι τα μίνι υποβρύχια είχαν εντοπιστεί.
Αλλά οι SEALs στην ακτή το είδαν διαφορετικά. Στη σκοτεινή θάλασσα, το σκάφος τους φαινόταν σχεδόν πάνω από τα μίνι υποβρύχια.
Με την επικοινωνία μπλοκαρισμένη, δεν υπήρχε τρόπος για την ομάδα στην ακτή να συνεννοηθεί με τα μίνι υποβρύχια. Φώτα από το σκάφος σάρωσαν το νερό.
Οι SEALs δεν ήξεραν αν έβλεπαν περιπολία ασφαλείας που τους κυνηγούσε ή μια απλή ομάδα αλιέων, αδιάφορη για την αποστολή υψηλού κινδύνου που εξελισσόταν γύρω της. Ένας άντρας από το βορειοκορεατικό σκάφος έπεσε στη θάλασσα.
Αν η ομάδα στην ακτή αντιμετώπιζε πρόβλημα, το πυρηνικό υποβρύχιο είχε μια ομάδα SEALs έτοιμη με φουσκωτά. Πιο μακριά από την ακτή, αεροσκάφη ελικοπτέρων stealth είχαν τοποθετηθεί σε πλοία του αμερικανικού Ναυτικού με ακόμη περισσότερους στρατιώτες Ειδικών Δυνάμεων, έτοιμους να επέμβουν, αν χρειαζόταν.
Η εκτέλεση των Βορειοκορεατών
Οι SEALs αντιμετώπισαν μια κρίσιμη απόφαση, αλλά δεν υπήρχε τρόπος να συζητήσουν την επόμενη κίνηση. Ο διοικητής της αποστολής ήταν μίλια μακριά. Χωρίς drones και με μπλακάουτ επικοινωνίας, πολλά από τα τεχνολογικά πλεονεκτήματα που οι SEALs συνήθως χρησιμοποιούν, είχαν αφαιρεθεί, αφήνοντας μια «χούφτα» ανδρών στη μέση του πουθενά, αβέβαιους για το τι να κάνουν.
Καθώς η ομάδα στην ακτή παρακολουθούσε τον Βορειοκορεάτη στο νερό, ο ανώτερος SEAL στην ακτή επέλεξε να αναλάβει δράση. Χωρίς να πει λέξη, έστρεψε το όπλο του και πυροβόλησε. Οι άλλοι SEALs έκαναν ενστικτωδώς το ίδιο.
Αν δεν ήταν σίγουροι ότι η αποστολή τους είχε αποκαλυφθεί πριν πυροβολήσουν, δεν είχαν καμία αμφιβολία αμέσως μετά.
Το σχέδιο απαιτούσε οι SEALs να εγκαταλείψουν αμέσως, αν συναντούσαν κάποιον.
Οι δυνάμεις ασφαλείας της Βόρειας Κορέας μπορεί να πλησίαζαν. Δεν υπήρχε χρόνος για να τοποθετήσουν τη συσκευή.
Η ομάδα στην ακτή κολύμπησε στο σκάφος, για να βεβαιωθεί ότι όλοι οι Βορειοκορεάτες ήταν νεκροί. Δεν βρήκαν όπλα ή στολές.
Τα στοιχεία έδειχναν ότι το πλήρωμα, το οποίο οι αξιωματούχοι της αποστολής ανέφεραν ότι ήταν δύο ή τρία άτομα, ήταν πολίτες που έκαναν καταδύσεις για όστρακα.
Όλοι τους ήταν νεκροί, συμπεριλαμβανομένου του άντρα στο νερό.
Οι SEALs έσυραν τα σώματα στο νερό, για να τα κρύψουν από τις βορειοκορεατικές αρχές. Ένας προσέθεσε ότι οι SEALs τρύπησαν με μαχαίρια τα άψυχα σώματα των Βορειοκορεατών, για να διασφαλίσουν ότι τα σώματά τους θα βυθιστούν.
Οι SEALs κολύμπησαν πίσω στα μίνι υποβρύχια και έστειλαν σήμα κινδύνου.
Πιστεύοντας ότι ήταν σε άμεσο κίνδυνο, το μεγάλο πυρηνικό υποβρύχιο έκανε επικίνδυνο ελιγμό σε ρηχά νερά κοντά στην ακτή, για να τους παραλάβει. Στη συνέχεια, κινήθηκε γρήγορα προς τον ανοιχτό ωκεανό. Όλοι οι Αμερικανοί στρατιώτες διέφυγαν αβλαβείς.
Αμέσως μετά, οι δορυφόροι κατασκοπείας των ΗΠΑ ανίχνευσαν αύξηση της στρατιωτικής δραστηριότητας της Βόρειας Κορέας στην περιοχή.
Η Πιονγκγιάνγκ δεν έκανε ποτέ δημόσιες δηλώσεις για τους θανάτους, και οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ είπαν ότι δεν ήταν σαφές αν οι Βορειοκορεάτες κατάφεραν να καταλάβουν τι είχε συμβεί και ποιος ήταν υπεύθυνος.
Η σύνοδος στο Βιετνάμ πραγματοποιήθηκε, όπως ήταν προγραμματισμένο, στο τέλος του Φεβρουαρίου του 2019, αλλά οι συνομιλίες κατέρρευσαν γρήγορα, χωρίς συμφωνία. Μέχρι τον Μάιο, η Βόρεια Κορέα είχε ξαναρχίσει τις δοκιμές πυραύλων.
Ο Τραμπ και ο Κιμ συναντήθηκαν για άλλη μια φορά τον Ιούνιο στη Ζώνη Αποστρατικοποίησης μεταξύ Βόρειας και Νότιας Κορέας. Η συνάντηση ήταν καλά «σκηνοθετημένη» για την τηλεόραση, με τον Τραμπ να περνά ακόμα και μέσα σε βορειοκορεατικό έδαφος. Αλλά η σύντομη συνάντηση απέφερε ελάχιστα, πέρα από μια χειραψία.
ΗΠΑ και Βόρεια Κορέα κάνουν σαν να μην συνέβη ποτέ
Η επιχείρηση του 2019 δεν έχει ποτέ αναγνωριστεί δημοσίως. ΗΠΑ και Βόρεια Κορέα κάνουν σαν να μην συνέβη ποτέ.
Οι λεπτομέρειες παραμένουν απόρρητες και έρχονται στο φως για πρώτη φορά, μέσα από τις μαρτυρίες από τους πρωταγωνιστές των γεγονότων και ανθρώπους με γνώση της υπόθεσης, που μίλησαν υπό το καθεστώς της ανωνυμίας στους NY Times.
Δεν είναι σαφές πόσα κατάφερε η Βόρεια Κορέα να ανακαλύψει για την αποστολή. Αλλά η επιχείρηση των SEALs είναι ένα κεφάλαιο σε μια προσπάθεια των αμερικανικών κυβερνήσεων, εδώ και δεκαετίες, να εμπλακούν στη Βόρεια Κορέα και να περιορίσουν τα πυρηνικά της προγράμματα.
χεδόν τίποτα απ’ όσα προσπάθησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες -ούτε οι υποσχέσεις για στενότερες σχέσεις ούτε η πίεση των κυρώσεων- δεν έχει λειτουργήσει.
Το 2019, ο Τραμπ έκανε μια προσωπική προσπάθεια προσέγγισης με τον Κιμ, αναζητώντας μια λύση που, ενδεχομένως, είχε διαφύγει από τους προκατόχους του στον Λευκό Οίκο.
Αλλά αυτές οι συνομιλίες κατέρρευσαν και το πυρηνικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας επιταχύνθηκε.
Η αμερικανική κυβέρνηση εκτιμά ότι η Πιονγκγιάνγκ διαθέτει πλέον περίπου 50 πυρηνικά όπλα και πυραύλους, που μπορούν να φτάσουν μέχρι την δυτική ακτή των ΗΠΑ.
Ο Κιμ έχει υποσχεθεί να συνεχίσει την επέκταση του πυρηνικού του προγράμματος, προκειμένου ν’ αποτρέψει τις αμερικανικές προκλήσεις, όπως κατά καιρούς διατείνεται ο ίδιος.
Όταν ο Τραμπ ανέλαβε τα ηνία
Η αποστολή των SEALs ήταν σχεδιασμένη να «καλύψει» ένα στρατηγικό κενό. Για χρόνια, οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών είχαν διαπιστώσει ότι ήταν σχεδόν αδύνατο να στρατολογήσουν ανθρώπινες πηγές (HUMINT) και να παρακολουθήσουν τις επικοινωνίες στο απομονωμένο αυταρχικό κράτος της Βόρειας Κορέας.
Η απόκτηση πληροφοριών για τα σχέδια του Κιμ Γιονγκ Ουν έγινε κορυφαία προτεραιότητα, όταν ο Τραμπ ανέλαβε τα καθήκοντά του. Ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας φαινόταν όλο και πιο απρόβλεπτος και επικίνδυνος, και η σχέση του με τον πρόεδρο των ΗΠΑ είχε περάσει από επιστολές φιλίας σε δημόσιες απειλές για πυρηνικό πόλεμο.
Το 2018, οι σχέσεις έμοιαζαν ειρηνικές. Η Βόρεια Κορέα ανέστειλε τις δοκιμές πυρηνικών και πυραύλων, και οι δύο χώρες ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις, αλλά οι ΗΠΑ εξακολουθούσαν να έχουν πολύ περιορισμένη εικόνα για τις προθέσεις του Κιμ.
Ήταν τότε ακριβώς που οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών αποκάλυψαν στον Λευκό Οίκο ότι είχαν τη λύση για το πρόβλημα της πληροφόρησης: μια νέα ηλεκτρονική συσκευή, που θα μπορούσε να παρακολουθήσει τις επικοινωνίες του Κιμ.
Η… παγίδα ήταν ότι κάποιος έπρεπε να μπει κρυφά και να την τοποθετήσει. Η αποστολή ανατέθηκε στη SEAL Team 6 το 2018, σύμφωνα με στρατιωτικούς αξιωματούχους. Ακόμα όμως και για μια ομάδα επίλεκτων πεζοναυτών όπως η συγκεκριμένη, η αποστολή θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη.
Οι SEALs, οι οποίοι ήταν πιο συνηθισμένοι σε γρήγορες επιδρομές σε χώρες όπως το Αφγανιστάν και το Ιράκ, έπρεπε να επιβιώσουν για ώρες σε παγωμένες θάλασσες, να περάσουν απαρατήρητοι από δυνάμεις ασφαλείας στη στεριά, να πραγματοποιήσουν μια ακριβή τεχνική εγκατάσταση και να αποχωρήσουν, χωρίς να εντοπιστούν -το πιο κρίσιμο στάδιο της επιχείρησης.
Στην πρώτη θητεία του Τραμπ, οι κορυφαίοι αξιωματούχοι στο Πεντάγωνο πίστευαν ότι ακόμα και μια μικρή στρατιωτική ενέργεια κατά της Βόρειας Κορέας θα μπορούσε να προκαλέσει καταστροφική αντίποινα από έναν εχθρό με περίπου 8.000 πυροβόλα και εκτοξευτές πυραύλων στραμμένα στους περίπου 28.000 Αμερικανούς στρατιώτες στη Νότια Κορέα, καθώς και πυρηνικούς πυραύλους, που θα μπορούσαν να πλήξουν τις ΗΠΑ.
Αλλά οι SEALs πίστευαν ότι μπορούσαν να ολοκληρώσουν την αποστολή, γιατί είχαν ξανακάνει κάτι παρόμοιο στο παρελθόν.
Το 2005, οι SEALs χρησιμοποίησαν ένα μίνι υποβρύχιο για να προσεγγίσουν την ακτή της Βόρειας Κορέας και να αποχωρήσουν αθόρυβα. Η επιχείρηση του 2005, που πραγματοποιήθηκε κατά την προεδρία του Τζορτζ Μπους, δεν έχει αναφερθεί ποτέ δημοσίως.
Έτσι, πρότειναν να το κάνουν ξανά. Το φθινόπωρο του 2018, ενώ οι συνομιλίες υψηλού επιπέδου με τη Βόρεια Κορέα ήταν σε εξέλιξη, η Joint Special Operations Command, που εποπτεύει την Team 6, έλαβε έγκριση από τον Τραμπ για να ξεκινήσει τις προετοιμασίες.
Συνήθως, οι δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων διαθέτουν drones πάνω από την αποστολή, που μεταδίδουν βίντεο υψηλής ευκρίνειας του στόχου, το οποίο οι SEALs στο έδαφος και οι ανώτεροι διοικητές τους σε απομακρυσμένα επιχειρησιακά κέντρα μπορούν να χρησιμοποιήσουν, για να κατευθύνουν την επιχείρηση σε πραγματικό χρόνο. Συχνά, μπορούν ακόμα και να παρακολουθήσουν τις επικοινωνίες του εχθρού.
Αλλά στη Βόρεια Κορέα, οποιοδήποτε drone θα γινόταν αντιληπτό.
Η αποστολή θα έπρεπε να βασιστεί σε δορυφόρους σε τροχιά και σε αεροπλάνα κατασκοπείας στον διεθνή εναέριο χώρο, που θα μπορούσαν να παρέχουν μόνο σχετικά χαμηλής ευκρίνειας στατικές εικόνες, ανέφεραν αξιωματούχοι.
Αυτές οι εικόνες θα έφταναν όχι σε πραγματικό χρόνο, αλλά με καθυστέρηση αρκετών λεπτών -στην καλύτερη περίπτωση. Ακόμα και τότε, δεν θα μπορούσαν να μεταδοθούν στα μίνι υποβρύχια, γιατί μία μόνο κρυπτογραφημένη μετάδοση θα μπορούσε να προδώσει την αποστολή. Όλα έπρεπε να γίνουν υπό σχεδόν απόλυτο μπλακάουτ επικοινωνίας. Αν κάτι περίμενε τους SEALs στην ακτή, ίσως να μην το μάθαιναν, μέχρι να ήταν, ήδη, πολύ αργά…
Τα λάθη που οδήγησαν στην αποτυχία της αποστολής
Όσο για την αποτυχημένη αποστολή των SEALs, διαπιστώθηκε ότι η εξόντωση των πολιτών ήταν δικαιολογημένη βάσει των κανόνων εμπλοκής, και ότι ακυρώθηκε λόγω μιας σειράς από… ατυχή συμβάντα, που δεν μπορούσαν να προβλεφθούν ή να αποφευχθούν.
Τα ευρήματα των εκθέσεων του Πενταγώνου παραμένουν απόρρητα.