Μέσα στον Δεκέμβριο, οι ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν πάνω στο σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη στεγαστική κρίση. Τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι το πρόβλημα επηρεάζει όλους τους τομείς της ζωής, από τη ανεξαρτησία των νέων έως και την αντιμετώπιση της ανεργίας.
Καθώς οι πιέσεις που προκαλεί η στεγαστική κρίση στις κοινωνίες αυξάνονται και οι επιπτώσεις επηρεάζουν ακόμη και τις πολιτικές εξελίξεις, η ΕΕ, με βάση την έρευνα της Κομισιόν, έχει εκπονήσει ένα σχέδιο για περισσότερο προσιτή στέγαση.
Ωστόσο υπάρχουν διαφορές μεταξύ των χωρών, στη δομή και διαμόρφωση των συνθηκών που επηρεάζουν τη στεγαστική κρίση. Κοινή συνισταμένη για όλη την ΕΕ, το κόστος στέγασης που αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς, ενώ τα εισοδήματα όχι.
Υψηλό κόστος στέγασης
Η Κομισιόν στην έκθεσή της για τη στεγαστική κρίση διαπιστώνει ότι το κόστος στέγασης αυξάνεται συνολικά. Είτε όταν πρόκειται για αγορά ή ενοικίαση κατοικίας είτε για την ενέργεια για ψύξη και θέρμανση.
Η άνοδος των τιμών στην ΕΕ είναι ραγδαία την τελευταία δεκαετία. Οι τιμές των κατοικιών, κατά μέσο όρο, έχουν αυξηθεί έως και 60%. Σε ορισμένα κράτη μέλη οι αυξήσεις ξεπερνούν το 200%. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τις τιμές των ενοικίων και το κόστος ενέργειας.
Η Επιτροπή επίσης διαπιστώνει ότι τα εισοδήματα των νοικοκυριών δεν έχουν συμβαδίσει με αυτές τις αυξήσεις. Συνεπώς, πολλοί Ευρωπαίοι να αγωνίζονται να καλύψουν τα έξοδα στέγασης.
Παρά το γεγονός ότι οι χώρες και οι περιφέρειες της ΕΕ επηρεάζονται διαφορετικά από τη στεγαστική κρίση, ο ευρύς αντίκτυπός της αφορά όλους τους τους Ευρωπαίους.
Σήμερα, η στέγαση καλύπτει σχεδόν το ένα πέμπτο του μέσου εισοδήματος ενός νοικοκυριού της ΕΕ (περίπου 20%). Ταυτόχρονα, περίπου ένας στους δέκα ανθρώπους αναφέρει ότι δεν μπορεί να πληρώσει το ενοίκιο ή το στεγαστικό του δάνειο εγκαίρως.
Το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο στις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης. Εκεί, ένας στους δέκα κατοίκους δαπανά περισσότερο από το 40% του εισοδήματός του για να καλύψει το κόστος κατοικίας.
Απρόσιτα ακίνητα
Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν γιατί έχουν περιοριστεί τόσο οι επιλογές για υποψήφιους αγοραστές ή ενοικιαστές κατοικίας. Ειδικά στα κέντρα των μεγάλων πόλεων, τα διαμερίσματα γίνονται ολοένα και πιο απρόσιτα για τον μέσο εργαζόμενο.
Το αναμενόμενο ποσοστό μισθού που δαπανάται για ενοίκιο το 2025 σε διάφορες μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις
Όπως διαπιστώνεται από τον πίνακα, για να μπορέσει ένας μέσος εργαζόμενος στη Λισαβόνα (Πορτογαλία) να νοικιάσει ένα διαμέρισμα, θα πρέπει να δαπανήσει το σύνολο του μισθού του –και κάτι παραπάνω: 116%
Υψηλά ποσοστά μισθού απαιτούνται και στη Μαδρίτη και τη Βαρκελώνη (74%), ενώ στην Ιταλία στο Μιλάνο και τη Ρώμη απαιτείται 72% και 65% αντίστοιχα. Στην Αθήνα, κάποιος πρέπει να δώσει το 57% του μισθού του.
Η κρίση αυτή επηρεάζει και τη λειτουργία της κοινωνίας, τις δυνατότητες των νέων να φύγουν από τη γονική εστία και, ίσως, να κάνουν δική τους οικογένεια. H Ελλάδα είναι μεταξύ των χωρών που οι νέοι φεύγουν από το σπίτι μετά τα 30.
2024: Μέσος όρος ηλικίας που οι νέοι φεύγουν από το πατρικό για να μείνουν μόνοι τους και να φτιάξουν τη ζωή τους (Πηγή: Eurostat)
Επίσης, με βάση τα στοιχεία, διαπιστώνεται ότι η στεγαστική κρίση συνδέεται σε σημαντικό βαθμό με την ανεργία. Μεγάλο ποσοστό ανθρώπων που δεν μπορούν να βρουν δουλειά, φαίνεται ότι έχουν πρόβλημα στέγασης ταυτόχρονα.
