Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024 -

Τρομακτικό: Μακέτες έχουν μείνει επενδύσεις 13 δισ. ευρώ



Η πρόσφατη εμπλοκή με τα ορυχεία της Βεύης και το έργο της ΔΕΗ στη Μελίτη, δείχνει να είναι η σταγόνα στο ποτήρι που ξεχείλισε. Και όσο κι αν η κυβέρνηση ορκίζεται πίστη στην ανάπτυξη που μπορεί να έρθει μόνο μέσα από ένα ευρύ επενδυτικό πρόγραμμα, οι εξελίξεις την διαψεύδουν.

Το τρένο των μεγάλων επενδύσεων που θα άλλαζαν την εικόνα της χώρας, χάνεται εξαιτίας της οικονομικής αβεβαιότητας, της δραματικής καθυστέρησης στη λήψη αποφάσεων και της ιδεοληπτικής τις περισσότερες φορές εμμονής των κυβερνώντων να αντιμετωπίζουν ως «αναγκαίο κακό» την επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα.

Project που ξεπερνούν τα 13 δισ. έχουν κολλήσει εδώ και χρόνια, ειδικά μετά το 2015, χιλιάδες θέσεις εργασίας δεν ανοίγουν επειδή δεν προχωρούν οι επενδύσεις και τεράστια είναι η απώλεια σε έσοδα από φόρους και ανάπτυξη για το ελληνικό κράτος.
 
Παράδειγμα προς μίμηση είναι η περίπτωση του Αστέρα Βουλιαγμένης που προχωρεί με ταχύ­τατες διαδικασίες. Η πρώτη φάση της ανάπλασης θα αγγίξει τα 100 εκατ. ευρώ.
 

Η πρόσφατη εμπλοκή με τα ορυχεία της Βεύης και το έργο της ΔΕΗ στη Μελίτη, δείχνει να είναι η σταγόνα στο ποτήρι που ξεχείλισε. Και όσο κι αν η κυβέρνηση ορκίζεται πίστη στην ανάπτυξη που μπορεί να έρθει μόνο μέσα από ένα ευρύ επενδυτικό πρόγραμμα, οι εξελίξεις την διαψεύδουν.

Νάρκη έχει μπει σε τουλάχιστον έξι μεγάλα επενδυτικά σχέδια, είτε λόγω της παρατεταμένης διαπραγμάτευσης που έχει παγώσει τα πάντα, είτε εξαιτίας αποφάσεων συγκεκριμένων υπουργείων. Οι ξένοι επενδυτές, αλλά και Ελληνες, τηρούν στάση αναμονής καθώς πιστεύουν στο «project Ελλάδα», όμως, ο χρόνος που περνά κοστίζει ακριβά στην ελληνική οικονομία.

Αλλωστε, κάθε ημέρα που περνά με την οικονομία σε αβεβαιότητα και τα σενάρια περί Grexit να φουντώνουν, τόσο μεγαλώνει και το country risk που εμποδίζει την προσέλκυση σημαντικών κεφαλαίων. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί ο τουρισμός όπου και deals γίνονται και υπάρχουν περιθώρια να έρθουν σημαντικοί ξένοι παίκτες για να εκμεταλλευτούν τα ρεκόρ που καταγράφει ο συγκεκριμένος τομέας.

Μακέτες έχουν μείνει επενδύσεις 13 δισ. ευρώ
 

Εκτιμάται ότι τουριστικά κυρίως έργα ύψους άνω των 4 δισ. ευρώ αραχνιάζουν στα συρτάρια των υπουργείων. Εργα που θα μπορούσαν να αλλάξουν την εικόνα της χώρας διεθνώς. Από τουριστικά συγκροτήματα στην Κρήτη ή σε νησιά του Αιγαίου μέχρι αιολικά πάρκα ή και νέα οδικά όπως οι κάθετοι άξονες της Εγνατίας οδού, τμήμα από το μετρό Θεσσαλονίκης κ.λπ.

Η συμφωνία για την εξαγορά πλειοψηφικού πακέτου του νοσοκομείου Metropolitan από ξένο fund είναι η εξαίρεση στον κανόνα και βασίζεται κατά κύριο λόγο στην ελκυστική εικόνα της εν λόγω επιχείρησης αλλά και στις ανακατατάξεις που έρχονται στο κλάδο με φόντο την πώληση του Ερρίκος Ντυνάν από την Τράπεζα Πειραιώς.

Κατά τα λοιπά, σημαντικοί κλάδοι περιμένουν πότε θα «αλλάξουν μυαλά οι κρατούντες» όπως τονίζει παράγων της αγοράς που επί χρόνια προσπαθεί να ξεμπλοκάρει μια από τις μεγαλύτερες επενδύσεις στη χώρα.  

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το 4ο τρίμηνο του 2016, οι επενδύσεις στην ελληνική οικονομία μειώθηκαν κατά 30,7%. Σε συνδυασμό με την υπερφορολόγηση, τις αυξημένες εισφορές, την προσδοκία ότι τα πράγματα θα επιδεινωθούν για όσους επιχειρούν αλλά και συγκεκριμένες αποφάσεις της κυβέρνησης, εξηγούν γιατί έχουν παγώσει τα πάντα.

Η ανάπτυξη όπως αναφέρει πρόσφατα και το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, προϋποθέτει νέες επενδύσεις κυρίως από τον ιδιωτικό τομέα αφού ο δημόσιος έχει πλέον σαφή όρια. Και όπως τονίζει ο ΣΕΒ, θα χρειαστούν επενδύσεις τουλάχιστον 100 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια για να πάρει για τα καλά μπροστά η οικονομία. Πώς, όμως, να γίνει κάτι τέτοιο όταν έχουν κολλήσει εδώ και χρόνια από έργα μερικών εκατομμυρίων ευρώ μέχρι σημαντικά project δισεκατομμυρίων όπως το Ελληνικό;

Η περίπτωση του παλαιού αεροδρομίου είναι η απόδειξη της καταστροφικής πορείας που έχει πάρει η οικονομία καθώς το κράτος «τρώει τα σωθικά του» αδυνατώντας να ξεμπλοκάρει μια επένδυση που μπορεί να ξεπεράσει τα 6 δισ. και να φέρει πάνω από 50 χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας.

Τον Ιούνιο του 2016 το Μέγαρο Μαξίμου έδειχνε να αντιλαμβάνεται τα οφέλη της ανάπλασης και να προχωρά σε κινήσεις που θα ξεμπλόκαραν το έργο. Πέρασαν σχεδόν 10 μήνες και η σύμβαση δεν έχει πάει στη Βουλή, η καταβολή της πρώτης δόσης των 300 εκατ. ευρώ από το συνολικό τίμημα των 915 εκατ. ευρώ δεν έχει δοθεί και οι μπουλντόζες δεν έχουν εμφανιστεί ακόμη στο πρώην αεροδρόμιο.

Οι ημερομηνίες και οι παρατάσεις περνούν και πλέον, έχουν χαθεί τρία χρόνια από τότε που ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός. Συνεχή εμπόδια με επερωτήσεις βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ για αρχαιολογικούς χώρους ή για... προστατευόμενες περιοχές στο Ελληνικό έχουν τινάξει στον αέρα τον προγραμματισμό και δοκιμάζουν τα νεύρα των επενδυτών. Αγνωστο είναι τι θα γίνει με την αδειοδότηση καζίνο στην περιοχή, καθώς υπάρχουν έντονες ενδοκυβερνητικές αντιδράσεις.

Το κυριότερο: Μια σίγουρη επένδυση άνω των 6 δισ. ευρώ που θα προκαλούσε επενδυτικό σοκ και θα άνοιγε χιλιάδες θέσεις εργασίας έχει μπλοκάρει εξαιτίας των ιδεοληψιών μιας μικρής ομάδας κυβερνητικών βουλευτών αλλά και συγκεκριμένων συμφερόντων που επιδιώκουν με κάθε τρόπο να μπλοκάρει η μεγαλύτερη αστική ανάπλαση που έγινε ποτέ.

Αεροδρόμια
Σε «γεφύρι της Αρτας» μετατράπηκαν και τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια και μόλις πρόσφατα έπεσαν οι υπογραφές με τη γερμανική Fraport. Το τίμημα του 1,2 δισ. ευρώ θα εισρεύσει στα ταμεία έως το Πάσχα, σύμφωνα με την κυβέρνηση, ώστε να ξεκινήσει και η επένδυση που θα ξεπεράσει τα 350 εκατ. ευρώ και θα μεταμορφώσει τα τριτοκοσμικά, πολλές φορές, αεροδρόμια της χώρας. Μια επένδυση που, όμως, «σέρνεται» τουλάχιστον δύο χρόνια κι έχει γίνει πεδίο έντονων πολιτικών αντιπαραθέσεων.

Μετρό
Ενα... όνειρο πολλών ετών παραμένει όνειρο για εκατοντάδες χιλιάδες Αθηναίους. Πρόκειται για τη γραμμή 4 του μετρό που εδώ και τρία χρόνια εξαγγέλλεται και αυτές τις ημέρες θα εξαγγελθεί και πάλι. Ακόμη κι αν προχωρήσουν οι διαδικασίες δύσκολα θα γίνει διαγωνισμός μέσα στη χρονιά. Προς το παρόν παραμένει... μακέτα που τη βλέπουν οι κάτοικοι των γειτονιών που θα κατασκευαστούν οι 14 σταθμοί, από το άλσος Βεϊκου μέχρι του Γουδή. Αυτό σημαίνει ότι δύσκολα θα μπορούσαν να ξεκινήσουν έργα μέσα στο 2018, ενώ στον «αέρα» βρίσκονται οι σχεδιασμοί για τα τμήματα Βεϊκου - Περισσός και Παγκράτι - Ηλιούπολη.

Το έργο είναι της τάξης του 1,5 δισ. ευρώ, καλύπτεται σε μεγάλο ποσοστό από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το ΕΣΠΑ, όμως, υπάρχουν πολλά γραφειοκρατικά εμπόδια αλλά και η ανάγκη να βρεθούν έσοδα για να καλύπτονται οι δόσεις του δανείου.

Απορρίμματα
Στον αέρα βρίσκεται και ο χωροταξικός σχεδιασμός, τόσο για τα εργοστάσια απορριμμάτων στην Αττική όσο και στην Πελοπόννησο. Ιδεολογικές αγκυλώσεις και αντιπαραθέσεις σε τοπικό επίπεδο εμποδίζουν την κατασκευή των έργων που και προστιθέμενη αξία στην οικονομία έχουν και ιδιαίτερο κοινωνικό πρόσημο. Εκατομμύρια ευρώ δίνονται για πρόστιμα για παράνομες χωματερές την ίδια ώρα που θα μπορούσαν να επενδυθούν στην κατασκευή εργοστασίων επεξεργασίας απορριμμάτων κι ενώ στην Αττική οι θέσεις έχουν ήδη καθοριστεί και η περίπτωση της Φυλής έχει φτάσει στα όριά της.

Εργα ΣΔΙΤ που θα δώσουν πνοή στην ανάπτυξη βρίσκονται στα χαρτιά, ειδικά στην Πελοπόννησο όπου επενδύσεις 250 εκατ. ευρώ έχουν κολλήσει και υπάρχει κίνδυνος να χαθούν κοινοτικά κονδύλια. Μοναδική περίπτωση που προχώρησε έργο διαχείρισης απορριμμάτων είναι αυτό στη Δυτ. Μακεδονία το οποίο πρόσφατα εγκαινιάστηκε.

Θριάσιο
Με πολύ αργούς ρυθμούς προχωρεί και το μεγάλο εμπορευματικό κέντρο στο Θριάσιο για το οποίο υπάρχουν σχέδια εδώ και 15 χρόνια. Μάλιστα, από τη δεκαετία του... ‘70 υπήρχαν σκέψεις για την αξιοποίηση της έκτασης του ΟΣΕ, δηλαδή πριν από 40 και πλέον χρόνια.

Από πέρυσι έχει επιλεγεί ο ανάδοχος για το Εμπορευματικό Κέντρο (μια κοινοπραξία υπό την Goldair), όμως ακόμη δεν έχουν προχωρήσει οι διαδικασίες. Η επένδυση φτάνει τα 250 εκατ. ευρώ.

Δημοπρατήσεις... γιοκ
Οι οδικοί άξονες ολοκληρώνονται και παραδίδονται προς χρήση. Και μετά, τι; Είναι το ερώτημα που θέτουν οι κατασκευαστικές εταιρείες καθώς δημοπρατήσεις δεν γίνονται λόγω έλλειψης κονδυλίων. Αυτό σημαίνει ότι αν δεν υπάρξει νέα γενιά έργων, δημόσιων και ιδιωτικών, θα μείνουν στον δρόμο χιλιάδες εργαζόμενοι στον κλάδο των κατασκευών.

Το αεροδρόμιο στο Καστέλλι, μια μεγάλη επένδυση άνω των 850 εκατ. ευρώ, φαίνεται να προχωρά, αλλά έχει καθυστερήσει τουλάχιστον μια πενταετία. Ο αυτοκινητόδρομος Πάτρα ? Πύργος είναι ακόμη στο στάδιο της... μακέτας, παρά το γεγονός ότι έχει σπάσει σε πολλά κομμάτια με τα τέσσερα πρώτα να έχει πάρει ο όμιλος Καλογρίτσα. Πρόκειται για ένα έργο ύψους 475 εκατ. ευρώ.

Με πολύ αργούς ρυθμούς προχωρεί και το έργο ύψους 214 εκατ. ευρώ για το τρένο του τμήματος Ψαθόπυργος-Ρίο.

Τελευταίο επεισόδιο
Ορυχεία Βεύης

Το τελευταίο επεισόδιο στο σίριαλ «επενδύσεις στην Ελλάδα, το πιο σύντομο ανέκδοτο», έρχεται από τα ορυχεία της Βεύης. Μια επένδυση η οποία από το 2009 βρίσκεται σε τεντωμένο σχοινί, ένα κοίτασμα που παρέμενε ανεκμετάλλευτο επί μια 15ετία πριν περάσει στο ελληνικό δημόσιο. Ο διαγωνισμός με 14 ξένους και ελληνικούς ομίλους του 2014 οδήγησε σε υπογραφή συμφωνίας με την εταιρεία Ακτωρ η οποία περίμενε να πάει η σύμβαση στη Βουλή. Ομως, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ πάγωσε τη διαδικασία για να έρθει μέσα στην εβδομάδα ο Γ. Σταθάκης να καταγγείλει εκείνον τον διαγωνισμό κάνοντας λόγο για αδιαφάνεια και ανακοινώνοντας νέο.

Το «μπλόκο» στη Βεύη, ωστόσο, τινάζει στον αέρα και τον σχεδιασμό της ΔΕΗ. Τα ορυχεία συνδέονται με τους σταθμούς της Μελίτης αλλά και με την από κοινού επένδυση που είχαν συμφωνήσει να κάνουν οι Κινέζοι της εταιρείας CMEC μαζί με τη ΔΕΗ.

Να σημειωθεί ότι στα πρώτα 15 έτη τα άμεσα καθαρά έσοδα από μισθώματα από τη Βεύη θα έφταναν τα 150 εκατ. ευρώ. Υπήρχαν επίσης πρόσθετες περιβαλλοντικές υποχρεώσεις που ανέρχονται στη 15ετία πάνω από 26 εκατ. ευρώ καθώς και την υποχρέωση να προβεί σε ερευνητικές εργασίες ύψους άνω των 6 εκατ. ευρώ. Παράλληλα θα δημιουργούνταν 2.500 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας. Οσο για το project Μελίτη; Αν παγώσει αυτό σημαίνει ότι θα ακυρωθεί μια επένδυση η οποία θα μπορούσε να φτάσει τα 750 εκατ. ευρώ, ίσως και το 1 δισ.

Αξίες ακινήτων και μετοχές έχουν υποχωρήσει σημαντικά
Οι «τολμηροί» βλέπουν μεγάλες ευκαιρίες

Υπάρχουν, ωστόσο, και αυτοί που «τολμούν» να μπουν στην ελληνική αγορά διαβλέποντας μεγάλες ευκαιρίες καθώς οι αξίες των ακινήτων αλλά και των μετοχών επιχειρήσεων έχουν υποχωρήσει σημαντικά. Αρκετοί ξένοι έχουν βάλει στο στόχαστρο την Ελλάδα και συγκεκριμένους κλάδους, όπως ο τουρισμός και ιδιαίτερα τα ξενοδοχεία, τα εμπορικά ακίνητα, ο ιατρικός - φαρμακευτικός τομέας και γενικότερα οι υποδομές.

Η στρατηγική συνεργασία της Lamda Development με το αμερικανικό fund Varde Partners είναι μια ιδιαίτερα σημαντική κίνηση, καθώς ο κλάδος των εμπορικών κέντρων αποτελεί το ισχυρό χαρτί της ελληνικής εταιρείας και σ’ αυτό ποντάρουν και οι ξένοι. Η προοπτική της ανάπλασης του Ελληνικού από την Lamda κινητοποίησε και το συγκεκριμένο fund που βλέπει ότι μπορεί να εισέλθει στην τεράστια αυτή επένδυση, μέρος της οποίας θα είναι η δημιουργία εμπορικών χρήσεων που ενδεχομένως να ξεπεράσουν τα 700 εκατ. ευρώ. Η Varde ενίσχυσε με 61,3 εκατ. ευρώ την Lamda αποκτώντας ουσιαστικά το 31,7% των εμπορικών κέντρων Golden Hall και Mediterranean Cosmos, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξει στο μέλλον και συμμετοχή στο The Mall. Προφανώς στόχος της κοινής πορείας των δύο εταιρειών είναι η δημιουργία νέων malls.

Παράδειγμα προς μίμηση είναι η περίπτωση του Αστέρα Βουλιαγμένης που προχωρά με ταχύτατες διαδικασίες. Η πρώτη φάση της ανάπλασης θα αγγίξει τα 100 εκατ. ευρώ.

Στα θετικά των τελευταίων ημερών συγκαταλέγεται και η εξαγορά πλειοψηφικού πακέτου από το νοσοκομείο Metropolitan. Αγοραστής το fund CVC Capital Partners που βλέπει μεγάλες προοπτικές στον τομέα της ιδιωτικής υγείας.

Πολύ σημαντική κρίνεται από την αγορά και η ανακοίνωση των προθέσεων της γνωστής αλυσίδας ξενοδοχείων Wyndham η οποία θέλει να ανοίξει 20 νέες μονάδες στην Ελλάδα, τα 4 εκ των οποίων το επόμενο 10μηνο, θέλοντας να εκμεταλλευτεί την τουριστική έκρηξη.

Εντυπωσιακή και ενδεικτική του γεγονότος ότι κάποιοι δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία είναι και η ανακοίνωση της Παπαστράτος για επένδυση 300 εκατ. ευρώ στον Ασπρόπυργο αλλά και η δημιουργία μεγάλου καταστήματος στο εμπορικό κέντρο Smart Park από την αλυσίδα Zara.

Το πρώτο κατάστημα της αμερικανικών συμφερόντων εταιρείας Forever 21 στην οδό Ερμού σηματοδοτεί την περαιτέρω επέκτασή της σε μια αγορά που εκτιμάται ότι θα ανακάμψει τα επόμενα χρόνια.

Πηγή κειμένου: 

imerisia