Ο Γιάννης Γκουσμπουνάρης δεν είναι ένας κλασικός νεκροθάφτης, απ’ αυτούς που όταν σε βλέπουν παίρνουν ένα καταθλιπτικό ύφος νομίζοντας ότι είσαι συγγενής νεκρού. Χαμογελάει, είναι αεικίνητος και στην «πιάτσα» των γραφείων τελετών είναι γνωστό ότι αναλαμβάνει τις κηδείες των φτωχών. Δωρεάν, καθώς οι συγγενείς τους, όταν βρίσκονται και εάν υπάρχουν, αρνούνται να αναλάβουν τα έξοδα της κηδείας επειδή δεν έχουν χρήματα. Άλλωστε η πιο… φτηνή κηδεία, σίγουρα ξεπερνάει τα 1.000 ευρώ, χωρίς λουλούδια και τα συναφή.
Τον βρήκαμε στο καινούργιο γραφείο τελετών του, μικρότερο από το προηγούμενο, στην οδό Ολύμπου, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Εκεί μεγάλωσε και ο ίδιος, γόνος οικογένειας νεκροθαφτών. «Ήταν ο θείος μου, ο νονός μου, απ’ αυτούς το έμαθα, είμαι από μικρός σε γραφεία τελετών, από το 2008 έχω το δικό μου», λέει στο VICE. Κρατάει στα χέρια του μία υπεύθυνη δήλωση προς «πάσα χρήση», όπως αναφέρει στο σημείο του παραλήπτη. «Δηλώνω υπεύθυνα ότι αδυνατώ να καλύψω τα έξοδα κηδείας του αδερφού μου Ν. Γ. Δ. κατοίκου Θεσσαλονίκης», γράφει ο δηλών και η υπογραφή του «ταυτοποιείται» για τη γνησιότητά της από τον αξιωματικό υπηρεσίας αστυνομικού τμήματος με μία υπογραφή και μία υπηρεσιακή σφραγίδα.
Είναι το πρώτο έγγραφο που κινεί τη διαδικασία ταφής ενός άπορου νεκρού, τον οποίο αρνούνται να κηδέψουν λόγω εξόδων οι συγγενείς του. Είναι αυτοί οι νεκροί που όλο το χρόνο γεμίζουν τους νεκροθαλάμους της ιατροδικαστικής υπηρεσίας Θεσσαλονίκης. Εκεί που οι υπεύθυνοι αναζητούν λύσεις, αλλά κολλούν στη γραφειοκρατία. «Αυτή την περίοδο έχουμε έξι σορούς στα ψυγεία», λέει η προϊσταμένη της Ιατροδικαστικής υπηρεσίας Θεσσαλονίκης Ελένη Ζαγκελίδου. «Το καθένα ψυγείο έχει δύο θέσεις όμως αναγκαζόμαστε και τους βάζουμε δυο – δυο σε κάθε συρτάρι», συμπληρώνει.
Το πρόβλημα είναι γνωστό, όμως δεν λύνεται. Το μόνο που αντιμετωπίστηκε ήταν η ταχύτητα εκταμίευσης κονδυλίων για τις κηδείες. Δηλαδή το υπουργείο Δικαιοσύνης, δικαιολογεί 300 ευρώ – μεικτά – για κάθε ταφή νεκρού που είναι στα αζήτητα, είτε άγνωστος, είτε χωρίς συγγενείς, είτε με συγγενείς που αρνούνται να τον θάψουν. Όμως δικαιολογεί μόνον επτά ταφές τον χρόνο. Πριν ένα χρόνο οι ιατροδικαστές, λόγω καθυστέρησης εκταμίευσης των κονδυλίων, εκλιπαρούσαν στα νεκροταφεία να χορηγηθούν «θέσεις» για τους άτυχους εγκαταλειμμένους ανθρώπους. Ή αναζητούσαν νεκροταφεία σε χωριά της Θεσσαλονίκης, οι υπεύθυνοι των οποίων δεν είχαν αντίρρηση να τους θάψουν.