Τρίτη 23 Απριλίου 2024 -

Η καλλιέργεια της ψυχής



Κατά πολλούς φιλόσοφους, σκοπός της ζωής είναι η ευτυχία, μια ευτυχία που και δύσκολο είναι να επιτευχθεί, όπως και σχεδόν αδύνατο είναι να την αισθανθεί κάποιος, τουλάχιστον σε παρόντα χρόνο.
Του Ευάγγελου Ραφτόπουλου

Αναγνώρισα την ευτυχία από τον θόρυβο που έκανε φεύγοντας, είπε Γάλλος φιλόσοφος, άποψη ρεαλιστική και απλή, συγκλονιστική και ταυτόχρονα μεστή νοήματος.
Ευτυχής είναι αυτός που αγαπά τους ανθρώπους, κατά σύγχρονη θεολογική αντίληψη.
Πως όμως αυτό επιτυγχάνεται, πως μπορεί ο αδύναμος άνθρωπος να οριοθετήσει την έννοια της ευτυχίας, να την κατακτήσει, να την αισθανθεί;
Σε ποιες θυσίες πρέπει να υποβληθεί για να απαλλαγεί από αρνητικές σκέψεις και πράξεις, από μίσος και εχθρότητα που νοιώθει για τον συνάνθρωπό του, πως μπορεί να μετασχηματισθεί σε ενάρετο ον, πως μπορεί να συμπεριφέρεται καλόψυχα  και καλόκαρδα;
Μια απάντηση που προσεγγίζει την αλήθεια ίσως αποτελεί η αυτογνωσία, που σαν βασική διανοητική κατάληξη , μετά από πολύχρονη και κοπιώδη εγκεφαλική διεργασία, μπορεί να κατατάξει το φυσικό πρόσωπο στην ορθή θέση, θέση ηθική και διανοητική, μέσα στο κοινωνικό γίγνεσθαι.
Η πνευματική καλλιέργεια δεν έχει αποδειχθεί ότι βοηθά τον άνθρωπο να βελτιώσει τον εαυτό του, να καταστεί ωφέλιμος στους συνανθρώπους του, να μετριάσει τα κακά συναισθήματά του, να διαχειρισθεί το μίσος και τον φθόνο του για τους άλλους, αντίθετα του δίνει την ευχέρεια να πραγματοποιεί συναλλαγές με ευφυή, αλλά ανέντιμο τρόπο, να είναι δίγλωσσος, να πείθει με σαθρά επιχειρήματα.
Η αγνότητα των αισθημάτων, οι απλοικές θέσεις, η αμόλυντη ψυχή είναι από τα πιο σπουδαία προτερήματα του ανθρώπου, διαχρονικά, προτερήματα που τον ηρεμούν, τον εξυψώνουν , τον κάνουν αποδεκτό.

Ίσως η τωρινή εποχή-όπως και οι παλαιότερες- αντιμετωπίζει σκληρά τους σπάνιους ανθρώπους, τους θεωρεί αδύναμους, τους υπερπηδά, για να υποκλιθεί στους ισχυρούς, τους ανάλγητους, τους υλιστές.
Η επίκληση του Ευαγγελίου, όπως και της Αγίας Γραφής δεν είναι στις προθέσεις του παρόντος κειμένου, όμως ο επαναπροσδιορισμός των αξιών, των αρχών και των παραδόσεων που πρέπει να μας διακατέχουν, είναι αναγκαίος, γιατί διαφορετικά το τέλος  μας σαν ατόμων θα είναι οριστικό, η απώλεια δε του νοήματος της ζωής  θα μας συντροφεύει στη ζωή μας.
Πέραν λοιπόν του ηθικοπλαστικού ενδιαφέροντος ,που ίσως έχει η αναθεώρηση των απόψεών μας , καθώς και η αλλαγή του τρόπου ζωής μας, το βαθύτερο νόημα προκύπτει σε καθαρά πρακτικό και καθημερινό επίπεδο, όπου η απλότητα των ενεργειών μας, η αγαθή προαίρεση και η αγάπη θα προσδώσουν μία ενατένιση της ζωής αισιόδοξη και ελπιδοφόρα.