«Η πορεία ενότητας ήταν μια ζωτική αντίδραση της γαλλικής κοινωνίας και όλων των λαών που την υποστήριξαν στέλνοντας τους ηγέτες τους σε μια διαδήλωση εναντίον ενός νέου τύπου τζιχαντικής τρομοκρατίας. Μιας τρομοκρατίας που έχει διεισδύσει μέσω των κοινωνικών δικτύων στην καρδιά της Ευρώπης προκειμένου να την καταστρέψει, προκαλώντας εμφύλιο πόλεμο μεταξύ των πολιτών της και μεταξύ Μουσουλμάνων και μη Μουσουλμάνων».
Αυτά λέει σε συνέντευξή του στη Μοντ ο ισλαμολόγος Ζιλ Κεπέλ, που το τελευταίο του βιβλίο τιτλοφορείται «Γαλλικό πάθος. Οι φωνές των πόλεων».
Σύμφωνα με τον Κεπέλ, βασικοί στόχοι του «Ισλαμικού Κράτους» είναι οι «βλάσφημοι» σκιτσογράφοι, οι «αποστάτες» μουσουλμάνοι, οι αστυνομικοί, οι Εβραίοι.
Το όραμα του σημερινού τζιχαντισμού, που αντλεί διδάγματα από την πολιτική αποτυχία της αλ-Κάιντα, διαμορφώθηκε πριν από μια δεκαετία από τον σύρο ιδεολόγο Αμπού Μουσάμπ αλ-Σούρι. Βασικό εργαλείο είναι η μαζική διάδοση των οδηγιών δράσης μέσω των κοινωνικών δικτύων. Η σύγκλιση μεταξύ των τζιχαντιστών της αλ-Κάιντα και του Ισλαμικού Κράτους δεν έχει πλέον μεγάλη σημασία. Δεν βρισκόμαστε πλέον στην εποχή της αλ-Κάιντα, που πορευόταν σύμφωνα με μια πυραμιδική δομή, με ένα αρχηγείο που σχεδίαζε και χρηματοδοτούσε τις επιθέσεις. Τώρα, οι τζιχαντιστές καλούνται να «εμπνευστούν» από το Ιράκ και τη Συρία, την Υεμένη και τη Λιβύη, και να εκδικηθούν με κτυπήματα στον ευρωπαϊκό χώρο.
Η σφαγή των σύρων πιλότων που είχαν αιχμαλωτιστεί, η επίθεση στο Charlie Hebdo, η δολοφονία της αστυνομικού στο Μονρούζ, η επίθεση στο εβραϊκό παντοπωλείο, υπακούουν στην ίδια σκηνογραφία: ένα μαύρο κλεμμένο αυτοκίνητο και ένας δράστης ντυμένος στα λευκά για να παραπέμπει στους μαχητές της εποχής του Προφήτη. Στη σκηνογραφία αυτή, η κλασική διάκριση ανάμεσα στο Νταρ αλ-ισλάμ και το Νταρ αλ-κουφρ («έδαφος του ισλάμ» και «έδαφος των απίστων») καταργείται. Ολόκληρος ο κόσμος γίνεται για το Ισλαμικό Κράτος ένα πεδίο πολέμου (Νταρ αλ-χαρμπ). Οι ευρωπαϊκές κοινωνίες, το Παρίσι, συνιστούν προέκταση του πεδίου μάχης της Συρίας.
Στη λογική του Ισλαμικού Κράτους, συνεχίζει ο Κεπέλ, ο «άλλος» είναι ο άπιστος ή ο αποστάτης. Ο χώρος συγκατοίκησης που προβλέπει το παραδοσιακό ισλάμ για τις «θρησκείες της Βίβλου» - τον χριστιανισμό, τον ιουδαϊσμό, τον ζωροαστρισμό - έχει μετατραπεί για τους τζιχαντιστές σε μια σύγκρουση με τους «κουφάρ», τους απίστους. Γι"αυτούς, είτε είσαι μουσουλμάνος με τους δικούς τους κανόνες είτε αξίζεις τον θάνατο. Ο απόλυτος σαλαφισμός τους είναι αντίθετος προς εκείνον των Σαουδαράβων, οι οποίοι πωλούν το πετρέλαιό τους στη Δύση. Οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους θέλουν την καταστροφή της Δύσης.
Οι παραδοσιακές αρχές του σουνιτικού ισλάμ έχουν χάσει την επιρροή τους; «Στο σουνιτικό ισλάμ υπάρχει μεγάλη ελαστικότητα, καθώς δεν υπάρχει μια θρησκευτική ιεραρχία που να ερμηνεύει τις γραφές, όπως συμβαίνει στο σιιτικό ισλάμ», απαντά ο γάλλος ισλαμολόγος. «Στους Σουνίτες, οποιοσδήποτε έχει κύρος σε μια θρησκευτική κοινότητα μπορεί να ερμηνεύσει ένα κείμενο. Και στην εποχή του Twitter το κάνει ακόμη ευκολότερα».
Ο λόγος των τζιχαντιστών, τονίζει ο Κεπέλ, τροφοδοτείται χωρίς αμφιβολία από τα υπολείμματα αντιιμπεριαλισμού, από τις αντιδράσεις στις ένοπλες επεμβάσεις της Δύσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι άνθρωποι τους οποίους καταδικάζει σε θάνατο το Ισλαμικό Κράτος ντύνονται με τις ίδιες πορτοκαλί στολές που φορούν οι κρατούμενοι του Γκουαντάναμο. Για να διευρύνουν τη βάση της στρατολόγησής τους, όμως, οι ισλαμιστές πρέπει να ταυτίζουν τον αντίπαλο με το απόλυτο κακό. Οι τζιχαντιστικές οργανώσεις είναι μια μικρή μειοψηφία στον μουσουλμανικό κόσμο. Αν όμως αυτές οι δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, απέναντι σε πάνω από ένα δισεκατομμύριο, οπλιστούν και φανατιστούν, η κατάσταση αλλάζει.
