Ο «ελέφαντας στο δωμάτιο»… η σωρευτική οφειλή των κυβερνήσεων παγκοσμίως έχει εκτιναχθεί σε δυσθεώρητα ύψη φτάνοντας σε επίπεδα ρεκόρ τα χρέη καθιστώντας τη μεγαλύτερη οικονομική πρόκληση της εποχής μας και ανασταλτικό παράγοντα στην παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη.
Αν και πλέον είναι χαμηλότερα από τα υψηλά επίπεδα που είχαν φτάσει κατά τη διάρκεια της πανδημίας, σε πραγματικούς όρους, παραμένουν σταθερά υψηλά, στα 111 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Το visualcapitalis επιχειρεί την οπτικοποίηση του παγκόσμιου δημόσιου χρέους σε ένα γιγαντιαίο διάγραμμα που… βγάζει μάτια.
Ο «βασιλιάς» των χρεών
Σε απόλυτους αριθμούς τη «μαύρη πρωτιά» στη σχετική λίστα κατέχει ο οικονομικός γίγαντας των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Με βάση τα στοιχεία του ΔΝΤ το χρέος των ΗΠΑ θα ξεπεράσει τα 38 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2025, φτάνοντας το 125% του ΑΕΠ.
Tο χρέος των ΗΠΑ θα ξεπεράσει τα 38 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2025
Με χρέος ύψους 18,7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, η Κίνα κατατάσσεται στη δεύτερη θέση. Το 2025, το χρέος αυξήθηκε κατά σχεδόν 2,2 τρισεκατομμύρια δολάρια, λόγω των κυβερνητικών μέτρων τόνωσης της οικονομίας και της δυσχερής κατάσταση στον κλάδο των ακινήτων.
Η Ιαπωνία ακολουθεί με χρέος ύψους 9,8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, που αντιστοιχεί στο 230% του ΑΕΠ. Παρόλο που το χρέος παραμένει στα ύψη, η νέα πρωθυπουργός της χώρας, Sanae Takaichi, προτείνει 92,2 δισεκατομμύρια δολάρια σε δαπάνες για τόνωση της οικονομίας.
Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία συμπληρώνουν την κορυφή των χωρών με το χρέος και των δύο χωρών να κυμαίνεται κοντά στα 4 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Η Γαλλία, ειδικότερα, έχει βιώσει σημαντική πολιτική αστάθεια εν μέσω αμφιλεγόμενων προτάσεων για περικοπές στον προϋπολογισμό ενώ την τελευταία περίοδο ο Εμανουέλ Μακρόν αλλάζει τους πρωθυπουργούς… σαν τα πουκάμισα.
Η Ελλάδα στον παγκόσμιο χάρτη
Η Ελλάδα, αν και δεν μπορεί να συγκριθεί σε ΑΕΠ με τις παραπάνω χώρες και δεν μπορεί σίγουρα να φτάσει τα ιλιγγιώδη νούμερα που προαναφέρθηκαν αφήνει το δικό της αποτύπωμα στον παγκόσμιο χάρτη του δημοσίου χρέους με μερίδιο 0,4% και πάνω από 400 δισεκατομμύρια δολάρια. Το εν λόγω χρέος αντιστοιχεί σε περίπου 150% του ΑΕΠ ποσοστό διόλου ευκαταφρόνητο αν και τελευταία παρατηρείται μια σταθερή αποκλιμάκωση.
Συγκεκριμένα, το πρώτο τρίμηνο του 2025, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας διαμορφώθηκε στο 152,5% του ΑΕΠ, καταγράφοντας μείωση 9,3 ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2024.
Η χώρα μας εξακολουθεί να έχει τον υψηλότερο δείκτη χρέους προς ΑΕΠ μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης. Παρά τη βελτίωση, το ελληνικό χρέος εξακολουθεί να απέχει σημαντικά από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ο οποίος ανέρχεται στο 58,4%. Σε έκθεσή του το ΔΝΤ εκτιμά ότι το δημόσιο χρέος στα κράτη της ΕΕ θα φτάσει σε μέσα επίπεδα το 130% μέχρι το 2040, δηλαδή σχεδόν θα διπλασιαστεί σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα
Ο βασικός στόχος της χώρας είναι η περαιτέρω μείωση του χρέους στο 130% του ΑΕΠ έως το 2028. Όμως, όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αντιμετωπίζει αυξημένες δαπάνες για συντάξεις και υγεία λόγω της δημογραφικής γήρανσης, κάτι που μπορεί να πιέσει τα δημοσιονομικά στο μέλλον.
Το ΔΝΤ προβλέπει εκρηκτική αύξηση του δημόσιου χρέους στα κράτη της ΕΕ
Υπάρχει εξήγηση
Πίσω στον παγκόσμιο χάρτη του χρέους, η αύξηση οφείλεται σε διάφορους παράγοντες:
- Πανδημία COVID-19: Οι κυβερνήσεις δανείστηκαν τεράστια ποσά για να στηρίξουν τις οικονομίες, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά κατά τη διάρκεια της κρίσης.
- Πληθωρισμός και Επιτόκια: Τα υψηλά επιτόκια αυξάνουν το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους (πληρωμή τόκων) για τα κράτη.
- Γεωπολιτικές Εντάσεις: Η αύξηση των αμυντικών δαπανών σε πολλές χώρες.
- Αργή Ανάπτυξη: Σε ορισμένες οικονομίες, η αύξηση του ΑΕΠ δεν είναι αρκετά γρήγορη για να ξεπεράσει τον ρυθμό συσσώρευσης του χρέους.
- Μεγάλες Οικονομίες: Το χρέος μεγάλων οικονομιών, όπως των ΗΠΑ και της Κίνας, συνεχίζει να αυξάνεται χωρίς ενδείξεις άμεσης αντιστροφής της τάσης.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει εκφράσει ανησυχίες, τονίζοντας ότι το υψηλό δημόσιο χρέος δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους προειδοποιώντας ότι η καθυστερημένη λήψη μέτρων είναι επικίνδυνη και αυξάνει τον κίνδυνο αρνητικών αντιδράσεων των αγορών.
